پرواز مرگ

اعتیاد به عنوان یک آسیب و معضل اجتماعی، بهداشتی، اقتصادی و فرهنگی با پیچیدگی های خاص خود نه تنها امنیت و استقلا ل کشورها را تحت تاثیر قرار داده بلکه با توجه به مسایل جنبی آن می توان ادعا کرد که ارزش های انسانی و نیز هویت ملی ما را در معرض خطر و آسیب قرار داده است و با توجه به آمارها نشانگر رشد روزافزون معتادان در اجتماع رو به رشد ما دارد که خود مساله ای است قابل توجه.
قدمت آشنایی بشر با خشخاش به حدود ۷ هزار سال پیش می رسد وجود لوحه های گلی که از سومریان بر جای مانده نشان از شناخت این گیاه توسط آن ها و استفاده های دارویی از آن بوده است. هرودوت نیز از تریاک به عنوان دارویی (غم زا) نام برده و در زبان یونانی نیز تریاک به معنای پادزهر آمده است.
● تاریخچه اعتیاد در ایران
در مورد چگونگی ورود تریاک در ایران نظریات متفاوتی وجود دارد. گروهی از تاریخ دانان ورود تریاک به ایران را یادگار یورش اعراب دانسته اند و عده ای دیگر از مورخان نیز لشگریان مغول را عامل گسترش این چنین موادی در ایران پنداشته اند. آن چه بدیهی است ایرانیان خیلی پیشتر از حمله چنگیز با افیون و موارد استعمالش آشنایی داشته اند چنان چه طبق نوشته (هرودوت) سکاها که از اقوام آریایی بودند از نوعی حمام بخار بنگ (حشیش) به عنوان جزیی از مراسم عزاداری استفاده می کردند. با آن که برخی از پادشاهان صفوی چون شاه طهماسب و شاه عباس به شدت با گسترش تریاک مبارزه کردند ولی از آن جایی که این دوران با رشد استعمارگران غربی همزمان بود سعی شد که از اعتیاد علیه جوامع در حال رشد بهره برداری شود به گونه ای که کشت خشخاش در روستاهای ایران متداول گشت و خرید و فروش آن معمول شد. کشت خشخاش تا سال ۱۳۳۴ ادامه داشت و از آن سال به بعد ممنوع اعلا م شد و اداره نظارت بر مواد مخدر به وجود آمد که ظاهرا برنامه های زیر را دنبال می کرد.
۱) جلوگیری از کشت خشخاش در روستاها-
۲) مبارزه با قاچاقچیان مواد مخدر
۳) مبارزه با اعتیاد و مداوای معتادان به افیون و مواد مخدر
در طول زمان مواد مخدر پابه پای اقتصاد پیش رفت. در گذشته های دور که کشاورزی حرف اول اقتصاد پیش رو بود مواد مخدر نیز با دانه های خشخاش از جمله تولیدات کشاورزی (ارزآور) و قابل صدور به شمار میآمدند و امروز نیز در دنیای صنعتی و مدرن این مواد نیز عقب نمانده و پله های ترقی را پیموده اند. امروزه ما شاهد انواع قرص های صنعتی هستیم که از ترکیب مواد شیمیایی حاصل می شوند.
تا دیروز خشخاش و تریاک و امروز کراک، شیشه، کریستال، آدامس های پان و... به راستی کشاورزانی که دانه های خشخاش را در اعماق خاک مدفون می کردند، می توانستند تصوری از کوچکترین مواد مخدر امروزی در سر داشته باشند؟
سرانه اعتیاد به مواد مخدر جدید همچون اکستازی یا اکس، شیشه و کریستال در سال های اخیر بین جوانان ۱۸ تا ۲۴ ساله افزایش چشمگیری یافته است. مواد مخدر جدید بی بو است و مصرف آن ساده. این مواد از مشتقات آمفتالین ها است که محرک مغزی محسوب می شوند و به صورت پودر یا به شکل کریستالیزه مانند حبه های قند فشرده شده قابل استفاده می باشند که به اشکال مختلف خوراکی، تزریقی یا استنشاقی و تدخینی استفاده می شوند و آسیب های شدیدی بر سیستم روان شناختی و اعصاب و روان دارد.
