کفش های منتظرالزیدی

«کفش های منتظر الزیدی» مشهورترین کفش های تاریخ معاصر به حساب می آید این کفش ها از سوی یک انسان شریف به سوی یک چهره پلید پرتاب شده اند تا رد پای برخورد قاطع مردم منطقه خاورمیانه علیه متجاوزان اشغالگر در تاریخ به ثبت برسد. اما دو سؤال اساسی وجود دارد؛ منتظر الزیدی که بود و تبعات اقدام او چیست؟
برای اینکه این دو سؤال اساسی از جایگاه خود خارج شوند و فراموش گردند، آمریکایی ها دست به کار شده و به خبرسازی روی آورده اند: «او فقط دنبال مشهور شدن بود»، «او از طرفداران صدام حسین بوده است»، «او به یک اندازه با آمریکا و ایران مخالف بوده است» و... اما با این حال اقدام برای کاستن از اهمیت اقدام منتظر الزیدی راه به جایی نبرده است و به رغم گذشت شش روز از این ماجرا هنوز او و کفش هایش در صدر اخبار رسانه ها قرار دارد و جالب این است که - تقریباً - هیچکس با بوش هم صدا نشده و کار خبرنگارعراقی را نادرست ندانسته است. در سطح جهان اسلام و جهان عرب از الزیدی بعنوان «قهرمان عرب» و یا «قهرمان عراق» یاد شده است.
درباره منتظرالزیدی و اقدام او چند نکته اساسی وجود دارد:
۱) منتظر الزیدی به خاندان «زیدی» تعلق دارد. زیدی یکی از خاندان کهن عراقی است که از قرن ها پیش در «شهر شیعی اماره»- مرکز استان میسان- و استان ناصریه سکونت داشته اند. در زمان حکومت عبدالکریم قاسم تلاش شد تا این عشیره به دلیل مبارز بودن و سلحشوری از هم پاشیده شود لذا بسیاری از اعضای طایفه الزیدی به شرق بغداد کوچ داده شدند. والدین منتظر الزیدی از جمله اعضای عشیره الزیدی بودند که به ناچار در شهرک «مدینه الصوره» که بعداً به مدینه الصدر تغییر نام داد و حدود ۲.۵ میلیون نفر جمعیت دارد، سکونت گزیدند. تعداد زیادی از اعضای این عشیره در سلک روحانیت درآمده و یکی از آنان شیخ عباس زیدی است که کتاب «سفیر خامس» در مدح اهل بیت (ع) نگاشته است.
خاندان زیدی در جریان «انتفاضه شعبانیه» که پس از حمله صدام حسین به کویت شکل گرفت حضور فعالی داشتند. انتفاضه شعبانیه با هدف آزادسازی عراق از سلطه رژیم بعث و مقابله با اشغال عراق توسط آمریکا صورت گرفت و در سال ۱۳۷۰ به آزادسازی ۹ استان جنوبی عراق منجر شد ولی با عقب نشینی عراق از کویت، شیعیان از سوی نظامیان آمریکا و حکومت صدام حسین مورد حمله قرار گرفتند و صدها هزار نفر از آنان شهید شدند. در ماجرای «انتفاضه شعبانیه» هزاران نفر از طایفه الزیدی- از جمله دو عضو خانواده منتظر الزیدی- به شهادت رسیدند.
خاندان منتظر الزیدی یک بار دیگر در سال ۱۳۷۸ که صدام حسین آیت الله «سیدمحمد محمد الصادق الصدر» را به شهادت رسانید علیه رژیم بعثی وارد عمل شدند که در جریان این قیام نیز تعدادی از اعضای این خاندان به شهادت رسیدند.
با سرنگونی صدام حسین عشیره الزیدی بار دیگر وارد مبارزه شده و علیه اشغالگران بپاخاستند به گونه ای که در جریان این مبارزات منتظر الزیدی توسط نیروهای آمریکایی دستگیر شد و ۹ ماه در حبس بود تا این که در اواخر سال ۵۸ آزاد گردید.
