سه شنبه, ۱۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 7 May, 2024
مجله ویستا


افزایش‌ خشونت‌ در جامعه‌


افزایش‌ خشونت‌ در جامعه‌
خشونت‌ حادثه‌ نیست‌ بلکه‌ مشکلی‌ اجتماعی‌ است‌. در بازخوانی‌ حوادث‌ اتفاق‌ افتاده‌، عوامل‌ داخلی‌ و خارجی‌، تعریف‌ از جنس‌ خانواده‌ سالم‌، وجود پیوند قوی‌ بین‌ فرزندان‌ و والدین‌، اشتغال‌ به‌ کار و تحصیل‌، ورزش‌ و از همه‌ مهم‌تر ارتباط‌ کلامی‌ دو سویه‌ که‌ می‌تواند تا حدودی‌ از خشونت‌ها جلوگیری‌ کند را کمرنگ‌ می‌بینیم‌ که‌ این‌ خود بحث‌ مفصلی‌ را می‌طلبد. صفحه‌ حوادث‌ روزنامه‌ها نشان‌ می‌دهد که‌ در چند سال‌ اخیر خشونت‌ در میان‌ تمام‌ اقشار جامعه‌ افزایش‌ پیدا کرده‌ و کسی‌ تاکنون‌ برای‌ این‌ معضل‌ چاره‌یی‌ نیندیشیده‌ است. به‌ عنوان‌ مثال‌ همسرکشی‌ و عاشق‌کشی‌ نوع‌ شدید خشونت‌ است‌. معمولاص کسانی‌ که‌ دست‌ به‌ خشونت‌ می‌زنند در تداوم‌ نارضایتی‌ مزمنی‌ عمل‌ می‌کنند که‌ این‌ نیز معلول‌ عوامل‌ مختلفی‌ است‌. ناتوانی‌ و محدودیت‌ در احقاق‌ حقوق‌ زن‌ از راه‌های‌ قانونی‌ در جامعه‌ ما برخی‌ زنان‌ را مجبور می‌کند که‌ خود وارد عمل‌ شوند و برای‌ از بین‌ بردن‌ شوهرشان‌ نقشه‌ قتل‌ بکشند و تصمیم‌ را عملی‌ کنند، اما برخی‌ مردان‌ به‌ سبب‌ ساختار مردانه‌ و آزاد بودنشان‌ با کوچکترین‌ نارضایتی‌ و نامرادی‌ در روابط‌ مرتکب‌ خشونت‌ می‌شوند و در یک‌ لحظه‌ تصمیم‌ به‌ قتل‌ همسر خود می‌گیرند.
نمونه‌هایی‌ از خشونت‌های‌ جامعه‌مان‌ که‌ هر روزه‌ در صفحات‌ حوادث‌ نوشته‌ می‌شوند را مرور می‌کنیم‌. قتل‌ همسر اعتراض‌ خونین‌ به‌ پوشش‌ زن‌ جوان‌ یک‌ مرد بخاطر بدحجابی‌ همسرش‌، او را به‌ قتل‌ رساند. این‌ شوهر قاتل‌ بالای‌ سرجسد زن‌ نشسته‌ و گریه‌ کنان‌ می‌گفت‌: من‌ با همسرم‌ بخاطر لباس‌ پوشیدنش‌ اختلاف‌ داشتم‌ و او با چشم‌ و هم‌ چشمی‌ لباس‌هایی‌ می‌پوشید که‌ من‌ دوست‌ نداشتم‌ و اعتنایی‌ به‌ خواسته‌های‌ من‌ نداشت‌. بین‌ من‌ و او دوبار مشاجره‌ در گرفت‌، خیلی‌ عصبانی‌ شدم‌ و کنترلم‌ را از دست‌ دادم‌. او را به‌ باد کتک‌ گرفتم‌ و با سنگی‌ که‌ زیر کمد بود برسرش‌ کوبیدم‌. همسرم‌ بیهوش‌ شد، چاقویی‌ برداشتم‌ و چند ضربه‌ به‌ گردنش‌ زدم‌! زنی‌ با قفل‌ و زنجیر شوهرش‌ را دار زد این‌ زن‌ ۲۵ ساله‌ درباره‌ ماجرای‌ قتل‌ گفت‌: با شوهرم‌ دعوا کردیم‌. او بشدت‌ عصبانی‌ شد. پس‌ از درگیری‌، او به‌ راهرو رفت‌ و شروع‌ کرد به‌ مصرف‌ مشروب‌ و بی‌حال‌ افتاد. این‌ صحنه‌ مرا آزار می‌داد. بارها از او خواسته‌ بودم‌ که‌ مشروب‌ مصرف‌ نکند، اما او اصلاص به‌ حرف‌هایم‌ اهمیتی‌ نمی‌داد. صبر کردم‌ تا شوهرم‌ بخوابد. وقتی‌ مطمئن‌ شدم‌ که‌ خوابیده‌، قفل‌ و زنجیر موتور را به‌ دور گردنش‌ انداختم‌ و گره‌ زدم‌ و سردیگر را به‌ لوله‌ گاز قفل‌ کردم‌. پاهایش‌ را گرفته‌ و پایین‌ کشیدم‌. بعد از سفت‌ شدن‌ زنجیر، به‌ دار آویختمش‌.
