اقتصاد زیمبابوه، شوخی قرن

وقتی به یا بیاوریم که امسال در نشست سران کشورهای عضو فائو در رم،بسیاری از سیاستمداران به رایزنی پرداختند تا رابرت موگابه در آن مراسم سخنرانی نکند،پی بردن به اوضاع وخیم این کشور در ابعاد اقتصادی و سیاسی کار چندان سختی نیست؛ چرا که این کار عموما برای هیچ رییس جمهوری صورت نمی گیرد مگر آنکه از او به عنوان نمادی از دیکتاتوری در اندازه و قواره ای جدید نام برده شود.این بار فرض محال،محال است.اقتصاد در این کشور،وجود خارجی ندارد.کشور آفریقایی زیمبابوه حاصلخیزترین زمین های کشاورزی دنیا را در خود جای داده است. زمانی به آن «سبد نان» می گفتند، سبدنانی که مردم این کشور زحمت پرکردنش را می کشیدند و محروم ترین مردم از این نان ها، بومیان زیمبابوه ای بودند.
از ۲۷ سال پیش تا کنون دیکتاتوری به نام موگابه در این کشور خود نمایی کرد تا حرف «ایکس»-علامت مشخص حزب او-احتمالا تا چند دهه بعد تنها علامتی باشد که در این کشور به رسمیت شناخته می شود و مردم باید این علامت رادر برگه های انتخاباتی خود بزنند.موگابه تنها کسی است که به تنهایی اقتصاد این کشور را به خاک سیاه نشاند و کسی در بروز این استعداد،به گرد پایش نرسید.
درباره اقتصاد کنونی این کشور می توان از بدترین عبارات و اصطلاحات که بعضا به کلی گویی پهلو می زنند نهایت استفاده را برد اما باز هم راه به جایی نمی بریم چرا که مردم این کشور محکوم به فنا هستند،احتمالا. «رودزیا»ی سابق و زیمبابوه امروزی، بالاترین نرخ تورم را در جهان تجربه می کند.کسانی که در هر کشوری از موگابه حمایت می کنند،هیچ پاسخی برای این سئوال ندارند که چرا تورم در این کشور بیش از هزار درصد است؟هزار درصد یعنی هر سال قیمت اجناس نسبت به سال قبل،هزار درصد افزایش می یابد و این یک رکورد بی نظیر در تاریخ بشریت است؛به زبان دیگر قیمت ها هر روز به طور متوسط ۷/۲ برابر روز قبل است!
موگابه اقتصاد را برای اطرافیانش چنین توضیح می دهد:«یادتان باشد پس از شما کسی در این سرزمین قرار نیست زندگی کند.کشورهای دیگری هم برای زندگی هستند.این جا در آمد داشته باشید،در سوییس خرج کنید.»حق با او است.او فردی است دموکرات که طی هر شرایطی حاضر است برای «مام وطن» تلاش کند.این هم نمونه تلاشش برای رسیدن به مسند خدمتگزاری:« در انتخابات اخیر این کشور که رابرت موگابه قصد داشت دوران ریاست جمهوری سی ساله خود را تمدید کند از همه تمهیدات جهان سومی بهره گرفت. تعداد رقبای انتخابات را دو نفر تعیین کرد تا آرای مخالفان شکسته شود. از وسایل ارتباط جمعی برای تبلیغ خود و علیه رقبا استفاده کرد. از نظامیان و شبه نظامیان برای تهدید و ترساندن مخالفان استفاده کرد و شبکه حزبی (زانوپی اف) خود را برای جمع آوری رای تجهیز کرد. ولی طبق شواهد نهایتاً رای نیاورد. کمیته برگزاری انتخابات که قانوناً باید طی یک هفته نتایج را اعلام می کرد در این کار تاخیر کرد و رئیس آن گفت «اعلام نتایج ریسک دارد.» او دستگیر شد. یکی از احزاب رقیب یعنی حزب «جنبش برای تغییر دموکراتیک» بر اساس جمع آوری نتایج آرای حوزه ها، کاندیدای خود برای ریاست جمهوری یعنی مورگان ریچارد تسوانگیرای را برنده اعلام کرد.»
رئیس این کشور آفریقایی اکنون حدود ۸۴ سال دارد. موگابه در توطئه چینی و ایراد اتهام و افشای فساد، انجام خرابکاری و سرزنش رقیب و مانند آن علیه رقیبش روش تهاجمی تری را پی گرفت و بالاخره رفیق قدیمی را از میدان به در کرد. «انکومو» میدان را خالی کرد و از کشور خارج شد. او در مصاحبه ای اعلام کرد:« دلیل خالی کردن میدان، آمادگی موگابه برای قتل عام هوادارانم بود و این تصمیم را برای ممانعت از این حادثه اتخاذ کردم.»
خبرنگار گاردین در گزارشی می نویسد:«کسانی که به تحلیل اقتصادی این کشور می پردازند،کوته فکر هستند چرا که در این کشور اقتصادی وجود ندارد که بتوان آن را تحلیل کرد.او ، زمان دانشجویی در آفریقای‌جنوبی با آزادی‌خواهانی چون ژولیوس نیرره و کنیث کواندا آشنا شد. خوب درس خواند و مدعی شد که غیر از هفت مدرک دانشگاهی که از دانشگاه‌های مختلف آفریقا دارد، «دانش‌نامه خشونت» نیز جزو اندوخته‌های اوست.»چطور ممکن است فردی تا این حد دیکتاتور به آموزه های اقتصادی نیز پایبند باشد.نگارنده این مطلب تلاش کرد از منابع خارجی به تحلیل هایی درباره اقتصاد این کشور دست یابد اما پیمانه کردن آب اقیانوس،سرنوشتش شد.در تمام متون خارجی،رگه های استبداد وجود دارد و کشور های پیشرفته و دموکرات از این فرد و سیاست هایی که این کشور را به زباله دان تبدیل کرده حمایتی نمی کنند.
