ترومن: امیدوارم در المپیک ۲۰۰۸ موفق باشیم

رایکو ترومن سرمربی تیم ملی بسکتبال ایران است که با ورودش روح تازه ای در ملی پوشان دمید. توانایی او در کشف سریع نقاط قوت و ضعف بسکتبالیست ها باعث ایجاد تحول در روند عملکردهایشان شد. هدایت های مقتدرانه این سرمربی باعث شد تا تیم ملی ایران پس از نیم قرن عازم رقابت های المپیک ۲۰۰۸ بیجینگ شود. متن زیر ترجمه مصاحبه ترومن با وب سایت بسکتبال آسیاست:
▪ ممکن است قدری در خصوص حرفه مربیگری تان برای ما بگویید؟
ـ نزدیک ۲۰ سال است که مربیگری می کنم. در صربستان، سوریه، بلژیک، هلند، لهستان، چین، قبرس و کشورهای دیگر به این حرفه مشغول بوده ام. در یوگسلاوی سابق کمک مربی تیم ملی بودم. دو بار قهرمان اروپا شدیم که یکی به سال ۱۹۹۱ در رم و دیگری به سال ۱۹۹۵ در آتن باز می گردند. همچنین در زمانی که تیم ملی زیر ۲۲ سال ما رتبه سوم را در استانبول کسب کرد من مربی آنها بودم. حضور در کشورهای مختلف به من تجربیات زیادی داده است.
▪ اولین بار چگونه از ایران و نیاز بسکتبال این کشور به یک سرمربی ملی مطلع شدید؟
ـ در یک کمپ بین المللی در صربستان سرمربی بودم که تیم بسکتبال ایران را در آنجا دیدم که مشغول تمرین و برپایی ارد بود. اطلاعات زیادی نیز از بسکتبال ایران داشتم و آخرین شبی که ایران بازی کرد من در آنجا حاضر بودم و از آنجا بود که اولین رابطه و تماسم با فدراسیون بسکتبال ایران شکل گرفت.
▪ شما سرمربی هستید که بالاخره ایران را راهی رقابت های المپیک کرد آن هم پس از نیم قرن. رمز موفقیت شما در این قضیه چه بوده است؟
ـ در آغاز سعی کردم درک درستی از بسکتبال ایران داشته باشم متوجه شدم که بازیکنان ایرانی اهل ورزش و تحرک هستند و مهارت های بسکتبالی شان زیاد است. مشکل اصلی آنها در نبود برنامه چه در داخل و چه در خارج زمین بود. تمریناتم با این تیم را تنها ۴ ماه قبل از بازی های آسیایی ژاپن آغاز کردم و به همه سخت می گرفتم تا سریع تر خود را با برنامه هایم هماهنگ کنند. می توانم بگویم که هیچ کس مثل ما تمرین نکرد در آن روزهایی که خودمان را برای مسابقات آماده می کردیم، کار خود را با دو فاکتور اصلی که مدنظر داشتم آغاز کردم. سعی کردم انضباط را به تیم تزریق کنم و در تلاش بودم وضعیت بازی ها را از نظر تاکتیکی ارتقا بخشم. دو نسخه از DVD های بازی هایمان در فینال با قطر و لبنان را به NBA فرستادیم تا ببینیم آیا می توانیم در لیگ تابستانی NBA حاضر شویم. آنها پیش بینی کردند که ایران در تمام بازی ها شکست می خورد چرا که قدرت آنها به پای قدرت بازیکنان لیگ تابستانی نمی رسد. اما جالب اینجاست که از نظم و انضباط و تاکتیک های بازی های تیم ملی بسکتبال در ژاپن متجب شده بودند. فکر می کنم این یک موفقیت بزرگ است چرا که سرمربی های NBA تلاش های ما را تحسین کردند. پس نتیجه می گیریم که پایه کار نظم و انضباط است البته نباید نقش کار سخت و مداوم و پیشرفت های تاکتیکی را نادیده گرفت. ما خوب بازی می کنیم اما هنوز به سطح ایده آل نرسیده ایم. تنها قضیه ای که در این زمینه باید حل شود ارتقای کارمان در دفاع و حمله است.
