شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا


اسلحه سبز


اسلحه سبز
استفاده از منابع غذایی برای تحمیل اراده به عنوان یکی از برگ های برنده در دست کشورهایی قرار دارد که با کمک تکنولوژی و بهره برداری مکانیزه توانسته اند میزان قابل توجهی از تولید مازاد خود را به عنوان یک کالای صادراتی استراتژیک به کشورهایی که بنا به دلایل محیطی یا نبود زمینه های انسانی نیاز به وارد کردن این منابع دارند صادر کنند و از این طریق سلطه خود را بر مذکور گسترده تر نمایند این نوشته در پی آن است تا با معرفی تولید کنندگان برتر گندم به عنوان یکی از محصولات کشاورزی که نقش بسیار مهمی در زنجیره غذایی انسانی دارد و میزان مبادله این کالای ارزشمند رابطه مستقیمی که بین تولید محصولات کشاورزی و مانورهای سیاسی که تولید کنندگان اصلی این محصولات با استفاده از این منابع قدرت انجام می دهند را نمایان سازد.
امروزه منابعی که در کشورهایی خاص تولید می شوند به صورت جهانی درآمده و مورد استفاده بسیاری از کشورها هستند و برگ برنده ای در دست کشورهای دارنده آن به حساب می آیند.
امروزه صحبت از «سلاح مواد غذایی» و «جنگ آب» است که تهدید کمبود مواد غذایی و آب سرمنشا این مباحث است.
با توجه به سطح زندگی کشورهای صنعتی و استفاده کمتر آنها از مواد نشاسته ای در زنجیره غذایی خود و همچنین توان بالای بعضی از این کشورها در تولید این محصولات و نیز با توجه به وابستگی شدید کشورهای در حال توسعه به این مواد در سبد غذایی خود ناتوانی در تولید کافی این محصولات می توان رابطه مستقیمی که بین سلطه پذیری و سلطه گری بین تولید کننده و مصرف کننده این محصولات وجود دارد را درک کرد این روزها و با توجه به رو به پایان بودن منابع زیرزمینی تولید محصولات کشاورزی هدف اصلی مانورهای سیاسی قرار گرفته که در این میان کشورهای فقیر متضرر خواهند شد.
میزان تولید جهانی گندم در سال ۲۰۰۷ رشد ۵/۲ درصدی نسبت به سال قبل از آن داشته است. علی رغم افزایش تولید جهانی گندم قیمت این محصول در بازارهای بین المللی همچنان رو به افزایش است نوسان شدید در میزان ذخائر گندم به خصوص در کشورهای بزرگ صادرکننده مهمترین علت نوسان قیمت گذاری به شمار می رود میزان واردات محصولات غذایی از سوی کشورهای در حال توسعه در سال ۲۰۰۷ بیش از ۹۰ درصد افزایش داشته است که این هزینه واردات محصولات غذایی برای کشورهای کمتر توسعه یافته نسبت به سال ۲۰۰۰ بیش از ۹۰ درصد افزایش داشته است ولی این رقم برای کشورهای توسعه یافته تنها ۲۲ درصد بوده است.
تولید وتجارت جهانی گندم بعد از سال ۱۹۷۰ دو برابر شد و در آسیا به خصوص در کشورهای هند و چین کشت و تولید برنج رونق بیشتری یافت. قبل از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی این کشور اولین تولید کننده گندم در سطح جهان بود ولی درحال حاضر روسیه در ردیف سوم جهانی قرار دارد.
چین که در گذشته در رده دوم بود با فروپاشی شوروی رتبه اول تولید گندم را به خود اختصاص داد و ۱۶درصد تولید جهانی گندم را از آن خود کرد و با توجه به جمعیت بالا ی این کشور چین مجبور به واردات گندم است.
هند نیز بعد از سال ۱۹۶۰ با استفاده از تکنولوژی روز از تولید کنندگان مهم این محصول است.
اتحادیه اروپا بعد از سال ۱۹۶۰ با سیاست کشاورزی مشترک تولید خود را دو برابر کرد.
فرانسه در بین کشورهای این اتحادیه ۶/۶ تولید گندم جهان را به خود اختصاص داده است.
بازار فروش گندم در اختیار بعضی از کشورهای جهان است. شرکت آمریکایی کنتینانتال گرینیس Grains continental بازار خرید و فروش و صادرات جهانی گندم را تحت کنترل خود دارد. بعد از ایالا ت متحده آمریکا اتحادیه اروپا در حال تسخیر بازار فروش و رقابت شدید با این کشور است.
بازار گندم تبدیل به سلا ح استراتژیک شده است مثال بارز در این مورد نیاز شوروی سابق به واردات گندم از آمریکا بود (۴۴ میلیون تن در سال ۱۹۸۱) با وجود تعهد آمریکا مبنی بر تامین ۸ میلیون تن از نیاز سالا نه این کشور در سال ۱۹۷۹ پس از حمله شوروی به افغانستان جیمی کارتر رئیس جمهور وقت آمریکا صادرات غله به این کشور را تحریم کرد.
تحریم پیامدهای منفی داشت و شوروی را به فکر تولید بیشتر گندم انداخت و با فشار بر کشاورزان توانستند تولید خود را بیشتر کنند که این موضوع به ضرر آمریکا تمام شد رونال ریگان در تبلیغات انتخاباتی خود از تحریم شوروی و از دست دادن بازار بزرگ این کشور بهره برداری سیاسی کرد و موفق هم شد.
ایالا ت متحده با استفاده به لایحه ای که در سال ۱۹۵۴ تصویب شد محصولا ت غذایی را با بهای نازل به کشورهای نیازمند جهان سوم ارسال می کرد که سیاستمداران ودولتمردان این کشور از این مصوبه سو»استفاده کرده و از آن بهره برداری سیاسی کردند.
کمک های آمریکا بیشتر شامل سرزمین های شکننده ای می شود که به دلیل موقعیت بداقلیمی و جغرافیایی دچار کمبود محصولا ت کشاورزی هستند یا کشورهایی که دچار مشکلا ت استراتژیک، جنگ زدگی یا سیاسی اند.
همچنین آمریکا با استفاده از بذرهای اصلا ح شده توانسته است سیادت خود بر جهان با استفاده از «اسلحه سبز» را حفظ کند.
نویسنده : محمد زهدی گهرپور
منبع : روزنامه مردم سالاری