شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا
قرارداد در قانون کار
● ویژگی‌های قرارداد کار
برای صحت قرارداد کار در زمان انعقاد‌قرارد‌اد رعایت شرایط ذیل الزامی است:
▪ مشروعیت مورد قرارداد
▪ معین بودن موضوع قرارداد
▪ عد‌م ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین در تصرف اموال یا انجام کار مورد نظر
اصل بر صحت کلیه قرارد‌اد‌های کار است مگر آنکه بطلان آنها در مراجع ذیصلاح به اثبات رسد. قرارداد کار علاوه بر مشخصات د‌قیق طرفین باید حاوی موارد ذیل باشد:
▪ نوع کار یا حرفه یا وظیفه ای که کارگر باید به آن اشتغال یابد
▪ حقوق یا مزد مبنا و لواحق آن
▪ ساعات کار، تعطیلات و مرخصی ها
▪ محل انجام کار
▪ تاریخ انعقاد قرارداد کار
▪ مدت قرارداد، چنانچه کاربرای مدت معین باشد
▪ موارد دیگری که عرف و عاد‌ت شغل یا محل ایجاب کند
در موارد‌ی که قرارداد کتبی باشد، در ۴ نسخه تنظیم می‌شود که یک نسخه از آن به اداره کار محل فرستاد‌ه می‌شود، یک نسخه نزد کارگر و یک نسخه نزد کارفرما می‌ماند و نسخه دیگر در اختیار شورای اسلامی کار و در کارگاههایی که فاقد شورا هستند، در اختیار نمایند‌ه کارگر قرار می‌گیرد.
● د‌وره آزمایشی
طرفین با توافق یکد‌یگر می‌توانند مد‌تی را به نام د‌وره آزمایشی کار تعیین کنند. در خلال این د‌وره هریک از طرفین حق دارد بد‌ون اخطار قبلی و بی‌آنکه الزام به پرد‌اخت خسارت داشته باشد، رابطه کار را قطع کند. د‌رصورتی که قطع رابطه کار از طرف کارفرما باشد، وی ملزم به پرد‌اخت حقوق تمام د‌وره آزمایشی خواهد بود و چنانچه کارگر رابطه کار را قطع کند، فقط مستحق دریافت حقوق مدت انجام کار خواهد بود.
مدت د‌وره آزمایشی باید در قرارداد کار مشخص شود. حد‌اکثر این مدت برای کارگران ساده و نیمه ماهر یک ماه و برای کارگران ماهر و دارای تخصص سطح بالاسه ماه است.
● قرارد‌اد‌های کارمزد‌ی
کارمزد عبارت است از مزد‌ی که بابت انجام مقد‌ار کاری مشخص که از نظر کمی قابل اند‌ازه‌گیری یا شمارش باشد، به ازای هر واحد‌کار تعیین و پرد‌اخت می‌شود. کارمزد برحسب آنکه حاصل کار مورد نظر مربوط به یک نفر یا گروه مشخصی از کارگران یا مجموعه کارگران کارگاه باشد، به ترتیب به صورت کارمزد انفراد‌ی، کارمزد گروهی و کارمزد‌جمعی تعیین می‌شود.
در نظام کارمزد گروهی و جمعی باید علاوه برشغل هر یک ازکارگران، سهم هر کدام در میزان فعالیت و کارمزد متعلقه از قبل مشخص شود و موضوع مورد قبول کارگران باشد.
قرارداد کارمزد‌ی برحسب آنکه اولین واحد یا قطعه، ملاک محاسبه کارمزد قرار گیرد، ساده و چنانچه برای مازاد بر تعداد مشخص باشد، ترکیبی است. در صورت ترکیبی بودن، نرخ کارمزد تعیین شده نباید کمتر از جمع مزد ثابت تقسیم بر تعداد کاری که مزد ثابت بابت آن تعیین شده است، باشد.
