سیستم بانکی و شایعات تحریم

طی دو سال گذشته برخی کشورهای خارجی با هدف تحمیل خواسته های خود در حوزه سیاست خارجی و بویژه متوقف کردن برنامه های هسته ای صلح آمیز کشورمان، هر از چندی به ابزار تحریم متوسل شده و گهگاه با تهدید ایران به اعمال تحریم های اقتصادی بویژه در حوزه بانکی، تلاش کرده اند سیاست های استعمارگرانه خود را پیش ببرند. در همین ارتباط حسین شایسته، رئیس بانک ملی ایران شعبه هامبورگ آلمان مدتی قبل گفت وگویی انجام داده که گزیده ای از آن از نظر گرامی تان می گذرد.
▪ واکنش شما به تحریم هایی که این روز ها عنوان می شود قرار است از سوی اتحادیه اروپا علیه بانک ملی اعمال شود، چیست
ـ این مسئله به مفادی که تصویب می شود، بستگی دارد و این مهم است. پس از آن، چیزی را که تصویب کرده اند اجرا می کنند.
▪ یعنی دفاتر بانک ملی در کشورهای خارجی، تعطیل می شود
ـ این مسئله مشخص نیست و به مفادی که تصویب می کنند، بستگی دارد. اگر تحریم ها شبیه چیزی باشد که سازمان ملل برای بانک سپه گفت، همان اتفاقی که برای بانک سپه افتاد، می افتد. ولی اگر دقیقاً مثل آن نباشد، باید ببینیم محتوای آن چیست.
▪ رؤسای بانک ملی، هیچ برنامه اضطراری را در نظر نگرفته اند
ـ خیر، تاکنون ضرورتی نداشته و شش ماه است که از این شایعات وجود دارد. ما بر اساس شایعات خبرگزاری ها نمی توانیم اقدام کنیم. آقای گوردن براون مدتی قبل یک شایعه ای مطرح کرد و ما نمی توانیم به حرف نخست وزیر بریتانیا، کارهای خود را به هم بریزیم. وقتی حرف براون جامه عمل نپوشد، بقیه خبرگزاری ها که جای خود دارند.
▪ اگر بخواهند دارایی های بانک ملی را توقیف کنند، مبلغ آن چقدر است
ـ فریز کردن به این معنا نیست که اموال بانک ملی را مصادره کنند. در مورد بانک سپه که این مسئله انجام شد، بدهی ها و دارایی ها حتی یک سنت هم دست نخورد و همه، پول های خود را گرفتند، یعنی هر کسی بدهکار بود بدهی خود را داد و هر کسی طلبکار بود طلب خود را گرفت.
▪ یعنی این تحریم ها که می گویند، هیچ معنا و فایده ای ندارد
ـ بستگی به محتویات تصویب شده، دارد. اگر مانند بانک سپه، تحریم خیلی شدید باشد نیز هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد. همه، پولهای خود را دادند و گرفتند و شما یک نفر خارجی را بیاورید که بگوید با بانک سپه معامله ای داشته و پس از تحریم یک سنت پولش از بین رفته است. در مورد بانک ملی هم همین گونه است و اگر تحریم شود، یک سنت پول کسی از بین نمی رود.
▪ درست است که پول کسی از بین نمی رود، ولی فعالیت های بانکی محدود و یا متوقف می شود.
ـ نه محدود نمی شود. این همه بانک در دنیا وجود دارد که فعالیت می کنند و مشکلی نیست. اگر حواله ای برای ما می آمد، پس از تحریم برای یک بانک عربی می رود و پرداخت می شود. مثلاً بانک سپه که تعطیل شد، آیا مملکت خوابید حواله ها پرداخت نشد واردات و صادرات انجام نشد در صورتی که هیچ اتفاقی نیفتاد، فقط شعب خارج از کشور بانک سپه بسته شد. اکنون نیز دارد تسویه حساب می کند، زیرا تعهدات بلند مدت وجود داشته که آن را هم سر موعد مقرر پرداخت می کند.
▪ این که برای کل کشور چه مواردی پیش می آید، یک مسئله است و این که خود بانک تعطیل و به آن ضربه وارد می شود، مسئله دیگری است. هر چند که کار کشور از راه های دیگر انجام می شود.
ـ به هر حال کار بانکی انجام می شود و این تحریم روی چیزی تأثیر نمی گذارد. بازرگانان مجبورند از بانک های کشورهایی مانند دبی استفاده کنند و این مسئله، هزینه های صادرات و واردات را افزایش می دهد. بله هزینه ها فرق می کند. وقتی گوردن براون این حرف را می زند خود به خود بر هزینه ها مؤثر است. تحولات، هرچند کوچک هم باشد روی ریسک ها اثر می گذارد و این ریسک ها هزینه در بردارند.
▪ آقای شایسته، گفته شده که ایران مبلغ۷۵ میلیارد دلار دارایی های خود را از بانک های اروپایی خارج کرده است. آیا این مسئله صحت دارد
ـ فقط کسانی می توانند این را بگویند که به امور بانکی و اقتصادی آشنا نباشند، زیرا چنین مسئله ای امکان ندارد. بانک های تجاری همیشه در حد بالانس کاری خود، یعنی پرداخت های جاری و روزمره منابعی در دست دارند. بانک تجاری پولی ندارد که بخواهد از جایی خارج یا به جایی وارد کند. این هم از همان شایعاتی است که ارزش جواب دادن ندارد. به عنوان مثال اگر به یک بانک خارجی بگویید مبلغ۷۰ میلیارد یورو را خارج کرده اند، می خندد زیرا نمی توان این عمل را انجام داد. حتی ۱۰۰ یورو را نیز نمی توان جا به جا کرد.

منبع : روزنامه ایران