الگوی اعتیاد تحت تاثیر عوامل اجتماعی، بیکاری، تغییرات جهانی و تاثیر آن بر بافت فرهنگی تغییر یافته و در هر دوره یک ماده جدید به عنوان الگوی غالب اعتیاد رواج پیدا می کند در عصر ارتباط سرعت، شتاب، نشاط نیاز به لذت بیشتر است و پاسخ به این نیاز استفاده از مواد جدیدی را به همراه دارد. براساس نظر برخی کارشناسان و درمان گران اعتیاد «کراک» به عنوان جایگزین، دیگر مواد مخدر مورد استفاده معتادان قرار می گیرد و خطر جدی برای آنان به دنبال داشته است. کراک همان هروئین فشرده است و خالص. میزان وابستگی به این ماده به مراتب بیشتر از تریاک و هروئین است و ترک آن بسیار دشوار. مهمترین علل گرایش به اعتیاد مواد مخدر جدید لذت کاذب و مقطعی مصرف آن است لذت مقطعی مصرف مواد که توسط معتاد تجربه شده است منجر به گرایش مجدد او به مصرف خواهد شد.
لذت مصرف مواد مخدر از اوج شروع و با گذشت زمان به علت کاهش ترشحات کرتکس مغز، سیری نزولی را طی می کند و در نقطه مقابل لذت ها، عوارض به سه گروه، عوارض جسمی، روحی - روانی و اجتماعی تقسیم می شوند که سیر صعودی را طی می کنند. این کاهش لذت وافزایش عوارض باعث ایجاد نقطه عطف یا آستانه ترک اعتیاد می شود که درست در همین نقطه است که فرد تصمیم به ترک اعتیاد می گیرد که ترک آن بسیار دشوار است.
احتمال مرگ معتادانی که به ماده مخدر مرگ آور کراک مبتلا هستند ۱۲ برابر بیشتر از سایر معتادان است این ماده مخدر جزو قوی ترین مواد مخدر موجود در جهان است که به شکل قرص های آب نباتی شکل وارد شده است. به دلیل قیمت بالا ی کوکائین و اختصاصی شدن مصرف آن قاچاقچیان به فکر تهیه ماده دیگری از آن افتادند که ارزان تر باشد و طبقات دیگر جامعه به خصوص طبقات فقیر و کم درآمد بتوانند آن را مصرف کنند ودر نتیجه پول بیشتری به جیب قاچاقچیان سرازیر شود سرانجام از ترکیب کوکائین با سدیم هیدروکلراید و چند ماده دیگر. ماده ای تولید شده شبیه کوکائین اما بسیار ارزان تر و بسیار قوی تر و کشنده تر از آن می باشد و تشخیص آن در فول و کشف کردن آن هنگام توزیع نیز بسیار مشکل است.
عوارض مصرف: افزایش ضربان قلب، نبض، تنفس، درجه حرارت بدن فشار خون، گشادی مردمک چشم، پریدگی رنگ کاهش اشتها تعرق و همچنان بی قراری، لرزش دستان، توهمات شدید، عدم هماهنگی حرکات، گیجی، دردپا، تهوع، تیرگی بنیایی، تب، اسپاسم عضله، کاهش وزن، یبوست، بی خوابی، ضعف جسمی، اشکال در ادرار کردن، کم خونی، اختلا لا ت دستگاه گوارش، پرش عضلا نی، هپاتیت، آب ریزش دائمی بینی، ایجاد زخم و آماس و جوش های پوستی، سو»ظن، اختلا ل در درک زمان و مکان، افسردگی، پرخاشگری، تمایل به خودکشی، ناراحتی جدی دماغی به نام سایکوز و ...
به هر حال اعتیاد یک بیماری است و لا زم است که خانواده ها نگرش خود را نسبت به این بیماران تغییر دهند و لا زم است که بیماران امید راجایگزین ناامیدی کنند تا بتوانند اعتماد به نفس از دست داده خود را باز یابند و در سخت ترین شرایط خدا را یاد کنند تا بتوانند کنترل امور زندگی خود را به دست بگیرند و در برابر حوادث عاجر نمانند و بر مشکلا ت فائق آیند. در این خصوص تلا ش و امید دو رکن مهم می باشند.

نویسنده : سید حسن وکیلی

منبع : روزنامه مردم سالاری