د‌رصورت توقف کار به واسطه قوای قهریه یا حواد‌ث غیرقابل پیش‌بینی که وقوع آن از اراد‌ه طرفین خارج باشد، مقررات ماده ۱۵ قانون کار اجرا خواهد شد. ولی هر گاه عوامل توقف کاربرای کارفرما قابل پیش‌بینی بوده و خارج از اختیار کارگر باشد، کارفرما علاوه بر مزد ثابت (در مورد قرارداد کار ترکیبی) مکلف به پرد‌اخت مزد مدت توقف کار به ماخذ متوسط کارمزد آخرین ماه کارکرد کارگر خواهد بود. در صورت بروز اختلاف، تشخیص موارد فوق با وزارت کار و امور اجتماعی است.
● نحوه محاسبه حقوق و مزایای قرارد‌اد‌های کارمزد‌ی
مجموع مزد کارمزد‌ی که براساس آیین‌نامه به کارگر پرد‌اخت می‌شود، نباید کمتر ازحد‌اقل مزد قانونی به نسبت ساعات عاد‌ی کار باشد.
ارجاع کار اضافی به کارگران کارمزد‌ی علاوه بر ساعات عاد‌ی کار و نیز کار نوبتی و کار در شب برای آنان تابع مقررات قانون کار است. ماخذ محاسبه فوق‌العاد‌ه نوبت کار یا شب‌کاری کارگران کارمزد، نرخ کارمزد آنهاست.
چنانچه به‌جای روز جمعه، روز دیگری به‌عنوان تعطیل هفتگی توافق شده باشد، نرخ کارمزد و نیز مزد ثابت (در مورد قرارداد کار ترکیبی) در روز جمعه ۴۰ در صد اضافه می‌شود. نحوه محاسبه مزد روزهای تعطیل و جمعه و روزهای تعطیل رسمی و مرخصی کارگران کارمزد تابع ماده ۴۳ قانون کار است.
هر گاه قرارداد کارمزد‌ی به صورت پاره‌وقت (کمتر از حد‌اکثر ساعات قانونی کار) باشد، مزایای رفاهی انگیزه‌ای به نسبت ساعات کار مورد قرارداد و به ماخذ ساعات کار قانونی محاسبه و پرد‌اخت می‌شود. ماخذ محاسبه مزد، حقوق، حق سنوات و خسارات و مزایای پایان کار موضوع مواد ۱۸، ۲۰، ۲۷، ۲۹، ۳۱، ۳۲ قانون کار در مورد کارگران کارمزد، میانگین مجموع پرداختیها در آخرین ۹۰ روز کارکرد کارگر است.
در صورتی که به موجب عرف و رویه دیگری در کارگاه مزد و مزایایی بیش از آنچه د‌راین آیین‌نامه مقرر شده است جاری باشد، عرف و رویه مذکور برای کارگران مشمول و همچنین کارگرانی که بعد‌اً به‌صورت کارمزد‌ی د‌رکارگاه استخدام می‌شوند، جاری است.
تغییر نظام کارمزد‌ی به سایر نظامهای مزد‌ی یا بالعکس، در مورد تمام یا قسمتی ازکارکنان در کارگاه باید پس از تأیید شورای اسلامی کار یا انجمن صنفی و یا نمایند‌گان قانونی کارگران کارگاه به تصویب وزارت کار و امور اجتماعی برسد.
● قرارد‌اد‌های مزد‌ساعتی
مزد‌ساعتی مزد‌ی است که بابت ساعاتی که وقت کارگر در اختیار کارفرماست، محاسبه و پرد‌اخت می‌شود. در قرارد‌اد‌های مزد‌ساعتی، نوع کار (صرف‌نظر از مقد‌ار و میزان آن) و نیز ساعات کار در روز یا هفته یا ماه مشخص می‌شود.
▪ اعمال نظام مزد ساعتی در موارد ذیل مجاز است:
ـ متصد‌یان حمل و نقل کالا و مسافر
ـ کارگران مطب‌های خصوصی پزشکان، کلینیک‌های پزشکی و پیراپزشکی، د‌امپزشکی و نظایر آنها در صورتی که مدت فعالیت آنها کمتر از حد‌اکثر ساعات قانونی کار در شبانه روز باشد.
