كجروی جوانان بسترها و مخاطرات ۱

زندگی سالم اجتماعی, نظم اجتماعی و وجود سیستم های كنترل اجتماعی مهمترین عواملی هستند كه به زندگی اجتماعی ما آرامش, جهت و معنی می دهند

در هر جامعه ای، رفتار اجتماعی انسان ها منطبق بر الگو یا مدل هایی است كه آن را از سایر جوامع ممتاز می كند. آنچه در یك جامعه هنجار است ممكن است در جامعه دیگر ناهنجار تلقی شود. بنابر این هر جامعه ای با فرهنگ خاص خود زندگی می كند و رفتارها و فعل و انفعال های اجتماعی خود را با معیارها و استانداردهای مورد پذیرش خود می سنجد. هیچ جامعه ای فرهنگ خود را با معیارهای جامعه دیگر نمی سنجد و استانداردهای زندگی اجتماعی جوامع دیگر را مبنای ارزش های خود قرار نمی دهد.

افرادی كه تلاش می كنند زندگی خود را مطابق الگوهای زندگی جوامع دیگر بسازند، هویت خود را از دست می دهند و احساس سرگشتگی و بیهودگی و در نهایت پوچ گرایی پیدا می كنند. از مهمترین ارزش های اجتماعی برای هر انسانی تعلق داشتن به فرهنگ و زندگی سرزمین و ملت خود است و از مهمترین خطراتی كه آن را تهدید می كند خشكاندن ریشه ها و بریدن این تعلقات است، آنچه كه امروزه به آن هجوم فرهنگی گفته می شود.

سرپیچی كردن از قوانین و فرهنگ اجتماعی یا ناهمنوایی های اجتماعی موجب نابسامانی و اختلال در كاركردهای حیات اجتماعی می شود و نظم اجتماعی را به هم می ریزد و آسایش عمومی را مختل می سازد. به همین خاطر در هر جامعه ای سیستم های كنترل اجتماعی شكل می گیرند تا سلامت زندگی اجتماعی و آرامش عمومی مردم حفظ شود.اتكا داشتن به تربیت اساس سلامت زندگی افراد هر جامعه ای است. منشأ تربیت خانواده است. بنابر این خانواده می تواند قوی ترین سیستم كنترل اجتماعی در هر جامعه ای باشد. اگر می خواهیم هنجارها، اصول و مبانی فرهنگ جامعه خود را حفظ كنیم باید فرزندان ما ارزش های اجتماعی و فرهنگی جامعه را به خوبی یاد بگیرند و با آن مأنوس باشند و در تار و پود شخصیت آنان عجین شود. اگر می خواهیم احترام به حقوق یكدیگر را گسترش دهیم، خواسته های خود را به تعادل ارضا كنیم، خشم و پرخاشگری های خود را كنترل كنیم، همزیستی مسالمت آمیز با یكدیگر را تقویت كنیم، از شادی های زندگی خود لذت ببریم، از فساد و فحشا و كجروی های اجتماعی دور باشیم و امنیت اجتماعی زندگی خود را افزایش دهیم، باید بنیادهای اساسی آن را در خانواده خود ایجاد كنیم.كودكی كه می آموزد چگونه باید خشم خود را كنترل كند تا موجب آسیب به دیگری نشود، كودكی كه می آموزد احترام به حقوق یكدیگر شرط اساسی زندگی سالم و مسالمت آمیز است، كودكی كه می آموزد چگونه می تواند از شادی های خود لذت ببرد و شادی های دیگران را خراب نسازد، كودكی كه می آموزد به دست آوردن هر چیز مستلزم تلاش است و نباید اشیای دیگران را تصاحب كند و كودكی كه می آموزد دارایی خود را با همسالانش تقسیم كند و... در آینده فرد سالم و سازنده ای برای خود و جامعه خواهد بود. از این رو هدف ما در این نوشتار تمركز بیشتر بر مسئولیت خانواده هاست.

