قدم برداشتن در كوهستان

انتخاب روش صحیح راهپیمائی به عوامل متعددی از جمله قدرت جسمی میزان بار مسافت و زمان در ارتباط است

صعود از كوه به راحتی قدم برداشتن در خیابانها نیست بهتر است با این سوال شروع كنیم می توان در كوهستان سر به هوا قدم برداشت؟ مسلما ً خیر.فرق عمده این است كه مسیرهای كوهستانی خیلی به ندرت دارای سطح صاف و هموار است و از این جهت شخص می باید قدمهای خود را كنترل و تنظیم كند.گامهای متعادل از خستگی زودرس جلوگیری و انرژی شما را حفظ می نماید در این نوع حركت هیچ وقت نباید پای را بر زمین سایید یا استخوانها و عضلات را بی جهت به حركت درآورد.حفظ تعادل باید به صورتی عملی شود كه در صورت احساس سستی زمین زیر پا بلافاصله خود را عقب كشیده و حركات بعدی بدن را تحت كنترل درآورد.اینجاست كه به اهمیت راه پیمایی صحیح در كوهستان واقف می گردیم.

● عوامل موثر در راه پیمایی :

انتخاب روش صحیح راهپیمائی به عوامل متعددی از جمله قدرت جسمی میزان بار مسافت و زمان در ارتباط است لذا برای راه پیمائی صحیح در مناطق گوناگون نمی توان به شرایطی واحد و یكسان دست یافت.

الف) سرعت راهپیمایی و تعیین درستی آن

توجه به دو قسمت از بدن كه كنترلهای جداگانه ای را بر روی اندام اعمال می نماید به ما كمك می كند تا به درستی سرعت قدم زدن خود پی ببریم.در درجه اول"قلب" زیرا هر كس به همان سرعتی می تواند حركت كند كه ضربان قلبش اجازه می دهد.هنگامی كه قدم برداشتن مستلزم افزایش ضربان قلب باشد این امر نشان دهنده این واقعیت است كه سرعت راهپیمایی زیاد است در درجه دوم "ریه ها" چون شخص می تواند آن مقدار سرعت داشته باشد كه ریه هایش اجازه می دهد.مسلماً زمانی كه ریه ها با تلاش زیاد دنبال هوای تازه هستند می توان گفت كه سرعت زیاد است با وجود هر یك از این نشانه ها باید از سرعت خود بكاهیم.سرعت در خلال راهپیمایی متغیر است در شروع راهپیمایی مخصوصاً در صبحها بهتر است آهسته حركت نمائیم تا بدن به خواسته های ما آگاهی یافته و هماهنگی در بین اعضا مختلف از جمله چشم،پا،قلب و ریه ایجاد گردد.

ب) تنظیم سرعت و ذخیره كردن انرژی

در كوهپیمایی گامها باید به صورت موازی برداشته شود و ابتدا كف پا و سپس پاشنه پا بر روی زمین قرار گیرد.بنابراین نباید پنجه پا را از قسمت خارجی و یا ابتدا از پاشنه آن بر روی زمین قرار داد.عضلات پا وظیفه به حركت درآوردن اهرمها و مفصل ها را بر عهده دارند.نه تحمل سنگینی و فشار حاصله از وزن بدن.بدین خاطر توجه به اندازه گامها و فاصله آن با زمین در راهپیمایی و كوه پیمایی بسیار موثر می باشد.فاصله گامها از زمین نبایستی از قوزك پا بیشتر باشد چون در غیر این صورت عضلات در هنگام جابجایی و قدم برداشتن انرژی بیشتری مصرف نموده و زودتر خسته و ناتوان می گردند.دقت بر مسیر راهپیمایی از طریق چشم بسیار حائز اهمیت است و نمی تواند به صورت یك عادت و عمل عادی درآید.

ج) استراحت در زمان راهپیمایی

در طول ساعات اولیه روز وقتی كه هنوز بدن خسته نشده استراحتها باید كوتاه باشد و بهتر است در حال ایستاده با تكیه بر یك تنه درخت یا تخته سنگ كوله را از دوش برداشت وبادگیر به تن كرد و تنفس عمیق انجام شود و در طول ساعات بعدی راهپیمایی بدن نیازمند استراحت كاملتری است از نظر روانی بهتر است كه در بالای شیب استراحت شود نه در پایین آن،در مناطق مشرف به باد استراحت نشود چون وزش باد و هوای سرد به سرعت عضلات را می بندد.

● چگونگی حركت در راهپیمایی های طولانی

در كوهپیمایی و راهپیمایی های سنگین و طولانی سرعت یكنواخت – آهنگ ثابت و قدمهای متعادل ركن اساسی می باشد.می بایست میزان انرژی و مسافت را به یك نسبت تقسیم نمود چنانچه یك روش كوهپیمایی بسیار مهم را خواسته باشیم تعیین كنیم كه بر اساس آن سرعت تنظیم و انرژی ذخیره و به طور متعادل مصرف گردد آن روش قدم برداشتن توأم با استراحت است راهپیمایی در كوهستان همراه با صرف انرژی است لذا پا ششها احتیاج به یك زمان كوتاه استراحت در خلال حركت پیدا می كنند در قدم آهسته همان طور كه در هر گام یك لحظه مكث وجود دارد تعداد تنفس می باید با این جریان تطبیق داده شود.در ارتفاعاتی كه هوا رقیق است ریه ها احتیاج به مكث و در ازا هر دو – سه یا پنج نفس یك قدم برداشته می شود.در ارتفاعات بالا كوهنوردان می باید آگاهانه تنفس عمیق و سریع و پشت سر هم بكشند.

پرویز مشاری

هیأت كوهنوردی پیام