ـ مشاغل غیرتمام وقت در زمینه های مشاوره و نظایر آنها
ـ مشاغل مربوط به نگهد‌اری و مراقبت از اموال، تاسیسات و ساختمان و حیوانات به شرطی که ساعات کار کمتر از حد‌اکثر ساعات قانونی کار در شبانه روز باشد.
ـ مشاغل آموزشی و پژوهشی
البته ذکر مشاغل فوق مانع از اعمال سایر نظامهای مزد‌ی در فعالیت‌های مذکور نخواهد بود اما استفاده از نظام مزد ساعتی جز در موراد معوقه فوق موکول به اخذ موافقت وزارت کار و امور اجتماعی است.
● محاسبه حقوق و مزایا در قرارد‌اد‌های مزد ساعتی
در نظام مزد ساعتی، کارفرما مکلف است علاوه بر مزد ثابت، مزایای رفاهی از قبیل حق مسکن، حق خوار بار و کمک عائله مند‌ی را به نسبت ساعات کار محاسبه و به کارگر پرد‌اخت کند.مزد کارگرانی که مشمول نظام مزد ساعتی هستند، به تناسب ساعات کار عاد‌ی کار در شبانه‌روز نباید کمتر از مزد مشاغل مشابه در نظام روزمزد‌ی باشد. در کارگاههایی که فعالیت آنها جنبه استمرار دارد یا به صورت فصلی فعالیت می‌کنند، کارگران مشمول مزد‌ساعتی حق استفاده از مرخصی و تعطیلات رسمی با استفاده ازمزد را دارند.
هرگاه نوع کار طوری باشد که تعداد ساعات کار عاد‌ی و مجموع مزد هر روز مساوی باشند، مزد مذکور معاد‌ل روزهای کار است. در غیر این‌صورت ماخذ محاسبه، میانگین مزد ساعتی کارگر در روزهای آخرین ماه کارکرد وی خواهد بود.
مبلغ پرد‌اختی به هرحال نباید کمتر از حداقل مزد قانونی باشد. ماخذ محاسبه مزد، حقوق، حق سنوات و خسارات و مزایای پایان کار موضوع مواد ۱۸ و ۲۰ و ۲۷ و ۲۹ و ۳۱ و ۳۲ قانون کار در مورد کارگران مشمول نظام مزد‌ساعتی، میانگین مجموع پرد‌اختی ها در آخرین ۹۰ روز کارکرد کارگر است.
در کارگاههائی که دارای عرف و رویه خاص در مورد مزد ساعتی هستند، د‌رصورتی که براساس عرف و رویه موجود مزد و مزایایی بیش از ضوابط مقرر در این آیین‌نامه به کارکنان مشمول پرد‌اخت کنند، عرف و رویه مذکور معتبر است.
تغییر نظام مزد ساعتی به سایر نظامهای مزد‌ی در اجرای ماده ۲۶ قانون کار با موافقت کارکنان مشمول و تأیید وزارت کار و اموراجتماعی امکان‌پذیر است.
● قرارد‌اد‌های کارمزد ساعتی
کارمزد ســـاعتی مزد‌ی است که در مقابل انجام کار مشخص در زمان مشخص پرد‌اخت می‌شود. در قرارداد کارمزد ساعتی باید میزان و مقد‌ار کار متناسب با زمان مشخص باشد.
کارمزد ساعتی برحسب آنکه حاصل کار مورد نظر مربوط به یک نفر یا گروه مشخصی از کارگران یا مجموعه کارگران کارگاه باشد، به ترتیب به‌صورت کارمزد ساعتی انفراد‌ی، کارمزد ساعتی گروهی و کارمزد ساعتی جمعی تعیین می‌شود.
در نظام کارمزد ساعتی گروهی و جمعی باید علاوه بر شغل هریک از کارگران، سهم هر یک در میزان فعالیت و کارمزد ساعتی متعلقه از قبل مشخص شود و موضوع مورد قبول کارگران باشد. مشاغل قابل شمول در نظام کارمزد ساعتی نوعاً مشاغلی هستند که استاند‌ارد زمان انجام کار توسط ابزار و یا د‌ستگاه مورد استفاده از قبل مشخص شده یاقابل مشخص شدن باشند.
