راه های کنترل وزن

چاقی یک بیماری مزمن است که اضافه وزن غیر طبیعی بدن تعریف می شود که اثرات بسیار مخربی بر روی انسان دارد. به کسی چاق گفته می شود که شاخص توده بدن او از عدد ۳۰ بالاتر باشد و به فردی …

چاقی یک بیماری مزمن است که اضافه وزن غیر طبیعی بدن تعریف می شود که اثرات بسیار مخربی بر روی انسان دارد. به کسی چاق گفته می شود که شاخص توده بدن او از عدد ۳۰ بالاتر باشد و به فردی دارای اضافه وزن می گویند که شاخص توده بدن او از ۲۵ تا ۳۰ باشد.

چاقی بیماری کشنده ای نیست اما با بسیاری از بیماری ها چه مستقیم و چه غیر مستقیم ارتباط دارد مانند افزایش فشارخون، آترواسکلروز (سخت شدن جدار رگ ها)، بیماری های کبدی و صفراوی بیشتر سنگ کیسه صفرا، آرتروز، اختلالات تنفسی، واریس، نازایی، مسمومیت حاملگی، پرمویی زنان، چربی بالای خون و از همه مهمتر احساس محرومیت اجتماعی و حقارت.

برخی از علل چاقی

فشارهای درونی، استرس ها و افسردگی ها اختلال تغذیه ای مانند دریافت زیاد انرژی و کمی فعالیت مصرف بعضی داروها مثل داروهای ضد بارداری، ضد افسردگی و ضد اضطراب و کورتون ها عوامل ژنتیکی، ۳۰ درصد علت چاقی ها را شامل می شود.

از تمامی این عوامل اختلال تغذیه ای و یا اگر بهتر گفته شود عادات بد غذایی از همه مهمتر است، به طوری که اگر شخصی علاوه بر نیاز روزانه اش هر روز یک نان سوخاری (که بسیار کالری کمی دارد) اضافه بخورد، بعد از ۲۰ سال پانزده کیلوگرم اضافه وزن پیدا خواهد کرد. ذخیره اصلی انرژی بدن، چربی است. اگر انرژی دریافتی بیش از انرژی ای باشد که به مصرف می رسد، افزایش بافت چربی، گریزناپذیر خواهد بود. بنابراین بر وزن بدن افزوده می شود.

پیشگیری از چاقی

- افزایش میزان تحرک و داشتن فعالیت فیزیکی منظم

- با افزایش سن به دلیل کاهش سوخت و ساز چربی ها چاقی اتفاق می افتد بنابراین افراد باید در همه سنین ورزش کنند مخصوصا در سنین میانسالی داشتن یک برنامه ورزشی منظم به تناسب اندام و پیشگیری از چاق شدن کمک می کند.

- داشتن عادات خوب غذایی از جمله آرام غذا خوردن و خوب جویدن غذا از عواملی است که در پیشگیری از چاقی موثر است.

- استفاده از رژیم های غذایی که از نظر میوه جات و سبزی جات تازه غنی هستند و همچنین نرمش های مکرر نه تنها از بروز چاقی جلوگیری می کنند، بلکه از ابتلا به بیماری هایی نظیر سرطان و بیماری های قلبی- عروقی نیز پیشگیری می کنند.

- پرهیز از خوردن غذاهای چرب و پرنمک و غذاهای حاضری و نوشابه های گازدار حفظ آرامش و پیشگیری از تنش های روانی می تواند در کنترل وزن موثر باشد بسیاری از مردم در پاسخ به عواطف منفی مانند ملال، اندوه یا خشم، شروع به خوردن می کنند.

- کم کردن مصرف مواد غذایی نشاسته ای، موادی مانند برنج، آرد برنج و غذاهایی که از آن تهیه می شود، ذرت، غلات بوداده، ماکارونی، باقلا، سیب زمینی، عدس، نخود، لپه، لوبیا، بیسکویت و کیک.

نکات مهم در کنترل وزن

چاقی یک بیماری مزمن است و مثل هر بیماری مزمن دیگری نیاز به درمان دارد.

هرگز در درمان چاقی خود از دارو استفاده نکنید، چرا که دارو دارای عوارضی می باشند.

در درمان چاقی خود هیچگاه عجله نداشته باشید، یادتان باشد که رژیم غذایی با کاهش وزن تدریجی علاوه بر اینکه قابل تحملتر است، عوارضی نداشته، تقریبا غیر قابل بازگشت می باشد.

مصرف داروهای ضد اشتها برای کوتاه مدت با نظر پزشک مشکل چندانی ندارد. اما این نوع داروها کمک به تغییر عادت غذایی نمی کند و داشتن عادات غذایی خوب برای داشتن وزن مناسب بسیار حائز اهمیت است.

چند توصیه برای اصلاح عادت غذایی غلط

- روزانه ۶-۸ لیوان آب بنوشید.

- در بین غذا از نوشیدن آب بپرهیزید.

- قبل از صرف غذا سالاد میل کنید و از صرف نمک اضافه در غذا خودداری کنید.

- سعی کنید وعده های اصلی غذا (صبحانه- نهار- شام) حذف نگردد، زیرا در این صورت ناچار به ریزه خواری خواهید شد.

- مصرف چای کمرنگ ولی بدون قند و شکر، دو ساعت بعد از غذا مانعی ندارد.

- برای صرف غذا از بشقاب های کوچک استفاده کنید.

- صرف غذا باید در کمال آرامش و صورت گیرد و از عجله خودداری کنید.

- در حالت های اضطراب و استرس غذا نخورید.

- وقت خود را به جای ریزه خواری با فعالیت پر کنید.

درمان چاقی

درمان های چاقی به چهار دسته دارویی، استفاده از وسایل و شیوه های مخصوص مانند سونا و ماساژ درمانی، جراحی و رژیم درمانی تقسیم می شوند.