زمانی‌ که‌ مطمئن‌ شدم‌ خفه‌ شده‌ و مرده‌ است‌، داد و بیداد راه‌ انداختم‌ که‌ شوهرم‌ خودکشی‌ کرده‌ است‌. زنی‌ پس‌ از قتل‌ شوهرش‌ جسد را به‌ آتش‌ کشید زنی‌ با همدستی‌ شوهر خواهرش‌ همسر ۴۳ ساله‌ خود را با چاقو و دسته‌ هاون‌ به‌ قتل‌ رساند و به‌ همراهی‌ او ‌(شوهرخواهرش) شبانه‌ جسد او را در بیابان‌ به‌ آتش‌ کشید. مردی‌ با ضربات‌ چاقو به‌ دست‌ زن‌ خود به‌ قتل‌ رسید زن‌ ۲۱ ساله‌یی‌ در روستای‌ کراتکتی‌ در شهرستان‌ نور همسر ۲۴ ساله‌ خود را به‌ دلیل‌ اختلافات‌ خانوادگی‌ با ضربات‌ چاقو به‌ قتل‌ رسانید و سپس‌ خود را به‌ ماموران‌ معرفی‌ کرد. پیرمرد ۶۹ ساله‌یی‌ همسر خود را خفه‌ کرد پیرمردی‌ به‌ کلانتری‌ شهرک‌ ولیعصر تهران‌ رفت‌ و گفت‌: در سال‌های‌ اخیر درگیری‌ها و اختلافات‌ زیادی‌ با همسرم‌ داشتم‌. پس‌ از ازدواج‌ فرزندانمان‌، این‌ درگیری‌ها بیشتر شد تا شب‌ حادؤه‌ آنقدر اختلاف‌ و مشاجره‌ بین‌ ما بالا گرفت‌ که‌ با هم‌ درگیر شدیم‌. با مشت‌ و لگد به‌ جان‌ او افتادم‌ و او را زدم‌ سپس‌ سرش‌ را آنقدر به‌ دیوار کوبیدم‌ تا مرد. این‌ مرد پس‌ از کشتن‌ همسر ۶۱ ساله‌اش‌ حمام‌ کرد و بعد از خواندن‌ نماز به‌ کلانتری‌ محل‌ رفت‌ و به‌ جرم‌ خود اعتراف‌ کرد. جسدی‌ در نیزارها زن‌ ۳۰ ساله‌ ایرانی‌ با همدستی‌ دو تبعه‌ افغانی‌ شوهرش‌ را خفه‌ کرده‌ و در حمام‌ جسد او را تکه‌ تکه‌ کرد و میان‌ نیزارهای‌ جاده‌ ورامین‌ انداختند.
