جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا
سکوت وسیله و هدف توامان شعر
شعر با سکوت آغاز میشود و به سکوت میانجامد. این تصور رایج، و تا اندازهای درست، که شعر از کلمهها ساخته میشود، این حقیقت را در پرده میبرد که شعر واقعی برساختهی توامان کلمه و سکوت است.
پیش از آغاز هر شعری سکوت است و پس از پایان آن سکوت؛ پس از هر کلمهای در شعر سکوت است و در میان هر دو هجای یک کلمه شکوت؛ میان هر دو سطر شعر سکوت است و میان هر دو بند شعر سکوت.
اما سکوت به معنای خالی و خلأ نیست و به میزان کلمههای شعر چیزی برای گفتن دارد. پس سکوت نیز همانند کلمه وسیله و هدف توامان شعر است.
سکوت شعر همچون سکوت طبیعت، گفتنی دارد، همانند سکوت شبانه دریا در قیاس با صدای امواجش در یک روز توفانی.
سکوت شعر، شروع شکلگیری کلمه در مخاطب است. عنصری که مخاطب را در ساختن شعر سهیم میکند؛ شاعر خود مخاطب میشود و مخاطب شاعر.
آنجا که شاعر از گفتن بازمیایستد، تنها سکوت است که توان گفتن مییابد. و آنچه در سکوت بیان میشود، چیزیست که کلمه توان بیانش را ندارد. با سکوت «بیانناپذیر» و «ناممکن» بیانپذیر و ممکن میشوند.
شعری که «همهچیز» را میگوید یا میخواهد بگوید، در نهایت در مخاطب ادامه نمییابد؛ چیزی میشود دستبالا همچون حرفهایی «زیبا» که میتوان آن را نقل کرد و توضیح داد.
شعر واقعی اما نقلناپذیر و غیرقابل توضیح است. و آنچه شعر را توضیحناپذیر میکند همان حضور نیرومند عنصر سکوت در آن است که فقط در سکوت شاعر و تداومش در مخاطب «معنا» مییابد.
پس سکوت نَفَس شعر و ضامن حیات و تداوم آن است. همین سکوت است که شعر را از «غیرمنتظره» سرشار میکند؛ امری که به همان میزانی که خواننده را غافلگیر میکند، خود شاعر را هم به شگفتی وامیدارد.
اگر شعر خود شاعر را به شگفتی واندارد، مخاطب قطعا غافلگیر نخواهد شد، و این کلام غافلگیرکننده معمولا پس از سکوتی ژرف رخ مینماید.
دشواری آنچه که آن را «فهم شعر» مینامند نیز دقیقا در همینجاست. خواننده شعر نیز باید علاوه بر خواندن کلمهها، خواندن سکوت را نیز بیاموزد. به این اعتبار دشواری درک شعر، نه مشکل شعر که مشکل مخاطب شعر است. این مخاطب است که باید نشان دهد تا چه میزان قادر است خود را در برابر سکوت شعر بگشاید و به هزارتوهای مهآلود آن وارد شود.
مشکل اینجاست که انسان معاصر تا حد زیادی از توان شنودن صدای سکوت و فهم معنای سرشار آن عاجز شده یا شاید از او میهراسد.
اما خواننده آزموده و مجرب شعر میداند که سکوت بخشی از حقیقت جهان است و برای رهیافتن به این حقیقت باید رنج شناخت زبانش را نیز بر خود هموار کرد؛ زبانی که شعر و موسیقی بهترین فضا را برای تجلی آن فراهم میکنند.
بهنام باوندپور
منبع : ادبستان
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران رئیس جمهور دولت سیزدهم رئیسی گشت ارشاد افغانستان توماج صالحی سریلانکا دولت پاکستان رهبر انقلاب مجلس شورای اسلامی
تهران حجاب سیل هواشناسی آتش سوزی سازمان سنجش شهرداری تهران پلیس سلامت کنکور اصفهان فراجا
قیمت خودرو قیمت طلا خودرو بازار خودرو دلار قیمت دلار ارز بانک مرکزی کارگران مسکن ایران خودرو قیمت سکه
موسیقی ترانه علیدوستی تلویزیون مهران مدیری سینمای ایران سحر دولتشاهی سینما کتاب بازیگر تئاتر
کنکور ۱۴۰۳ عبدالرسول پورعباس
آمریکا اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه جنگ غزه فلسطین روسیه حماس چین اوکراین طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال استقلال بازی بارسلونا جام حذفی فوتسال تیم ملی فوتسال ایران لیگ برتر انگلیس باشگاه استقلال باشگاه پرسپولیس تراکتور
تیک تاک همراه اول ناسا رونمایی اپل فیلترینگ وزیر ارتباطات
مهاجرت مالاریا کاهش وزن زوال عقل سلامت روان داروخانه