پرسشنامه تئوری X - Y

این پرسشنامه که از سایت COM . BUSINESSBALLS . WWW گرفته و برگردان شده است دارای دو بخش می باشد ، که بر اساس تعاریف تئوری X و Y داگلاس مک گریگور شیوه مدیریت در یک سازمان ( بخش اول ) و سبک مدیریت دلخواه کارکنان ( بخش دوم ) آن را مشخص می کند .
● بخش اول پرسشنامه :
برای این که مشخص شود ، شیوه مدیریت مدیر سازمان شما از نوع " X " است یا " Y " به هر یک از جملات زیر نمره بدهید . ( ۵ = همیشه ، ۴ = بیشتر اوقات ، ۳ = اغلب ، ۲ = گاهی ، ۱ = خیلی کم ، ۰ = هرگز )
۱ ) رییس من مودبانه از من می خواهد تا کارها را انجام دهم ، دلایل را به من خاطر نشان می کند و از پیشنهادات من استقبال می کند .
۲) من تشویق می شوم تا خارج از حوزه ی مسوولیتم مهارت هایی را یاد بگیرم .
۳ ) بدون هیچ گونه دخالتی از سوی رییس ، کارم را انجام می دهم ، اما هر وقت که بخواهم به کمک او دسترسی دارم .
۴ ) هنگامی که کارم را انجام می دهم یا تلاش بیشتری می کنم ، از من تعریف و تمجید می شود .
۵ ) هنگام خروج کارکنان از سازمان ، از آن ها " نظر سنجی " به عمل می آید تا نظرات آن ها در باره ی سازمان شنیده شود .
۶ ) من تشویق می شوم تا کارم را به خوبی و با پشتکار انجام دهم .
۷ ) اگر مسوولیت بیشتری بخواهم ، رییس راهی پیدا می کند تا به آن برسم .
۸ ) اگر آموزش بیشتری نیاز داشته باشم ، رییس کمک می کند تا به آن برسم یا خود آن را سازماندهی کنم .
۹ ) من رییس و رییس رئیسم را با اسم کوچک صدا می زنم .
۱۰ ) رییس جهت شنیدن دغدغه ها ، نگرانی ها و پیشنهادهای من در دسترسم می باشد .
۱۱ ) می دانم اهداف سازمان چه چیزهایی هستند .
۱۲ ) به من گفته می شود که چگونه سازمان در یک چارچوب منظم فعالیت می کند .
۱۳ ) به من فرصت داده می شود تا مسایل مربوط به کارم را حل کنم .
۱۴ ) رییس آنچه را که در سازمان اتفاق می افتد با من در میان می گذارد .
۱۵ ) با رییس جلسات منظمی دارم تا ببینم چگونه می توانم در کارم پیشرفت داشته باشم .
▪ شیوه ی نمره گذاری :
۷۵ - ۶۰ = شیوه ی مدیریت در حد قوی مبتنی بر تئوری " Y " است ( در کوتاه و دراز مدت موثر و کارآمد ) .
۵۹ - ۴۵ = شیوه ی مدیریت عموماً مبتنی بر تئوری " Y " است .
۴۴ - ۱۶ = شیوه ی مدیریت عموماً مبتنی بر تئوری " X " است .
۱۵ - ۰ = شیوه ی مدیریت در حد قوی مبتنی بر تئوری " X " است .
● بخش دوم پرسشنامه :
برای این که مشخص شود ، شیوه مدیریت دلخواه و مرجح از نظر شما از نوع " X " است یا " Y " ( به بیان دیگر ترجیح می دهید مدیر سازمان شما چه نوع شیوه ی مدیریتی داشته باشد ) به هر یک از جملات زیر نمره بدهید .
( ۵ = همیشه ، ۴ = بیشتر اوقات ، ۳ = اغلب ، ۲ = گاهی ، ۱ = خیلی کم ، ۰ = هرگز )
۱ ) مایلم تا رییس در مورد اینکه چگونه بتوانم کارم را به بهترین نحو انجام دهم ، با من مشورت کند .
۲ ) می خواهم تا مهارت هایی را خارج از حوزه ی مسوولیتم فرا بگیرم .
۳ ) مایلم تا بدون دخالت رئیسم کار کنم ، اما بتوانم در صورت نیاز از او کمک بگیرم .
۴ - من بدون اعمال فشار از سوی رییس و یا تهدید مبنی بر از دست دادن شغلم ، به بهترین نحو و با حد اکثر عملکرد کار می کنم .
۵ ) دوست دارم هنگام خروج از محل کارم از من نظر سنجی شود تا نظراتم را در مورد سازمان بیان کنم .
۶ ) دوست دارم به خاطر عملکرد خوبم و تلاشم مورد تشویق و تمجید قرار گیرم .
۷ ) مایلم که مسوولیتم را بیشتر کنم .
۸ ) مایلم که آموزش ببینم تا کارهای جدیدی را انجام دهم .
۹ ) مایلم با رییس و مدیریت صمیمی باشم .
۱۰ ) دوست دارم که دغدغه ها ، نگرانی ها و پیشنهادهایم را با رییس یا مدیر دیگر در میان بگذارم .
۱۱ ) دوست دارم که بدانم اهداف سازمان چه چیزهایی هستند .
۱۲ ) مایلم به من گفته شود که سازمان چگونه در یک چارچوب منظم فعالیت می کند .
۱۳ ) دوست دارم به من فرصت هایی داده شود تا مسایل مربوط به کارم را حل کنم .
۱۴ ) مایلم رییس آنچه را که در سازمان اتفاق می افتد با من در میان بگذارد .
۱۵ ) مایلم که جلسات منظمی با رییس داشته باشم تا بدانم چگونه می توانم در کارم پیشرفت داشته باشم .
▪ شیوه ی نمره گذاری :
۷۵ - ۶۰ = شدیداً شیوه ی مدیریت مبتنی بر تئوری " Y " را ترجیح می دهید .
۵۹ - ۴۵ = عموماً شیوه ی مدیریت مبتنی بر تئوری " Y " را ترجیح می دهید .
۴۴ - ۱۶ = عموماً شیوه ی مدیریت مبتنی بر تئوری X را ترجیح می دهید .
۱۵ - ۰ = شدیداً شیوه ی مدیریت مبتنی بر تئوری X را ترجیح می دهید .

حسین استرون