پژوهش‌ نتایج‌ یک‌ پژوهش‌ نشان‌ می‌دهد که‌ ۷۰ درصد زنانی‌ که‌ تحت‌ خشونت‌ خانگی‌ قرار دارند به‌ انتقام‌ از همسرانشان‌ می‌اندیشند. براساس‌ یافته‌های‌ جامعه‌ آماری‌، بیشترین‌ آمار زنان‌ مراجعه‌ کننده‌ به‌ مجتمع‌ قضایی‌ خانواده‌ در سال‌ ۸۳ و ۸۴ به‌ دلیل‌ اختلافات‌ خانوادگی‌ بوده‌ است‌. درصد بالایی‌ از این‌ زنان‌ به‌ خودکشی‌ و آسیب‌ رسانیدن‌ به‌ همسر و خود تمایل‌ داشته‌اند. تاسیس‌ خانه‌های‌ امن‌ یکی‌ از راه‌های‌ پیشگیری‌ از خشونت‌ است‌. زنانی‌ که‌ مورد خشونت‌ قرار می‌گیرند با مراجعه‌ به‌ این‌ خانه‌ها می‌توانند از محیط‌ پرتنش‌ خانه‌ دور شوند و تحت‌ تاؤیر سریع‌ افکاری‌ چون‌ خودکشی‌ یا همسرکشی‌ قرار نگیرند. دکتر سید هادی‌ معتمدی‌ مدیرکل‌ آسیب‌های‌ اجتماعی‌ گفت‌: متاسفانه‌ درباره‌ همسرآزاری‌ قوانین‌ مناسبی‌ نداریم‌ و کارشناسان‌ ما نحوه‌ مداخله‌ در موارد همسرآزاری‌ را نمی‌دانند. ما با مواردی‌ سروکار داریم‌ که‌ مداخله‌ در آن‌ غیرقانونی‌ است‌. به‌ گفته‌ وی‌ ۹۹ درصد زنان‌ روسپی‌ به‌ دلیل‌ نداشتن‌ شغل‌ به‌ روسپیگری‌ روی‌ می‌آورند. دختران‌ فراری‌ در کمتر از ۲۴ ساعت‌ پس‌ از فرار مورد تجاوز قرار می‌گیرند و خانواده‌ها آنها را نمی‌پذیرند. خط‌ اورژانس‌ اجتماعی‌ همسر آزاری‌ به‌ دلیل‌ نداشتن‌ کارشناسان‌ و متخصصان‌ هم‌ راه‌اندازی‌ نشده‌ است‌. معتمدی‌ در ادامه‌ گفت‌: شایع‌ترین‌ نوع‌ همسرآزاری‌ کتک‌ زدن‌ با مشت‌ و لگد و علت‌ اصلی‌ خشونت‌، انحراف‌ اخلاقی‌ شوهر، فقدان‌ تفاهم‌ و مشکلات‌ اقتصادی‌ است‌.
قتل‌ عشاق‌ عاشقی‌ دختر مورد علاقه‌اش‌ را به‌ آتش‌ کشید خشونت‌ به‌ جاهایی‌ رسیده‌ که‌ حتی‌ عاشق‌ها به‌ طرز فجیعی‌ معشوق‌ خود را به‌ قتل‌ می‌رسانند! پسرجوانی‌ در اعتراض‌ به‌ سفر دختر مورد علاقه‌اش‌ به‌ ترکیه‌ با بنزین‌ او را به‌ آتش‌ کشید. دختر ۲۶ سال‌ داشت‌ و دچار ۹۰ درصد سوختگی‌ شد. او قبل‌ از مرگش‌ در حالی‌که‌ بسختی‌ حرف‌ می‌زد، گفت‌: من‌ و مهیار همدیگر را دوست‌ داشتیم‌ و می‌خواستیم‌ ازدواج‌ کنیم‌. منتظر بودم‌ تا سربازی‌ او تمام‌ شود. وقتی‌ با خواهرم‌ به‌ ترکیه‌ رفتم‌ مهیار دلخور شد و از من‌ خواست‌ سرقرار با او بروم‌. در خیابان‌ یگ‌ گالن‌ بنزین‌ خرید و به‌ شوخی‌ گفت‌ که‌ می‌خواهد مرا آتش‌ بزند. در خیابان‌ خلوت‌ بنزین‌ را روی‌ من‌ پاشید و با سیگارش‌ مرا آتش‌ زد. مهیار پس‌ از آتش‌ گرفتن‌ من‌ خیلی‌ سعی‌ کرد آتش‌ را خاموش‌ کند اما موفق‌ نشد. پسرجوانی‌ دختر مورد علاقه‌اش‌ را با کارد کشت‌ جوان‌ ۲۲ ساله‌ با ناامیدی‌ از پاسخ‌ مثبت‌ عشق‌ خود، ابتدا دختر جوان‌ را به‌ قتل‌ رسانید و سپس‌ خودزنی‌ کرد.