منتظر الزیدی بعد از آزادی از زندان به همکاری با شبکه تلویزیونی خصوصی «البغدادیه» روی آورد و توانست حقایق زندان های مخوف آمریکایی ها را منعکس نماید. او توانسته بود صدها عکس بی بدیل و مستند از جنایات آمریکایی ها علیه مردم عراق فراهم کند و از این رو نقش بسیار مهمی در انتفاضه کنونی مردم عراق علیه اشغالگران ایفا کرده است.
۲) منتظر الزیدی یک عراقی است و میلیون ها نفر مثل او در عراق و نیز ده ها میلیون نفر مثل او در منطقه حساس خاورمیانه وجود دارند. هیچ تفاوتی نمی کند که آنان شیعه باشند یا سنی، عراقی باشند، اردنی باشند، مصری باشند و یا ایرانی همه به یک اندازه از آمریکا، انگلیس، رژیم صهیونیستی و هر فرد، گروه و یا دولتی که به آنها ربط داشته باشد متنفرند. از همین رو پس از آن که در روز یکشنبه هفته قبل لنگه کفش های الزیدی چهره کریه رئیس جمهور نگون بخت آمریکا را نشانه رفتند، همه لنگه کفش های شیعیان، سنی ها و کردهای عراقی دچار حسرت شدند چرا که هرکدام مایل بودند جای لنگه کفش های «منتظر» باشند.
بعضی تلاش می کنند تا نسبت او را به «طایفه» و «مذهب خاص» انکار کنند و حتی در مقابل آن نشان دهند و بعضی هم تلاش کرده اند تا او را صرفاً به «طایفه و مذهب خاص» ربط دهند این هر دو نادرست است چرا که الزیدی بالاخره طایفه و مذهب خاصی دارد و در عین حال اجماع ملی عراقی ها بر درستی اقدام او نشان می دهد که او نماینده هر فرد عراقی است. البته حمایت عمومی جمعیت های شیعی و سنی منطقه خاورمیانه موقعیت او را ارتقا می بخشد و او را به نماینده منطقه تبدیل می کند. درست به همین دلیل شهروندان شهر سنی فلوجه به اندازه شیعیان نجف به ابراز شادمانی پرداختند، سنی های رمادی به اندازه شیعیان کربلا اقدام الزیدی را تحسین کردند و کردهای الحویجه به اندازه سنی های سامرا و شیعیان بغداد شادمان شده و هر کدام دست اندرکار ساخت مجسمه ای از لنگه کفش الزیدی برای نصب در ورودی شهر خود شده اند.
۳) یکی از مهمترین نتایج اقدام «منتظرالزیدی» اتحاد و همبستگی مردم در عراق و در منطقه خاورمیانه بود. در واقع به اندازه ای که تصویب «توافقنامه امنیتی بغداد- واشنگتن» در دولت و مجلس عراق به بروز شکاف در عراق و در منطقه منجر شد، کفش های منتظر الزیدی صفوف مردم و نخبگان را در عراق و منطقه منسجم کرد و حتی دامنه های تاثیر مثبت آن به آمریکای لاتین رسید. سه روز پیش «یورونیوز» با اشاره به تحسین عمومی مردم خاورمیانه از اقدام الزیدی گفت: «منتظر الزیدی قهرمان جهان عرب است». جالب این است که اقدام الزیدی باعث واکنش فوری در اردن گردید، اتحادیه های صنفی اردن در حمایت از الزیدی و برای آزادی او تحصن کرده و در بیانه خود اعلام کردند: «این اقدام خبرنگار عراقی نشان دهنده خشمی است که از سینه عراقی ها و همه اعراب و مسلمانان و هر آزاده ای در جهان زبانه می کشد.»
