شام و سحری در ماه رمضان

در آموزه‌های دینی ما روزه باعث ارتقاء سلامتی جسمی و روحی می‌باشد. عدم رعایت بعضی نکات باعث می‌شود بعضی از ما طی این ماه نتوانیم از بهره‌های جسمی روزه‌داری به میزان کافی بهره‌مند …

در آموزه‌های دینی ما روزه باعث ارتقاء سلامتی جسمی و روحی می‌باشد. عدم رعایت بعضی نکات باعث می‌شود بعضی از ما طی این ماه نتوانیم از بهره‌های جسمی روزه‌داری به میزان کافی بهره‌مند گردیم. همانطور که ذکر شد پس از امساک از خوردن طی روز، داشتن یک وعده سبک مشابه صبحانه در هنگام افطار با رعایت نکات بیان شده، به سازگاری سیستم گوارش ما کمک می‌نماید.

شام و میان وعده در ماه رمضان

در ادامه توصیه‌های تغذیه‌ای برای ماه رمضان، استفاده از غذاهای سنگین انواع پلو و خورشت بویژه نوع پرچرب بطور همزمان با افطار توصیه نمی‌شود، چراکه با توجه به امساک روزانه، دستگاه گوارش آمادگی برای حجم بالای موادغذایی را در آن زمان ندارد؛ لذا توصیه می‌شود شام را با فاصله زمانی ۴۵ دقیقه تا یک ساعت پس از افطار و آن هم نه در حجم فراوان استفاده کرد. یکی از آداب پسندیده در ایام ماه مبارک رمضان اطعام مسلمین بویژه در هنگام افطار می‌باشد. با توجه به نکات بالا به نظر می‌آید که لازم نیست حتما در همه موارد انواع غذاهای چرب و پرحجم و نیز انواع چلو مورد استفاده قرار گیرد.

استفاده از میوه‌جات درساعات پس از افطار و نیز انواع سبزیجات علاوه بر تامین ریزمغذی‌ها و انرژی مورد نیاز بعلت فیبر موجود در آن مشکل یبوست را که یکی از مشکلات رایج در ایام روزه‌داری است، می‌تواند بهبود بخشد. علاوه بر آن میوه‌جات و سبزیجات به علت قندهای پیچیده موجود در آنها نقش بسزایی در کنترل متابولیسم و نیز تنظیم اشتها در افراد خواهد داشت. تنقلات مرسوم مانند زولبیا و بامیه در این ماه باید بطور کاملا محدود و حساب شده حتی در افراد سالم استفاده گردد.

سحری

یکی از نکاتی را که متاسفانه بویژه در نسل جوان در سال‌های اخیر شاهد هستیم حذف وعده سحری می‌باشد. داشتن وعده سحری به عنوان وعده اصلی غذایی مشابه وعده ناهار بطور اکید توصیه می‌شود چرا که حذف وعده سحری علاوه بر مشکلات گوارشی که گاه باعث عدم توفیق روزه‌داری در ایام ماه رمضان می‌شود، در کسانی که حتی روزه‌داری را در این ماه به اتمام می‌رسانند ممکن است منجر به ایجاد مشکلات گوارشی و عدم توفیق روزه‌داری در سال‌های آتی گردد. علاوه بر آن در افرادی که وعده سحری را حذف می‌نمایند در ساعات بعد از ظهر توان فکری و فیزیکی بطور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد.

در وعده سحری نیز باید توجه نمود که حتی‌الامکان از مواد قندی ساده در موعد سحر استفاده ننمایند چراکه باعث ضعف و بی‌حالی زودرس در میان روز خواهد شد. علاوه بر این مصرف فراوان آب نیز در هنگام سحر توصیه نمی‌شود چراکه بر خلاف تصور باعث ذخیره آب و رفع تشنگی طی روز نخواهد شد و در زمان محدودی از طریق سیستم کلیوی از بدن دفع می‌گردد.

دکتر حمیدرضا فرشچی

متخصص تغذیه بالینی و متابولیسم