ین‌ جوان‌ عاشق‌ در بیمارستان‌ گفت‌: او مرا به‌ خود علاقه‌مند کرد. آنگاه‌ به‌ همه‌ قول‌ و قرارهایمان‌ پشت‌ پا زد. او می‌دانست‌ که‌ من‌ عاشقش‌ هستم‌. علت‌ را از او پرسیدم‌ ولی‌ پاسخ‌ درستی‌ نداد، من‌ هم‌ او را کشتم‌! آزار جنسی‌ دختر ۱۷ ساله‌یی‌ که‌ برای‌ خرید از خانه‌ خارج‌ شده‌ بود توسط‌ سرنشینان‌ افغانی‌ یک‌ اتومبیل‌، ربوده‌ شده‌ و در ویلایی‌ در فشم‌ زندانی‌ شد. این‌ دختر که‌ معلول‌ ذهنی‌ نیز هست‌ به‌ مدت‌ ۵۰ روز مورد آزار جنسی‌ ربایندگان‌ قرار می‌گرفت‌ و او را در مقابل‌ دریافت‌ پول‌ در اختیار کسان‌ دیگری‌ هم‌ قرار می‌دادند. نگاه‌ آماری‌ بر اساس‌ آمارها ۱۴ درصد جرایم‌ به‌ دست‌ اتباع‌ کشور افغانستان‌ انجام‌ می‌گیرد. این‌ متهمان‌ بخاطر ؤبت‌ نشدن‌ هویتشان‌ از ترس‌ اخراج‌ از کشور براحتی‌ مرتکب‌ کارهای‌ خلاف‌ می‌شوند و بیکاری‌ آنها نیز یکی‌ از علت‌های‌ ارتکاب‌ جرم‌ است‌. مطبوعات‌ و رسانه‌ها بویژه‌ برخی‌ از آنها روی‌ افغانی‌ بودن‌ متجاوزان‌ بشدت‌ مانور می‌دهند و حتی‌ خواستار بیرون‌ کردن‌ همه‌ افغانی‌ها از ایران‌ هستند.
سوال‌ این‌ است‌ که‌ آیا این‌ همه‌ تجاوز و جنایت‌ و شرارت‌ را افغانی‌ها انجام‌ می‌دهند! پشت‌ آیفون‌ همچنین‌ چندی‌ پیش‌ چهار پسر با ربودن‌ دختر ۱۹ ساله‌ او را چندین‌ بار مورد آزار جنسی‌ قرار دادند و سپس‌ در محل‌ خلوتی‌ در شهر رهایش‌ کردند. دختر پس‌ از مراجعه‌ به‌ پلیس‌ گفت‌: فردی‌ از پشت‌ آیفون‌ خود را راننده‌ آژانس‌ معرفی‌ کرد که‌ بسته‌یی‌ از طرف‌ یکی‌ از دوستان‌ آورده‌ است‌. وقتی‌ در را باز کردم‌ دو پسر با تهدید چاقو مرا سوار پیکانی‌ کرده‌ و به‌ خانه‌یی‌ در حوالی‌ میدان‌ آزادی‌ بردند.آزار جنسی‌ زن‌ متاهل‌ زنی‌ ۲۸ ساله‌ پس‌ از مراجعه‌ به‌ کلانتری‌ گفت‌: ساعت‌ ۳ بعدازظهر در مسیر کیان‌مهر به‌ مقصد کرج‌ پس‌ از انتظار زیاد سرانجام‌ سوار پرایدی‌ که‌ دو سرنشین‌ داشت‌ شدم‌. کمی‌ جلوتر دو جوان‌ به‌ عنوان‌ مسافر سوار شدند و با تهدید چاقو مرا زیر صندلی‌ خودرو پنهان‌ کردند و آنگاه‌ با دست‌ و دهان‌ بسته‌ مرا در پتویی‌ پیچیدند و به‌ یک‌ آلاچیق‌ که‌ در آهنی‌ داشت‌ منتقل‌ کردند. آن‌ چهار نفر چند بار مرا مورد آزار جنسی‌ قرار دادند و سپس‌ رهایم‌ کردند. مثله‌ کردن‌ زن‌ برای‌ خواسته‌های‌ جنسی‌ مرد قاتل‌ می‌گوید: فرح‌ در همسایگی‌ ما، در حال‌ رفتن‌ به‌ خانه‌اش‌ بود. از او خواستم‌ که‌ برای‌ کمک‌ به‌ خانه‌ ما بیاید. به‌ این‌ طریق‌ او را فریب‌ دادم‌ و به‌ خانه‌ آوردم‌. او در مقابل‌ خواسته‌های‌ جنسی‌ من‌ مقاومت‌ و شروع‌ به‌ داد و فریاد کرد.