همیشه هستند كسانی كه خلاف هنجارهای اجتماعی رفتار می كنند، قانون شكنی می كنند و كجروی های اجتماعی دارند. دزدی می كنند، تجاوز می كنند، تقلب می كنند، لباس های عجیب و غریب می پوشند، آرایش های عجیب و غریب می كنند، مواد مخدر مصرف می كنند، باده نوشی می كنند، به حریم خصوصی دیگران تجاوز می كنند و نظم اجتماعی را به هم می ریزند. این گونه رفتارها، یعنی انحراف از مقررات و ارزش ها و فرهنگ اجتماعی كه مقبولیت عمومی نداشته و مردم به شدت خواهان مقابله با آن هستند.پاسداری از حرمت و ارزش ها، نظم و آسایش و امنیت عمومی مستلزم پای بندی عمیق به زیرساختارهای فرهنگی است و راه رسیدن به این اهداف از گذرگاه تربیت اجتماعی و ارزش های ملی و مذهبی جامعه است.

هشدارهای امنیتی درباره كودكان و نوجوانان

- مسیر رفت و آمد كودكان به مدرسه را شناسایی كنید و ایمن ترین مسیر را انتخاب كنید.

- بچه ای را كه تازه راه افتاده است، هرگز از دسترس خود دور نگه ندارید و به او آموزش دهید كه از غریبه ها چیزی نگیرد.

- هیچ گاه كودكان را تنها در اتومبیل رها نكنید حتی اگر در یك توقفگاه مطمئن باشید.

- كودكان را در پارك ها و مكان های تفریحی و گردشگاه های عمومی به حال خود رها نكنید و همواره مراقب آنان باشید.

هشدارهای عمومی درباره اعتیاد

با تأسف فراوان، قربانیان فاجعه انسانی اعتیاد در ایران زیاد است، میانگین سنی معتادان در ایران ۲۹ سال و خسارات ناشی از آن بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان است. لازم به ذكر است، خسارت هایی كه منجر به نابودی بهترین سرمایه های انسانی ما می شود نه در قالب محاسبات مادی می گنجد و نه به سهولت قابل جبران است.

مهمترین عوارض روانی اعتیاد عبارتند از: افسردگی، اضطراب، فراموشی، روان پریشی و اختلالات مغزی و نیز ناهنجاری هایی مانند سرقت، فحشا و خشونت، افزایش مشاغل كاذب و كاهش كارایی و تعداد بسیاری خانواده های آشفته و یا از هم گسیخته.

قبل از هر چیز توجه خانواده های عزیز را به مراقبت های بیشتر و آموزش و آگاهی دادن به فرزندانشان جلب می كنیم. لازم می دانیم در اینجا برخی از علائم اعتیاد كه هر یك می تواند چراغ قرمز تهدید و تباهی را در خانواده های ما روشن كند مرور كنیم تا مراقبت های ما با آگاهی كامل تری انجام گیرد.از مهمترین خطرات اجتماعی اعتیاد، گسترش بیماری های عفونی مرگبار مانند ایدز و هپاتیت است. معتادان فقط یك هدف در زندگی دارند و آن هم به دست آوردن و مصرف مواد مخدر است و علاقه ای به هیچ چیز دیگر در زندگی ندارند و معمولاً اعمال خود را مخفی می كنند. قابل اعتماد نیستند و دروغ می گویند. حتی از نزدیكترین كسان خود دزدی می كنند. غالباً از نظر ظاهر نامرتب، كثیف و لاابالی هستند و همواره مشكلات مالی دارند. علاقه و انگیزه ای به ادامه زندگی ندارند و احساس مسئولیت نمی كنند. این علائم را می توان در دو دسته زیر از هم تفكیك نمود.

علائم جسمانی اعتیاد

- تغییر ساعات خواب(معمولاً دیر خوابیدن و دیر بیدار شدن)

- حالت خواب آلودگی، بی تحركی و افسردگی

- تغییر رنگ چهره، به خصوص در لب ها

- بی تعادلی در حركات جسمانی

- لاغری و ضعف بدنی

- كاهش اشتها

علائم رفتاری اعتیاد

- تمایل به كناره گیری از نزدیكان و گرایش به سوی دوستان مشكوك

- خلق و خوی متغیر و غالباً عصبانی

- پرحرفی، دروغگویی و خنده های بی جا

- توالت رفتن مكرر و طولانی

- مصرف انواع داروهای خواب آور

- مصرف زیاد چای و سیگار