▪ این صحبت شما بدان معنا نیست که سرمربی های پیشین داخلی موفق عمل نکرده اند؟
ـ ابدا چنین منظوری نداشتم چرا که من در اینجا نبوده ام، اما این نتیجه است که در لحظه اول متوجه آن شدم. قوانین سفت و سختی برای تیم در نظر گرفتم و هرچه به رقابت های المپیک نزدیک تر می شویم آنها آبدیده تر می شوند. ما تازه وارد هستیم و در دنیای جهانی بسکتبال کسی ما را نمی شناسد اما مطمئن هستم که مردم کم کم ما را خواهند شناخت. هر بازیکنی که تنبلی کند به المپیک نمی آید. ما به جنگجویان واقعی نیاز داریم، بازیکنانی که کاراکتر دارند، آنهایی که به سختی تلاش می کنند. در ژاپن به شاگردانم می گفتم که آخرین قانون کار من این است که با دیگران مهربان باشید. اگر ما را زدند به آنها احترام می گذاریم اما تا پیش از بازی کاملا آماده نبرد خواهیم بود. تیم من در المپیک مقابل آرژانتینی ها که ۵ ستاره NBA دارند، به میدان می رود. بیشتر بازیکنان من حتی بازی ستارگان NBA را از تلویزیون هم ندیده اند. کار سختی پیش روی ما است.
▪ پس بازیکنان ملی پوش نباید از ستارگان NBA ترس و واهمه ای داشته باشند.
ـ بله، این دقیقا همان چیزی است که از آنها می خواهم در میدان نباید از هیچ کس ترسید.
▪ راهیابی به المپیک ملت ایران را خوشحال کرد. در واقع شما رویای نیم قرنی ما را به واقعیت تبدیل کردید. احساس خودتان در زمانی که ایران توانست لبنان را در فینال شکست داده و عازم المپیک ۲۰۰۸ شود، چه بود؟
ـ احساس خستگی شدید مرا راحت نمی گذاشت. من حتی نتوانستم در جشن قهرمانی حاضر شوم. این به خاطر فشارهای زیادی بود که آن روزها بر من وارد شده بود. ۱۰ دقیقه پس از اتمام کار به بازیکنان ایرانی ام افتخار کردم. پس از آن روابط حاکم میان ما صمیمانه تر و بهتر شد. من به آنها احترام می گذارم و آنها بیش از پیش به من نزدیک شده اند. پیش از کسب این موفقیت اوقات سختی داشتیم. مهدی کامرانی پس از ۳ ماه و نیم مصدومیت بالاخره به ما ملحق شد آن هم ۷ روز آخر در کنار ما نبود. مهمترین معضل و در واقع غم بزرگی که گریبان ما را گرفت. فوت ناگهانی آیدین بهرامی بود. اگر او در کنار ما بود قطعا تیمی کاملا متفاوت داشتیم. پیدا کردن جانشین در پست او معضل بزرگی بود. به صمد، برادر آیدین گفتم که روحیه اش را نبازد چه به خاطر روح آیدین و چه به خاطر مصلحت تیم ملی. معتقدم اگر در آن زمان آن همه فشار بر ما وارد نبود با روحیه جنگندگی بیشتری به میدان می رفتیم.
با این حال از نتایج راضی بودم. آنها خود را قربانی کردند تا افتخار کسب کنند.
▪ نظر شما در خصوص بسکتبال آسیایی خصوصا ایران چیست؟
ـ پیش از سفر به ایران اطلاعات خوبی از وضعیت تیم ها داشتم. دوست خوبی داشتم که ۱۵ سال در قطر مربیگری کرده بود و او اطلاعات را به من منتقل می کرد. مشکل بسکتبال آسیا این است که با این که قاره بازیکنان قدرتمند و فیزیکی دارد، اما تاکتیک ضعیف آنها را از بسکتبال دنیا فرسنگ ها جدا کرده است.