با دست‌ محکم‌ دهان‌ و گلویش‌ را گرفتم‌. او نیمه‌جان‌ روی‌ زمین‌ افتاد. با چاقو به‌ سینه‌ او ضربه‌ زدم‌ و برای‌ اینکه‌ بتوانم‌ جسد را راحت‌ از خانه‌ خارج‌ کنم‌، سرش‌ را از بدنش‌ جدا کردم‌. او را تکه‌ تکه‌ کردم‌ و داخل‌ کیسه‌ سیاه‌رنگی‌ گذاشته‌ و داخل‌ سطل‌ زباله‌ شهرداری‌ انداختم‌. فرح‌ به‌ دلیل‌ فقر مالی‌ و خود سرپرست‌ بودن‌ در خانه‌های‌ اهالی‌ محل‌ نظافت‌ می‌کرد. یک‌ جرم‌شناس‌ می‌گوید: معمولا در قتل‌هایی‌ که‌ انگیزه‌شان‌ انتقام‌ و نفرت‌ باشد مجرمان‌ دست‌ به‌ مثله‌ کردن‌ مقتول‌ می‌زنند اما ظاهرا این‌ تکه‌ تکه‌ کردن‌ اجساد وارد ابعاد جدیدی‌ شده‌ است‌. اسارت‌ یک‌ ماهه‌ دختر ۱۸ ساله‌ آزاده‌ در شکایت‌ به‌ بازپرس‌ گفت‌: من‌ ساکن‌ یکی‌ از شهرهای‌ غرب‌ کشور هستم‌. به‌ دلیل‌ مشکلات‌ مالی‌ نتوانستم‌ درس‌ بخوانم‌. چند ماه‌ پیش‌ کمیته‌ امام‌ مرا تحت‌ پوشش‌ خود قرار داد. برای‌ شرکت‌ در کلاس‌های‌ سوادآموزی‌ و کار وارد تهران‌ شدم‌. روزی‌ سوار تاکسی‌ شدم‌. راننده‌ در میان‌ راه‌ پسر جوانی‌ را سوار کرد. او در کنار من‌ نشست‌. پس‌ از طی‌ مسافتی‌ با چاقو تهدیدم‌ کرد. او مرا به‌ خانه‌یی‌ برد و در آنجا مرا مورد آزار جنسی‌ قرار داد. خودکشی‌ مادری‌ پس‌ از ناکامی‌ در قتل‌ فرزندانش‌ خودکشی‌ کرد. زن‌ میانسالی‌ که‌ قصد داشت‌ دو فرزندش‌ را در خواب‌ به‌ آتش‌ بکشد با بیدار شدن‌ پسر ۱۶ ساله‌اش‌ موفق‌ به‌ انجام‌ خودکشی‌ دسته‌جمعی‌ نشد. پس‌ از خاموش‌ شدن‌ آتش‌ توسط‌ همسایگان‌ و آرام‌ شدن‌ اوضاع‌، زن‌ به‌ دستشویی‌ رفت‌ و با خوردن‌ سم‌ سیانور خودکشی‌ کرد. این‌ زن‌ بخاطر مشکلات‌ مالی‌ مرتکب‌ این‌ عمل‌ شد.
