هیچگاه در فعالیتهای علمی خود مانعی حس نکردم

هرچند برقراری تماس با دکتر صفوی به دلیل مشغله کاری و محدودیت وقت وی چندان آسان نبود ولی وقتی پیشنهاد ما را برای گفتگو شنید با متانت و تواضع فراوان این دعوت را پذیرفت.آنچه می خوانید حاصل گفتگوی یک ساعته ما با ایشان است...
▪ خانم دکتر صفوی، اگر مایل باشید گفتگو را با مختصری از زندگی تان شروع کنیم.
ـ من در سال ۱۳۳۴ در شیراز متولد شدم، دوره های ابتدایی و دبیرستان را در همین شهر گذراندم در همان سال دوره کارشناسی خود را در دانشگاه شیراز آغاز کردم و در سال ۵۵ با بورس رتبه اولی وزارت علوم به همراه همسرم، دکتر ناصر ایرانپور که ایشان نیز در رشته شیمی تحصیل می کردند، برای ادامه تحصیل راهی دانشگاه بیرمنگام انگلستان شدم. در سال ۵۷ موفق به اخذ دانشنامه کارشناسی ارشد و در سال ۶۰ دانشنامه دکترای خود را در رشته شیمی تجزیه، دریافت کردم.
▪ از چه زمانی به تدریس در دانشگاه مشغول شدید؟
ـ از سال ۶۰ همکاری خود را با بخش شیمی دانشگاه شیراز با رتبه استاد یاری آغاز نمودم و در سال ۶۷ به مرتبه دانشیاری و در سال ۷۱ به مرتبه استادی نایل شدم.
▪ آیا به عنوان استاد و محقق نمونه کشور و اولین بانوی ایرانی عضو آکادمی علوم جهان سوم به جز تدریس، به فعالیت دیگری هم می پردازید؟
ـ شغل اصلی من تدریس در دانشگاه است ولی در کنار تدریس در هیأت تحریریه مجله علوم و فناوری ایران و مجله انجمن شیمی ایران عضویت داشته و به داوری مقالات مجلات معتبر بین المللی نیز مشغولم.
▪ به نظر شما یک زن موفق چه ویژگیهایی دارد؟
ـ به عقیده من راههای موفقیت برای زنان و مردان در جامعه متفاوت نیست، زیرا انسان موفق کسی است که در زندگی هدف مشخصی را دنبال و برای آن برنامه ریزی صحیحی داشته باشد و در مسیری درست برای رسیدن به هدفش تلاش کند.
علاوه بر این چیزی که به انسان در زندگی و در راه رسیدن به موفقیت بسیار کمک می کند توکل به خداوند است، به عنوان مثال برای هر انسانی ممکن است در زندگی شرایط سخت و نامناسبی پیش آید که با وجود سعی و کوشش فراوان مأیوس شود و این جاست که توکل به خداوند می تواند در ایجاد امید بسیار مؤثر باشد.
▪ اما شواهد نشان می دهد که تعداد زنان موفقی که در جامعه ما به درجات بالای علمی و مدیریتی رسیده اند، کمتر از مردان است...
ـ به نظر من موفقیت در زندگی در کسب دانش خلاصه نمی شود، مادری که فرزندان خوب و صالح تحویل جامعه می دهد جزو موفق ترین انسانها در زندگی محسوب می شود و این نوع افراد در جامعه ما اندک نیستند.
اما اگر منظور شما موفقیت در تحصیلات باشد با توجه به رویکرد بسیار وسیع زنان جامعه ما به تحصیلات عالیه، در طی سالیان اخیر شاهد رشد روز افزون زنان موفق در جامعه بوده ایم و پیش بینی می شود این رشد در سالهای آینده نیز سریعتر شود بنابراین جامعه ما از نظر نسبت یا درصد زنان موفق تحصیل کرده جزو موفق ترین جوامع دنیا خواهد شد.
▪ به هر حال تردیدی نیست که برای حضور زنان جامعه ما در پستهای کلان مدیریتی کشور، موانعی وجود دارد.
ـ بله من هم موافقم که در فرهنگ جامعه ما این تصور غلط جا افتاده که زنان در حوزه مدیریتی و پستهای بالا نمی توانند به اندازه مردان فعال باشند در حالی که زنانی که در امور مدیریتی کلان مملکت وظایف خطیر را بر عهده دارند به خوبی شایستگی خود را در انجام این مهم به اثبات رسانیده اند. به هر حال به نظر می رسد این مشارکت رو به رشد است و در آینده نیز به طور اجتناب ناپذیر بیشتر خواهد شد.
▪ شما در ششمین همایش چهره های ماندگار به عنوان یک چهره فرهیخته برگزیده شدید عامل موفقیت خود را در چه می دانید و آیا برای رسیدن به این پایگاه علمی برجسته با مشکل خاصی مواجه نشدید؟
ـ برای برگزیده شدن در چنین همایشهایی لازم است که فرد به مرجعیت در رشته تخصصی خود رسیده باشد اما درباره قسمت دوم سوال شما باید بگویم واقعاً در طول فعالیتهای علمی ام، هیچ گاه به عنوان یک زن مانعی بیشتر از آنچه دیگر همکاران آقا با آن مواجه بوده اند نداشته ام و احساس نکردم.
▪ خانواده تان را در موفقیت های خود چقدر مؤثر می دانید؟
ـ خانواده من در موفقیت هایم سهم بسیار زیادی دارند، به طوری که حمایتها، تشویقها و کمکهای بی دریغ پدر و مادر بزرگوارم در تمام امور زندگی و همچنین همکاری و همدلی همسر و فرزندان خوبم که بار اضافی کار زیاد بیرون از منزل را با صبر تحمل کرده اند در پیشرفتهایم بسیار چشمگیر بوده است.
▪ آیا موافقید که برنامه ریزی اصولی یکی از مهمترین عوامل پیشرفت در زندگی است؟
ـ بله، کاملاً، همیشه سعی کرده ام برنامه ریزی ام برای انجام امور کاری و زندگی خانوادگی به نحوی باشد که بتوانم وظایفم را به طور کامل و صحیح انجام دهم و در این راه از خود گذشتگی ها و زحماتی متقبل شده ام که بدون انجام آنها ممکن نبود موفق شوم.
▪ هدف شما از فعالیتهای علمی...
ـ به نظر من هیچ هدفی مقدس تر از خدمت به وطن نیست و من به عنوان عضوی از جامعه پرافتخار ایرانی در نظام معلمی کوشیده ام به نسل جوان دانشجو خدمت کنم و بزرگترین افتخار زندگی علمی ام نیز مشاهده موفقیت دانشجویانم در عرصه های مختلف علمی، اجتماعی و فرهنگی است.
▪ و سخن آخر...
ـ خوشبختانه شواهد کاملاً روشنی داریم که زنان جامعه ما در صحنه های مختلف علمی، فرهنگی و هنری درخشیده و به خودباوری لازم برای حضور فعال در این صحنه ها دست یافته اند.
پیشنهاد من این است که خودباوریها تقویت شوند تا هرچه بیشتر شاهد موفقیت بانوان ایرانی در عرصه های مختلف جامعه باشیم.

زهرا دلپذیر

منبع : روزنامه قدس