▪ منظور شما از نظر کارگروهی است؟
ـ بله. صحبت های یکی از مربیان بزرگ NBA را به خاطر دارم که می گفت برای موفقیت در بیجینگ اعزام بهترین بازیکنان به اروپاست تا آنها مهارت های تاکتیکی را برای بازی های تاکیتکی فرا گیرند. اگر به ۵ تیم برتر نگاه کنید، متوجه می شوید که ۴ تای آنها مربی اروپایی دارند. حتی در چین که اعزام بازیکنان به اروپا خلاف مقررات است، یک سرمربی اروپایی برای تیم به کار گماشته شده است. با سرمربی تیم ملی والیبال ایران که او نیز صربستانی است صحبت هایی در این زمینه داشتم. او به من گفت برای بهبود کار می بایست با ۳ تن از بهترین ستارگان ملی پوش به ترکیه رفت تا آنها بتوانند تجربیات اروپایی کسب کنند.
▪ آیا اعتقادی به حضور بازیکنان ایرانی در تیم های خوب خارجی دارید؟
ـ بله، امثال حامد حدادی می توانند در تیمی همچون پارتیزان بلگراد بازی کنند و این مساله هم در حال تحقق بود که متاسفانه حامد در واپسین لحظات شانه خالی کرد. اگر او حتی یک فصل به باشگاه جدیدش می رفت، ذهنیت متفاوتی در بسکتبال ایران حاصل می شد. سرمربی پارتیزان تا امروز ۳ بازیکن به NBA اعزام کرده . این تیم هر فصل بیش از ۷۰ درصد بازی های سخت ارایه می دهد. حامد می توانست باب پیشرفت را برای سایر بسکتبالیست های ایرانی بگشاید. در حال حاضر فکر می کنم صمد بهرامی و مهدی کامرانی آمادگی حضور در اروپا را دارند. این سه بازیکن بهترین ها هستند.
▪ چرا حامد پیشنهاد پارتیزان را رد کرد؟
ـ دلیل آن کاملا برای من مشخص نبود. شاید حامد به دلایل شخصی پیشنهاد آن باشگاه را رد کرد. از رییس فدراسیون خواستم با حامد صحبت کند. شاید علت این بوده که حامد از جو رقابتی که بر بسکتبال اروپا حاکم است هراس دارد. علت نرفتنش هرچه که بود مسایل مالی نبود. هر کسی حق انتخاب دارد.
▪ به نظر شما بازیکنان خارجی ساکن ایران چقدر به پیشرفت بسکتبال ایران کمک کرده اند؟
ـ بازیکنان خوب زیادی در اینجا حضور دارند که به تیم هایشان کمک های زیادی کرده اند. این بازیکنان باتجربات خود باعث ارتقای سطح بسکتبال ایران شده اند. البته انتخاب بازیکن خوب هم مهم است. برای مثال تیم کاوه فصل گذشته با ۲ بازیکن خیلی خوب قرارداد بست. عمر اسنید بازیکن خود من در بلژیک بود و مایک جونز هم ستاره خوبیست. اگر کاوه قدری قوی تر کار می کرد می توانست به فینال برسد.
▪ آیا همزمان با دعوت به ایران پیشنهاد دیگری داشتید؟ علت اصلی حضورتان در ایران چه بود؟
ـ در آغاز باید بگویم وقتی که FIBA با من تماس گرفتند، بیکار بودم. به آقای زوران رادوویچ گفتم که باید تمام جوانب را بسنجم و اطلاعاتی جمع آوری کنم با یکی از سرمربی های صربستانی ساکن ایران و سپس با بوسنیاک تماس گرفتم و آنها به من گفتند که شرایط در اینجا خوب است. بنابراین پیشنهاد ایران را پذیرفته و برای پلی آف ۲۰۰۷-۲۰۰۶ به اینجا سفر کردم. چند بازی مثل بازی مهرام ـ صبا و صبا ـ پتروشیمی را از نزدیک تماشا کردم و عملکرد و تلاش بازیکنان را از نظر گذراندم. در پایان تصمیم گرفتم هدایت تیم ملی ایران را برعهده بگیرم.