دختر جوانی‌ با سقوط‌ از پشت‌بام‌ خودکشی‌ کرد این‌ دختر ۲۵ ساله‌ عاشق‌ پسری‌ شده‌ بود که‌ به‌ او خیانت‌ کرده‌ و با دختر دیگری‌ ازدواج‌ کرد. این‌ دختر هم‌ بخاطر ناکامی‌ در عشق‌ به‌ پشت‌ بام‌ خانه‌اش‌ رفت‌ و خودش‌ را به‌ پایین‌ پرت‌ کرد و پرونده‌ زندگی‌اش‌ برای‌ همیشه‌ بسته‌ شد. اخاذی‌ زن‌ جوانی‌ با همدستی‌ شوهرش‌ مزاحم‌ خود را به‌ قتل‌ رساند. این‌ زن‌ می‌گوید: برای‌ فروش‌ موبایلم‌ با مشکلی‌ روبرو شدم‌ و یکی‌ از بستگانم‌ علی‌ را به‌ من‌ معرفی‌ کرد و گفت‌ که‌ مامور... است‌ و می‌تواند مشکل‌ تو را حل‌ کند. او صد هزار تومان‌ از من‌ گرفت‌ تا این‌ مشکل‌ را حل‌ کند. پس‌ از مدتی‌ از من‌ خواست‌ که‌ او را در خانه‌ ببینم‌. ابتدا مخالفت‌ کردم‌. اما سرانجام‌ در برابر اصرارهای‌ او تسلیم‌ شدم‌ و شبی‌ که‌ همسرم‌ ماموریت‌ بود او را به‌ خانه‌ دعوت‌ کردم‌. علی‌ آن‌ شب‌ با تهدید اسلحه‌ به‌ من‌ مشروب‌ داد. من‌ زمانی‌ به‌ خود آمدم‌ که‌ او در حال‌ عکسبرداری‌ و فیلمبرداری‌ از من‌ در شرایط‌ بدی‌ بود. از آن‌ پس‌ علی‌ مرتب‌ مرا تهدید می‌کرد که‌ اگر به‌ او پول‌ ندهم‌ سی‌دی‌ و عکس‌های‌ مبتذل‌ مرا در شهر پخش‌ می‌کند.
بخاطر همین‌ مزاحمت‌ها موضوع‌ را به‌ شوهرم‌ گفتم‌. روز حادثه‌ علی‌ را به‌ خانه‌ام‌ دعوت‌ کردم‌ و با همدستی‌ شوهرم‌ او را کشتیم‌. صفحات‌ حوادث‌ روزنامه‌ هر روز از این‌ خبرها پر است‌، نمونه‌هایی‌ از این‌ فجایع‌ و خشونت‌ها را مرور کردیم‌. در جامعه‌ ما حذف‌ معضل‌های‌ اجتماعی‌ و در واقع‌ حذف‌ صورت‌ مساله‌ راحت‌تر از آموزش‌ و حل‌ آن‌ مساله‌ است‌. امروزه‌ مشکلات‌ اجتماع‌ ما، خشونت‌، اعتیاد، فقر، ایدز، استفاده‌ نادرست‌ از ماهواره‌ و اینترنت‌، انحراف‌ در دوستی‌ با جنس‌ مخالف‌ و... است‌. به‌ هر حال‌ موضوع‌ خشونت‌ هم‌ «آموختنی‌» است‌ و بخشی‌ از رفتارهای‌ غیرمتعارف‌ افراد ناشی‌ از تبعیض‌ و عدم‌ آموزش‌ درست‌ است‌. این‌ پدیده‌های‌ اجتماعی‌ نیازمند مشارکت‌ واقعی‌ همه‌ مسوولان‌ و شهروندان‌ است‌. تنها با دستگیری‌ و امر و نهی‌ و اعدام‌ و حبس‌ مشکلی‌ حل‌ نمی‌شود.
شروین امیدوار
منبع : سایت آینه