همزمان با اردن، در پاکستان مردم برای آزادی الزیدی در مقابل کنسولگری آمریکا در لاهه متحصن شدند. مردم ترکیه نیز در مقابل سفارت عراق در آنکارا دست به تظاهرات زدند. در لبنان، فلسطین، سوریه، ایران و در همه شهرهای عراق تظاهرات گسترده ای در تجلیل از اقدام «منتظر الزیدی» صورت گرفته است-تقریباً-اکثر شبکه های تلویزیونی در منطقه با پخش پی در پی تصاویر پرتاب لنگه کفش های الزیدی از اقدام علیه بوش و سایر مقامات آمریکایی تجلیل کرده اند. در یک جمعبندی باید گفت مبارزه با آمریکا وحدت بخش بوده و از حمایت فراوان برخوردار است در حالیکه هر نوع کنار آمدن با آمریکا به تفرقه ملی و منطقه ای منجر می گردد و باید از آن اجتناب کرد.
۴) درباره تاثیر فرهنگی پرتاب لنگه کفش به سوی رئیس جمهور آمریکا سخنان زیادی گفته شده است. در فرهنگ مردم عراق- و فرهنگ بسیاری دیگر از مردم منطقه- پرتاب کفش به سمت کسی- ولو اینکه برخلاف اقدام الزیدی با ملایمت صورت گیرد و هدف اصابت به فرد نباشد- از بالاترین بار توهین برخوردار است لذا حتی اگر در عراق کسی لنگه کفش خود را به سمت کسی پرتاب نکند و صرفاً خطاب به او بگوید: «رأسک تحت قندرتی»- یعنی سرتو زیر کفش های من- این به عنوان بزرگترین توهین تلقی شده و ای بسا بخاطر این جمله نزاع شدیدی شکل گرفته و چندین نفر کشته شوند.
اقدام خبرنگار عراقی اقدام یک نفر عرب بادیه نشین نیست که بگوئیم فرد به معانی کاری که کرده واقف نبوده است. الزیدی از یک خاندان ریشه دار فرهنگی است و خود او بعنوان مدیرخبرشبکه تلویزیونی «البغدادیه» فعالیت می کرده و دارای تحصیلات عالی بوده است. بنابراین کار او علاوه بر آنکه کاملاً سیاسی است، فرهنگی نیز می باشد. دقیقاً به دلیل جنبه فرهنگی اقدام منتظر الزیدی بود که مردم بغداد بلافاصله پس از آنکه از اقدام او خبردار شدند به خیابانها ریختند و در هر شهر و معبر عراقی لنگه کفش ها به نشانه همبستگی بر بالای چوب ها رفته و به نمایش درآمدند. اقدام الزیدی بلافاصله در عرصه فرهنگی منطقه نیز جلوه گر شد واژه «انتفاضه کفش» امروز کاملاً آشناست و هر شهری خود را آماده می کند تا از کفش های زیدی یک نماد بسازد؛ نماد مبارزه جدی با آمریکا و استیلای غرب.
۵) اما نکته آخر این است که دستگاه سیاسی ما مثل اکثر اوقات از قافله عقب ماند و نتوانست تکلیف خود را میان قافیه دیپلماتیک و یک رخداد که سایه خود را بر همه تحولات جهان انداخته است، بیابد و موضعی بگیرد این -به دلیل وجهه انقلابی ایران در نزد مردم منطقه- آنقدر دور از انتظار بود که آمریکایی ها و عوامل آن دست بکار تولید دروغ بزرگی شدند:« منتظر الزیدی توامان مخالف ایران و آمریکاست» و حال آنکه رویترز یک روز پس از رخداد فوق با تکیه بر گزارش خبرنگار خود در تهران اعلام کرده بود:«ایرانی ها به شدت از اقدام منتظر الزیدی خوشحالند و از آن حمایت می کنند.»

سعدالله زارعی

منبع : روزنامه کیهان