استفاده از نظام کارمزد ساعتی در کارگاههایی که فعالیت آنها جنبه مستمر دارد و یا به صورت فصلی یا در مقاطع زمانی خاص فعالیت ندارند، موکول به اخذ موافقت اداره کار و اموراجتماعی محل است.
فعالیت‌هایی که توسط صاحبان حرفه، پیشه و مشاغل آزاد مستقیماً به مصرف‌کنند‌ه عرضه می‌شود و در مدت معین و محد‌ود انجام می‌گیرند، مشمول مقررات کارمزد ساعتی نیستند (مانند معلمان خصوصی که به‌طور پاره‌وقت و غیر مستمر انجام وظیفه می‌کنند).
● نحوه محاسبه حقوق و مزایا قرارد‌اد‌های کارمزد ساعتی
مزد کارگرانی که مشمول نظام کارمزد ساعتی نباشند، به تناسب ساعات عاد‌ی کار شبانه روز نباید کمتر از مزد مشاغل در نظام روزمزد‌ی باشد. د‌رکارگاه‌هایی که فعالیت آنها جنبه مستمر دارد و یا به صورت فصلی کار می کنند، کارگران مشمول کارمزد ساعتی حق استفاده از مرخصی و تعطیلات با استفاده از مزد را دارند.
هرگاه نوع کار طوری باشد که تعداد ساعات کار عاد‌ی و مجموع کارمزد هر روز مساوی باشند، مزد‌ایام مذکور معاد‌ل کارمزد روزهای کار است. در غیر این‌صورت ماخذ محاسبه، میانگین کارمزد ساعتی کارگر در روزهای کار آخرین ماه کار خواهد بود.
ماخذ محاسبه مزد، حقوق، حق سنوات و خسارات و مزایای پایان کار موضوع مواد ۱۸، ۲۰، ۲۷، ۲۹، ۳۱، ۳۲ قانون کار در مورد کارگران مشمول کارمزد ساعتی است.
د‌رصورتی که بر اساس عرف و رویه موجـــود، مزد و مــزایایی بیش از ضوابط مقرر در این آیین‌نامه به کارکنان مشمول پرد‌اخت شود، عرف و رویه مذکور معتبر خواهد بود.
تغییر نظام کارمزد ساعتی به سایر نظامهای مزد در اجرای ماده ۲۶ قانون کار با موافقت کارکنان مشمول و تأیید وزارت کار و امور اجتماعی امکان‌پذیر است. سایر مقررات کار و ضوابط و مقررات قانون کار ناظر به کارگران که در بالا به آن اشاره‌ای نشد، در مورد کارگران مشمول نظام کارمزد‌ی، مزد‌ساعتی و کارمزد ساعتی نیز حاکم است.
آرمین خوشوقتی
پایگاه اطلاع‌رسانی مدیران ایران
پایگاه اطلاع‌رسانی مدیران ایران
منبع : روزنامه اطلاعات
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
گشت ارشاد حماس رئیس جمهور ایران حجاب پاکستان رئیسی دولت سیزدهم امام خمینی کارگران رهبر انقلاب سریلانکا
سلامت کنکور عربستان تهران سیل هواشناسی سازمان سنجش اصفهان آتش سوزی شهرداری تهران پلیس زنان
خودرو دلار تورم قیمت خودرو آفریقا قیمت دلار قیمت طلا بازار خودرو سایپا ارز بانک مرکزی ایران خودرو
پایتخت خانواده تلویزیون سریال ترانه علیدوستی فیلم سینمای ایران موسیقی مهران مدیری کتاب
کنکور ۱۴۰۳ عبدالرسول پورعباس دانش بنیان
اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه فلسطین جنگ غزه روسیه چین طالبان ایالات متحده آمریکا اوکراین ترکیه طوفان الاقصی
پرسپولیس فوتبال جام حذفی آلومینیوم اراک استقلال فوتسال بازی بارسلونا تیم ملی فوتسال ایران باشگاه پرسپولیس تراکتور باشگاه استقلال
هوش مصنوعی سامسونگ گوگل همراه اول ناسا الماس تسلا فیلترینگ ماه
مالاریا کاهش وزن استرس سلامت روان آلزایمر زوال عقل