نگاه ایران به داووس

نزدیک به سه دهه است که بحث جهانی شدن مطرح و تأثیرات آن به صورت جدی کشورهای جهان را در بر گرفته است. در واقع اینک جهانی شدن به واقعیت گریزناپذیری تبدیل شده که هرگونه کوتاهی و غفلت در رابطه با آن تبعات غیر قابل جبرانی را به همراه خواهد داشت.
یکی از این موارد و یا به عبارتی مهمترین بعد تاثیرگذار روند جهانی شدن را می توان در اقتصاد مشاهده کرد.
در واقع فرایند جهانی شدن در مفهوم خاص اقتصادی آن به صورت گسترش نظام سرمایه داری از نیمه قرن بیستم به بعد بویژه بعد از فروپاشی شوروی و گذار بسیاری از کشورهای اروپایی شرقی به نظام بازار و گذار کشورهای سابقاً کمونیستی شرق آسیا به نظام شبه بازاری و نیز گذار بسیاری از کشورهای کمتر توسعه یافته به اقتصاد بازار ظاهر گشته است، گرچه نتایج تحقیقات نشان می دهد که مراکز عمده اقتصاد جهانی در سه منطقه آمریکای شمالی، اروپا و شرق و جنوب شرقی آسیا قرار دارند و فرایند جهانی شدن اقتصاد بیشتر به نفع این سه منطقه بوده است.
لذا بسیاری از کشورهای کمتر توسعه یافته آسیایی و آفریقایی و آمریکایی که دارای بازارهای پولی و مالی کارآمد، ساختار اقتصادی توسعه یافته و سرمایه های انسانی کافی نیستند از فرایند جهانی شدن اقتصاد بهره زیادی نبرده اند و درحقیقت فرایند جهانی شدن اقتصاد به نفع کشورهای فدرتمند تمام شده است چرا که جریان سرمایه به سوی این کشورها نبوده و ازطرف دیگر پیشرفتهای سریع فنی و بیوتکنولوژیکی از اهمیت منابع و مواداولیه کشورهای کمتر توسعه یافته کاسته است.
لذا کشورهای در حال توسعه باید هر چه سریعتر برای هماهنگ شدن با اقتصاد جهانی وضعیت اقتصادی خویش را بهبود بخشند.
ایران در زمره کشورهای مذکور است که در رویارویی با این پدیده باید ساز و کار مناسب و سیاستگذاری مقتضی و برنامه ریزی مدبرانه را تدارک ببیند.
تدابیری همچون تحول در ساختار اقتصادی با گسترش سرمایه گذاری های زیربنایی، شکستن انحصارات دولتی و رقابتی کردن فعالیتهای اقتصادی، اصلاح سیاستهای تجاری و سیستم ارزی و یا تحول در ساختار آموزشی و تربیت نیروهایی با مهارت بالا قابل اهمیت است اما شاید یکی ازموثرترین راهها در این رابطه تحرک در سیاست خارجی در راستای گسترش همکاریهای اقتصادی و تجاری با مناطق مختلف جهان است.
به عبارتی دیگر برای بهره گیری از دستاوردهای علمی و فنی و سرمایه های خارجی باید دیدگاه دیگر کشورها و درک برداشت آنان از مسایل اقتصادی و شیوه های نوین برای دستیابی به اقتصادی فعال را با ایجاد سیاست خارجی فعال و پویا در عرصه جهانی بدست آورد.
لازمه این امر حضور موثر و تاثیر گذار در اجلاس های بین المللی و نشست های جهانی است. " اجلاس مجمع جهانی اقتصاد " یکی از این گونه مجامع است.
مجمع جهانی اقتصاد (World Economic Forum) و یا به اختصار، "WEF" و یا با استعاره،" داوس"، مهمترین گردهمائی غیر رسمی اقتصادی در دنیا است که با سابقه ای بیش از سه دهه به محل گردهما یی و تبادل اندیشه رهبران اقتصادی، سیاسی، صنعتی، رسانه ای، دانشگاهی و حتی هنری کشورهای مختلف در فضایی غیر رقابتی و دوستانه تبدیل شده است و در پی آن است تا با ایجاد یک جایگاه جهانی برای مشارکت و همکاری کشورها با یکدیگر به حل معضلات بین المللی اقدام کند.
لذا تمامی متنفذان اقتصادی غرب و دیگر مناطق جهان، جهت هماهنگ سازی سیاست های آتی خود با طرف های دیگر، در این اجلاس حضوری جدی دارند و جلسات این سازمان، را به مرکز ارتباطات اقتصادی، سیاسی ... تبدیل کرده اند.
با این اوصاف ایران به عنوان کشوری که در نتیجه برخی مسایل سیاسی، با تحریم های اقتصادی روبرواست، دراین اجلاس می تواند دسترسی مستقیم به منابع و تصمیم گیرندگان اقتصاد جهانی داشته باشد و فاصله اقتصادی و سیاسی را که در نتیجه سیاستهای گذشته در روابطش با کشورهای غربی بوجود آمده است را کاهش دهد.
چرا که اقتصاد ایران نیازمند تکنولوژی جدید است و غرب تولیدکننده این تکنولوژی است.
اروپای متحد، بزرگترین قطب تجاری دنیا را تشکیل می دهد و اقتصاد ایران در هماهنگی با تجارت غرب پایه گذاری شده و شکل گرفته است.
ایران نیازمند بازار و جذب سرمایه خارجی است و غرب توانا در براورده کردن این نیاز است.
بنابر دلایل مذکور و سایر عوامل دیگر توسعه صنعتی ایران در گرو جذب در بازار جهانی به مفهوم جذب در اقتصاد غرب است به عبارتی دیگر تکیه بر اقتصاد کشورهای شرقی نمی تواند پاسخگوی نیازهای کشور را در زمینه انتقال تکنولوژی، سرمایه گذاری خارجی و بازار برای تولیدات صنعتی بوده و راهگشایی ایران به اقتصاد جهانی باشد.
راه توسعه اقتصادی ایران دستیابی به جذب سرمایه گذاران و صاحبان صنایع غرب است. لذا حضور در " مجمع جهانی اقتصاد " که هدف اصلی موسس آن " کلاوز شواب " همانا دعوت از سیاستمداران و فراهم ‌آوردن امکان بحث و گفت و گو میان آنها و کارفرمایان بزرگ و مدیران ارشد اقتصاد جهانی است این امکان را برای ایران فراهم می آورد تا یکی از مشکلات اصلی در راه ارتقاء اقتصاد خویش را یعنی، مشکلات سیاسی - اقتصادی ناشی از مواضع آمریکا را با برقراری ارتباطات برای باسازی اقتصاد کشوردر داووس اعمال کند.
تعقیب این سیاست در داووس به همبستگی و استحکام در پیوند با بازیگران اصلی در حوزه اقتصاد جهانی و به نحوی شناساندن ایران با نیروهای جهانی خواهد انجامید.
لذا در داووس می توانیم خود را آماده سازیم که نه تنها خطرهای ناشی از جهانی سازی را از خود دور کنیم بلکه از روند جهانی شدن برای رسیدن به کشوری توسعه یافته، هم در فن آوری اطلاعاتی و هم در توان صنعتی بهره گیریم.

نویسنده : مهناز ظهیر نژاد

منبع : دیپلماسی ایران