انقلاب در صحنه سیاسی اسرائیل

شیمون پرز ۸۲ ساله در حالی رهبری حزب کارگر را به امیر پرتز ۵۳ ساله واگذار کرد که در تمام نظرسنجی‌های انجام گرفته در پیش از انتخابات، با فاصله بسیاری از رقیبش جلو بود. اما نتیجه نظرسنجی‌ها درست از کار در نیامد و پرتز مغربی‌الاصل توانست با کسب کمی بیش از ۴۲ درصد آراء اعضای حزب کارگر، پرز اروپایی‌الاصل را با ۴۰ درصد آراء پشت سر گذارد. ۱۷ درصد آراء نیز به بنیامین بن‌الیعازر رقیب سوم رسید. گزارش‌های خبری حکایت از خشم و عصابنیت شیمون پرز از نتیجه انتخابات داخلی حزب کارگر دارد، به طوری که گفته می‌شود او قصد کناره‌گیری از حزب کارگر و تشکیل حزب جدیدی به کمک آریل شارون، نخست وزیر اسرائیل دارد. اما اینکه آریل شارون حاضر به جدایی از حزب لیکود و تشکیل حزب تازه‌ای به همراه شیمون پرز کهنسال باشد، هنوز محل تردید است گرچه امکان آن منتفی نیست. تکرار مکرر ناکامی شیمون پرز در انتخابات اخیر، در عین حال به شایعات وسیعی در محافل مذهبی اسرائیل در مورد "نفرین" شدن او توسط تعدادی از خاخام‌های ارتدوکس یهودی دامن زده است به طوری که برخی متعصبان مذهبی شکست او را نه ناشی از علل و عوامل طبیعی بلکه موضوعی مربوط به مابعدالطبیعه می‌دانند و در این باره داستان‌هایی را به نقل از خاخام‌های ارتدوکس نقل می‌کنند. این در حالی است که شیمون پرز نه فقط شهرتی به ضدیت با مذهب ندارد، بلکه در مقایسه با سایر رهبران سیاسی اسرائیل به اعطای امتیازاتی به محافل ارتدوکس مذهبی در اسرائیل کمک هم کرده است. صرف نظر از سرنوشت تراژیکی که در ایام کهنسالی برای شیمون پرز حامی صلح با فلسطینی‌ها رقم خورده است، اما انتخاب امیر پرتز به رهبری حزب کارگر اتفاقی بسیار مهمی در صحنه سیاسی اسرائیل است که برخی از تحلیل‌گران آن را با پیروزی حزب لیکود در سال ۱۹۷۷ که به ۲۹ سال حاکمیت بلافصل حزب کارگر بر اسرائیل خاتمه داد، قابل مقایسه می‌دانند. امیر پرتز در تبلیغات انتخاباتی خود وعده داده بود که در صورت به دست آوردن رهبری حزب کارگر، به ائتلاف این حزب با دولت راستگری آریل شارون پایان می‌دهد و خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی اسرائیل می‌شود. امیر پرتز اکنون در پی تحقق وعده خود است و از آریل شارون خواسته که ماه مارس سال آینده میلادی را برای برگزاری انتخابت بپذیرد. قرار است دو طرف طی روزهای آینده برای گفتگو در این باره دیدار کنند و پیش بینی می‌شود که آریل شارون نیز با ناامیدی از امکان حفظ اکثریت دولت خود در مجلس اسرائیل با انتخابات زودهنگام موافقت کند گرچه ممکن است وی ماه آوریل سال آینده را به ماه مارس ترجیح دهد. بنابراین نخستین تاثیر انتخاب امیر پرتز به ریاست حزب کارگر، پایان دادن به عمر دولت آریل شارون و اجبار او به برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام است. اما در انتخابات پارلمانی آینده، وضعیت حزب کارگر تحت رهبری امیر پرتز چگونه خواهد بود؟ نظرسنجی مطبوعات اسرائیل نشان می‌دهد که محبوبیت حزب کارگر در پی انتخاب امیر پرتز به ریاست این حزب در بین رای‌ دهندگان اسرائیلی افزایش یافته است اما نه به گونه‌ای که امکان تشکیل دولت از سوی این حزب را فراهم کند. با این همه تغییر و تحولات داخلی اسرائیل در ماههای آینده چنان شتابی به خود خواهد گرفت که پیش بینی موقعیت حزب کارگر در انتخابات آینده از اکنون بسیار دشوار است. یکی از این تحولات، تصمیم آریل شارون به ماندن در حزب لیکود و رقابت بر سر رهبری این حزب با بنیامین نتانیاهو و یا کناره‌گیری از آن و تاسیس حزب تازه‌ای با تعدادی از همکاران خود است. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که اگر آریل شارون به کمک شیمون پرز اقدام به تاسیس حزب تازه‌ای کند، در مقایسه با احزاب لیکود و کارگر کرسی‌های بیشتری در پارلمان آینده به دست خواهد آورد. این در حالی است که انتخاب امیر پرتز به رهبری حزب کارگر نیز انرژی تازه‌ای به مدافعان صلح با فلسطینی‌ها و طرفداران سوسیال دمکراسی در اسرائیل داده است و آنها می‌توانند با بسیج جمعیتی که به علت برنامه‌های اقتصادی بنیامین نتانیاهو وزیر دارایی پیشین دولت آریل شارون دچار فقر و محرومیت شده‌اند، در مقابل سیاستمدار کهنه‌کاری مانند آریل شارون به موفقیت‌هایی دست یابند. امیر پرتز به عنوان رئیس سندیکای کارگری اسرائیل، طرفدار پر و پا قرص سوسیالیسم است و از سیاستی که به بهبود زندگی فلسطینی‌ها کمک کند و به امضای قراداد صلح با آنها منجر شود، حمایت می‌کند. طبق نوشته مطبوعات اسرائیل، امیر پرتز معتقد است که "اشغال به فساد اشغالگر می‌انجامد" و از همین رو نسبت به سایر رهبران چپگرای اسرائیل روشی صلح طلبانه‌تر با فلسطینی‌ها دارد. بنابراین در صورت دستیابی او به مقام نخست وزیری اسرائیل، احتمال اینکه او مذاکره با دولت خودگردان فلسطین برای اجرای "نقشه راه" به سرعت از سرگیرد و در مسیر ساخت دیوار امنیتی در کرانه باختری اصلاحات اساسی صورت دهد و در مورد بیت‌المقدس حاضر به ارائه امتیازاتی به فلسطینی‌ها باشد، بسیار است. در واقع به دلیل همین دیدگاهها، راستگرایان اسرائیلی از چشم‌انداز به قدرت رسیدن احتمالی او بیمناکند، اما چپگرایان حزب مرتز از انتخاب او چنان به وجد آمده‌اند که یوسی سارید، رهبر این حزب، پیشنهاد پیوستن حزبش به حزب کارگر را داده است. آیا امیر پرتز همان رهبری است که رویای صلح را در "سرزمین مقدس" محقق می‌کند یا اینکه رهبر تازه‌کار و بی‌تجربه‌ای است که به سرنوشت امرام میزنا، شهردار سابق حیفا که در دوره انتخابات پارلمانی گذشته اسرائیل به طور ناگهانی به ریاست حزب کارگر صعود کرد اما پس از شکست سنگین حزب در انتخابات، به سرعت از مقام خود کنار رفت، دچار می‌شود؟ پاسخ به این پرسش‌ها نیازمند گذشت زمان است.

منبع : خبرگزاری آفتاب