به سوی بحران

گویا بحرانهای به‌وجود آمده میان تفلیس و مسکو در خصوص آبخازی همچنان ادامه دارد.این بحرانها با دخالت ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا دامنه گسترده تری یافته است.نیروهای صلح بان روسیه اخیرا چند مورد پرواز هواپیماهای بدون سرنشین گرجی را در آسمان منطقه مورد مناقشه گرجستان و اوستیای جنوبی ثبت کرده اند.
هواپیماهای گرجی سه بار در منطقه مشاهده شده اند که به منزله نقض شدید قوانین مربوط به کنترل منطقه مورد مناقشه و ممنوعیت پرواز هواپیماها در آنجاست. فرماندهی نیروهای صلح طلب از طرفین مناقشه خواسته است تا خود را ملزم به اجرای توفقهای به دست آمده بدانند و مانع ایجاد تشنج مصنوعی در منطقه مورد مناقشه شوند. گفتنی است نیروهای طلح طلب مستقر در منطقه مورد مناقشه گرجستان و اوستیای جنوبی از پانزدهم آوریل تا بیست و پنجم ژوئیه امسال بیست و نه مورد پرواز غیر قانونی هواپیماهای بدون سرنشین گرجی را در آسمان منطقه ثبت کرده اند.
در عین حال،نقض حریم هوایی گرجستان توسط روسیه نیز سبب اعتراض شدید تفلیس به مسکو شده است.البته در ماورای این اعتراضها واشنگتن و اتحادیه اروپا ،مخصوصا کشورهایی مانند انگلستان،آلمان و فرانسه نقشی اساسی ایفا می کنند. شورای امنیت سازمان ملل متحد در نشست اضطراری خود در رابطه با درخواست دولت گرجستان برای محکوم کردن نقض حریم هوایی این کشور توسط هواپیماهای نظامی روسی در تاریخ ۸ جولای نتوانست به اتفاق نظر خاصی دست یابد.
در پایان این نشست که در پشت درب‌های بسته در نیویورک تشکیل شد، هیچ سندی به تصویب نرسید و چنین برنامه‌ریزی نیز در این رابطه برای آینده در نظر گرفته نشد.
وزارت امور خارجه روسیه اعتراف کرده هواپیماهای نیروی هوایی این کشور پروازهای طولانی مدتی را در منطقه اوستیای جنوبی در خاک گرجستان انجام داده اند تا از این طریق مانع از انجام حمله نظامی نیروهای گرجی به این جمهوری خودخوانده شوند. طرف گرجی نیز در واکنش به این مسئله با ارسال نامه ای رسمی خواستار تشکیل نشست فوری به منظور بررسی و محکومیت این اقدام روسیه شده بود.
این در حالی است که روسیه نیز پیش نویس قطعنامه‌ای را در رابطه با حل و فصل مناقشه آبخازی- گرجستان به شورای امنیت ارائه داده است که در حال بررسی کارشناسان کشورهای عضو است.
منابع دیپلماتیک بر این عقیده‌اند که سرنوشت سند پیشنهادی روسیه چندان آسان نیست و این قطعنامه ممکن است به یک بیانیه تبدیل شود. مسکو بر این موضع تاکید دارد که جامعه بین الملل با حمایت از طرح حل و فصل مناقشه آبخازی، باید به حل این مشکل و تشدید نشدن وخامت اوضاع فعالانه‌تر کمک کند.
“زلمای خلیل‌زاد”، نماینده آمریکا در سازمان ملل پس از نشست اخیر شورای امنیت تاکید کرده است که ایالات متحده نگران نقض حریم هوایی گرجستان توسط هواپیماهای نظامی روسی است و این اقدام را نقش حقوق بین الملل می داند. سایر مقامات دیپلماتیک حاضر در نشست از دادن هر نوع توضیحی در این رابطه امتناع کردند. به گفته منابع خبری، در این نشست نمایندگان کشورهای اروپایی بیشتر به رایزنی با طرف آمریکایی در این خصوص پرداختند.
اما مناقشات میان مسکو و تفلیس به این نقطه ختم نمی شود.چنانچه وزارت امورخارجه گرجستان با صدور بیانیه‌ای ازانجام تمرینات نظامی گسترده روسیه در نزدیکی مرزهای این کشور ابراز نگرانی کرد ه است‌.به‌دنبال برگزاری تمرینات نظامی مشترک آمریکا و گرجستان در پایگاه نظامی وازیانی در حومه تفلیس که در آن بیش از یک هزار نظامی آمریکایی حضور داشت، روسیه نیز انجام تمرینات نظامی گسترده با عنوان قفقاز۲۰۰۸ در مرزهای جنوبی خود با گرجستان را آغاز کرد.در نهایت اینکه برخی اقدامات تحریک آمیز روسیه و گرجستان علیه یکدیگر،می تواند سبب بروز تنشهایی در این منطقه شود.مسلما در صورت به‌وجود آمدن تنشهای نظامی میان این دو، روسیه از ابزارهای بیشتری جهت مهار تفلیس برخوردار خواهد بود، مسئله ای که سرنوشت انقلاب بی‌پایه گل رز در گرجستان را به خطر خواهد انداخت.

عای کوچه مشکی

منبع : روزنامه رسالت