در ماه‌های اخیر، خدمات برق‌رسانی به مرحله توقف رسیده ، قطعی آب باعث شیوع وبا در پایتخت شده و در بعضی مناطق خدمات عمومی تقریباً قطع شده است. هر چند دولت در چند نوبت، حقوق دولتی‌ها را ۱۰ برابر افزایش داده ، اما به لحاظ تورم حاد، کار برای دولت بی‌معنا شده است. جمعیت ۱۱۰ هزار نفری معلمان مدعی‌اند تقریبا رایگان کار می‌کنند و پول بیش‌تری می‌خواهند. با توجه به تورم، حقوق بسیار افزایش‌یافته آنان اکنون زیر ۱۰ دلار امریکایی در ماه است. پزشکان و پرستاران بارها اعتصاب کرده‌اند و افزایش ۱۰ هزار درصدی حقوق و مزایا را درخواست کرده‌اند. خدمات بهداشتی اکنون دیگر تقریبا وجود خارجی ندارد. زیرساخت‌های ضعیف گذشته هم اکنون یکی پس از دیگری فرو می‌ریزد و کاهش ارایه خدمات آموزشی و بهداشتی به مرزهای خطرناک رسیده است. از هر چهار نفر زیمبابوه‌ای، یک نفر اسیر بیماری ایدز است.این ها بخشی از میراث موگابه است.بی دلیل نبود در ایتالیا،هنگام سخنرانی او،سران کشور های دموکرات از سالن خارج شدند و فقط سران چند کشور جهان سومی در سالن ماندند تا سوژه خبری روز بعد رسانه های جهان باشند.
چنین تحولاتی یک ماه پس از آن رخ داد که رییس‌جمهوری زیمبابوه به بازرگانان سراسر کشور دستور داد قیمت‌ها را به نصف و حتی بیش‌تر کاهش دهند. چنین دستوری کافی بود تا مایحتاج مردم از قبیل نان، شکر و ذرت به یک باره از قفسه مغازه‌ها و فروشگاه‌ها ناپدید شود؛ موجودی گوشت به صفر برسد، گازولین تقریبا نایاب شود.ضمنا به دلیل کمبود دارو، بیماران در بیمارستان‌ها در بستر مرگ قرار دارند و غیره. بازنشستگان که دریافتی‌شان به دلیل تورم مزمن به صفر نزدیک شده است، برای خرید ضروریات ادامه حیات پولی ندارند و از صف طبقه متوسط جدا می‌شوند.
● وعده سر خرمن
این گزارش خبری را بی کم و کاست به نقل از بی بی سی بخوانید:«رابرت موگابه می گوید می خواهد نرخ تورم نجومی زیمبابوه را کاهش دهد. رئیس جمهوری زیمبابوه، به پارلمان این کشور گفته است قصد دارد برای بهبود وضع اقتصادی کشور، اقداماتی انجام دهد.وی خشکسالی و تحریم های اعمال شده توسط کشورهای غربی را مسبب وضعیت بد اقتصادی کشورش دانست و گفت مردم زیمبابوه با خصومت بلاوقفه از جانب بریتانیا و متحدین غربی اش روبرو هستند.او گفت تمام این مشکلات، منجر به کمبود ارز خارجی و نیز مایحتاج ضروری مردم شده است.رئیس جمهوری زیمبابوه افزود، دولت وی برای پائین آوردن نرخ تورم سالانه که به گفته اقتصاددانان به چهار هزار درصد رسیده، ناچار شده قیمت ها را کنترل کند.موگابه در آخرین جلسه پارلمان زیمبابوه، قبل از برگزاری انتخابات در سال آینده صحبت می کرد. وی گفت که به عنوان کاندیدای پست ریاست جمهوری در این انتخابات شرکت خواهد کرد.
قرار است نمایندگان پارلمان زیمباوه درباره طرح های رادیکالی بحث کنند که بر اساس آن، اکثریت سهام بانک های خارجی و برخی از فعالیت های مرتبط با استخراج معادن، تحت کنترل شهروندان زیمبابوه درخواهد آمد.کوفی عنان، دبیرکل سابق سازمان ملل متحد، از تحولات زیمبابوه ابراز نگرانی کرده و وضعیت کنونی این کشور را تحمل ناپذیر خوانده است.در حال حاضر، هر روزه حدود سه هزار پناهنده اقتصادی از زیمبابوه وارد جمهوری آفریقای جنوبی، همسایه زیمبابوه می شوند.جنبش تغییرات دموکراتیک، که مخالف دولت زیمبابوه است، می¬گوید قصد موگابه این است که دارایی های بیشتری را دراختیار همکاران نزدیک خود قرار دهد. هفت سال قبل او با مصادره زمین های کشاورزی متعلق به سفید پوستان موافقت کرد.»این گزارش پیش از ادای سوگندش به عنوان ریاست جمهوری این کشور تهیه شده بود.باقی قضاوت شما.

منابع:بی بی سی ، دیلی تلگراف

منبع : ماهنامه دنیای اقتصاد