دو روی سکه سفر رئیس‌جمهور ویتنام به آمریکا

سفر تاریخی رئیس‌جمهور ویتنام به آمریكا در ماه جاری كه نخستین دیدار یك رهبر ویتنامی از آمریكا از زمان پایان جنگ ویتنام در سال ۱۹۷۵ است، با وجود امضای توافقنامه‌های جدیدی در زمینه تجارت و سرمایه‌گذاری، پرسش‌های جدیدی را در مورد آینده روابط این دو كشور باقی گذاشته است.
جورج‌ بوش، رئیس‌جمهور آمریكا كه سال گذشته برای شركت در اجلاس همكاری‌های اقتصادی آسیای پاسیفیك به هانوی سفر كرده بود، این بار در كاخ سفید میزبان نگوین مین تریت، رئیس‌جمهور ویتنام بود و پس از دیداری خصوصی در اتاق بیضی كاخ سفید، در كنفرانسی مطبوعاتی با حضور رسانه‌های خارجی شركت كردند.
بوش به خبرنگاران گفت كه آنها در مورد گسترش قابل‌توجه فرصت‌های همكاری‌های اقتصادی دوجانبه صحبت كرده‌اند.
همكاری‌های اقتصادی و تجاری بین آمریكا و ویتنام نزدیك به یك میلیارد دلار در سال برآورد شده و شركت‌های بزرگ آمریكایی به‌تازگی سرمایه‌گذاری‌های كلانی در بخش صنعتی این كشور آسیای جنوب‌شرقی انجام داده‌اند.
اما بوش در عین حال با تغییر جهتی در فضای دوستانه گفت‌وگوهای دوجانبه، آشكارا از موارد نقض حقوق‌بشر در دولت تریت نیز انتقاد كرده و در حالی كه تریت در كنارش بود، گفت: «برای عمیق‌تر شدن روابط دوستانه برای ما مهم است كه دوستانمان تعهدی جدی به حقوق‌بشر، آزادی و دموكراسی داشته باشند.»
وی افزود: «من در گفت‌وگوهایمان اعتقاد عمیق خود را به این مساله بیان كردم كه قدرت و توسعه جوامع در گرو آزادی مردم برای بیان نظرات و همچنین حق آزادی مذهبی است.»
تریت در سفر یك هفته‌ای خود به آمریكا با برخی نمایندگان كنگره از هر دو جناح نیز دیدار كرد كه در این گفت‌وگوها نیز بارها انتقادات وارد شده از سوی گروه‌های حقوق‌بشر در مورد سركوب گسترده فعالان دموكراسی‌خواه و رهبران مذهبی ویتنام و صدور احكام زندان طولانی برای آنها به میان آمد.
اد رویس، نماینده جمهوریخواه كنگره آمریكا كه در این گفت‌وگوها حضور داشت، گفت: «مساله حقوق‌بشر، موضوع اصلی مسلط بر فضای بحث‌ها بود.»
او با اشاره به اینكه تریت از پاسخ به این سوالات طفره می‌رفت، تاكید كرد: «اگر ما به دنبال توسعه روابط با ویتنام هستیم باید اطمینان یابیم كه چنین برخوردهایی پایان خواهد یافت.» همانطور كه پیش‌بینی می‌شد تریت قبل و بعد از دیدارش با بوش در گفت‌وگو با خبرنگاران از مواضع دولت خود دفاع می‌كرد.
او اظهار داشت كه گفت‌وگوهای روشن و صریحی با جورج‌بوش در مورد مساله حقوق‌بشر داشته است اما هیچ نشانه‌ای دال بر اینكه پس از این دیدار، تغییر خاصی در سیاست‌های كشورش در مورد حقوق‌بشر صورت خواهد گرفت، نشان نداد.
وی همچنین در مصاحبه‌ای كه با آسوشیتدپرس داشت، گفت: «ویتنام چارچوب قانونی خود را دارد كه ۱۰۰ درصد با قوانین آمریكا یكسان نیست و ما با توجه به زمینه‌ها و شرایط تاریخی خاص خودمان، درك متفاوتی از مسائل داریم.»
اما رسانه‌های آمریكایی كه این سفر را پوشش دادند نگاه دیگری داشتند، یك بررسی كمی تحلیل‌های خبری رسانه‌های آمریكا از سفر تریت نشان می‌دهد كه ۷۰ درصد از تحلیل‌های خبری به مساله حقوق‌بشر در ویتنام پرداخته بودند اما در رسانه‌‌های ویتنام بدون اینكه هیچ اشاره‌ای به چنین مسائلی شود تمام عناوین اخبار و روزنامه‌ها به قراردادها و پیمان‌های اقتصادی و تجاری امضا شده بین طرفین اختصاص داده شده بود.
تریت نیز اصرار داشت كه اختلافات موجود در مورد حقوق‌بشر نمی‌تواند «علایق مشترك» گسترده دو كشور را تحت‌تاثیر قرار دهد اما بی‌تردید انتقادات روشن بوش از وضعیت حقوق‌بشر ویتنام در چنین دیدار مهمی را نمی‌توان نادیده گرفت.
اكنون فقط زمان می‌تواند نشان دهد كه در دیدار خصوصی بین بوش و تریت در كاخ سفید واقعا چه گذشته است و تا چه حد مساله دموكراسی و حقوق‌بشر برای بوش در برخورد با رهبران كمونیست ویتنام، نسبت به روابط اقتصادی در اولویت قرار دارد.

جان. ای‌. كری
ترجمه: سونا انزابی‌نژاد
منبع: آسیاتایمز

منبع : روزنامه هم‌میهن