▪ نظرتان در مورد مردم ایران چیست؟
ـ دوستان خوبی را اینجا دارم و این مساله برایم بسیار مهم است. از بودن در این کشور راضی هستم و احساس راحتی می کنم.
▪ نظر شما در خصوص زندگی ایرانی و هواداران بسکتبال چیست؟
ـ از آنچه که در مطبوعات در خصوص ایران خوانده بودم توقع شرایط بدی را داشتم اما وقتی به ایران سفر کردم شرایط را آنچنان هم بد ندیدم و به زودی خود را تطبیق دادم. متاسفانه در تهران تعداد هواداران زیاد نیست و فکر می کنم این بزرگ ترین مشکل برای بسکتبال پایتخت باشد. فکر می کنم علت هم این باشد که ورزشگاه ها دور هستند. اما فکر نمی کنم علت اصلی این باشد.
باشگاه ها باید روی قضیه هوادارانشان بیشتر کار کنند. فدراسیون باید بسکتبال را به مدارس برده و بین آنها مسابقاتی ترتیب دهد.
▪ مطبوعات ورزشی زیادی در ایران وجود دارد اما وقتی بحث به بسکتبال می رسد، تعداد کمی از آنها روی این ورزش مانور می دهند. نظر شما در این باره چیست خصوصا پس از آنکه پوشش خبری راهیابی ایران به المپیک اینقدر ضعیف شد؟
ـ تنها موفقیت ما راهیابی المپیک نبود. مهم تر این بود که نام بسکتبال ایران برای ۱۰ روز در مشهورترین روزنامه های ورزشی جهان مطرح بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که پوشش اخبار بسکتبال در داخل ایران بسیار ضعیف است. باید هر روز در روزنامه ها اخبار بسکتبال پا به پای فوتبال پوشش داده شود. باید آمار، بازی ها، عکس بازیکنان و … در روزنامه ها منتشر شوند.
▪ به رغم موفقیتی که نصیب بسکتبال ایران شده، یک ضعف واضح در بسکتبال این کشور در سطح بین المللی به چشم می خورد. مردم زیادی در سراسر جهان هستند که به بسکتبال ما علاقه دارند. به نظر شما فدراسیون در این زمینه چه کمکی می تواند بکند؟
ـ باید کلینیک های سطح بالایی ترتیب داده شده و سرمربیان موفق به ایران دعوت شوند. نباید فکر کنیم که همه چیز را می دانیم. فصل گذشته فدراسیون از تیم های ضعیف یا حد وسط پیشنهاد بازی داشت اما امسال بزرگان بسکتبال همچون اسلوونی، استرالیا، ایتالیا و … با ما تماس می گیرند. باید از این فرصت ها بهره برد.
▪ نظرتان در مورد فرهنگ ایرانی چیست؟ آیا چیزی یاد گرفته اید؟
ـ سعی کرده ام که از اماکن تاریخی دیدن کنم و مخصوصا اصفهان مرا شیفته خود کرد.
در آنجا در هتلی بودم که به شیوه سنتی معماری شده بود. این سفرها برای آرامش من لازم هستند.
▪ ورزش تا چه حد می تواند کشورهایی را که با هم در جنگ و تضاد هستند، نزدیک کند؟
ـ ورزش عامل کمکی مهمی در این زمینه است. نباید به سیاست فکر کنیم بلکه سعی کنیم دوستی ها را در ورزش بیشتر کنیم.
▪ آیا پس از المپیک ۲۰۰۸ باز هم در ایران می مانید؟
ـ ایران را دوست دارم اما نمی دانم تصمیم پس از المپیک چیست. باید ببینم چه چیز به نفع من و فدراسیون خواهد بود. امیدوارم ایران در المپیک ۲۰۰۸ موفق عمل کند.

حورا شکیبی ممتاز

منبع : روزنامه جوان