چه خبر از فرزند نوجوانتان !

اگر فرزند بین ۱۳ تا ۱۹ساله دارید و احساس می کنیدکه نمی توانید با او ارتباط برقرار کنید، مکالماتتان ناراحت کننده شده و حتی گاهی برقراری ارتباط با او برایتان غیرممکن است ، این مطلب را بخوانید. راه هایی وجود دارد که شما می توانید از این سدی که به نظرتان غیرقابل عبور می رسد، بگذرید ، پس هیچ وقت به «رها کردن» این ارتباط فکر نکنید.
مطالعات نشان می دهد نبود یا کمبود حمایت خانواده و راهنمایی آنها یکی از مهم ترین علت های گرایش نوجوانان به رفتارهای ناشایست مانند معاشرت با دوستان ناباب، کشیدن سیگار، مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی است. بنابراین والدین تحت هر شرایطی باید سعی کنند با نوجوانان خود ارتباط نزدیک برقرار و همیشه نقش خود را به عنوان یک راهنما و محافظ حفظ کنند. این موضوع را در ذهن داشته باشید که در طول دوران نوجوانی ، فرزند شما در حال شناخت و شناسایی احساسات و شخصیت خود است و برای دستیابی به این شناخت ممکن است گاه خود را از والدین دور کند و فاصله بیشتری با آنان بگیرد. در این شرایط عکس العملی که از شما سر می زند و راهی که شما به کار می برید می تواند تمام این فاصله ها و تفاوت ها را در برقراری یک رابطه سالم و دوستانه از بین ببرد.
● خود را کنجکاو نشان دهید و به سؤالات آنها پاسخ دهید
کارشناسان و روانشناسان معتقدند، مهم ترین و بهترین کاری که والدین می توانند برای برقراری ارتباط با نوجوان خود انجام دهند این است که «پرسشگر » باشند و به نوجوان خود نشان دهندکه این قابلیت را دارا هستند که به تمام سؤالات آنها پاسخ دهند. صحبت در باره مسائلی مانند سیگار، مواد مخدر و ناهنجاری های رفتاری ممکن است برای والدین کمی دشوار باشد. اما گفت وگو با اکثر نوجوانان نشان داده که آنها دوست دارند درباره این مسائل با والدین خود صحبت کنند و از آنان اطلاعات کسب کنند، نه از دوستان و رسانه ها. به عنوان یک پدر یا مادر، باید سعی کنید از نوجوانان خود سؤالاتی بپرسید. این کار دو حسن دارد. اول این که آنان نمی توانند فقط با «بله» یا «نه» به شما پاسخ دهند و مجبور می شوند عقاید و افکار خود را بیان کنند. دوم این که این کار به آنان نشان می دهد که شما به عنوان والدین علاقه مند هستید نظرات و افکار نوجوان خود را بدانید.
● اوقاتی را با نوجوان خود سپری کنید
حتی اگر بودن با شما و سپری کردن وقت در کنار شما آخرین چیزی باشد که فرزند شما بخواهد، سعی کنید دلگیر نشوید و حتماً اوقاتی را با او سپری کنید. گاهی اوقات نوجوانان دوست دارند تنها با یکی از والدین صمیمی تر باشند. به آنها این اجازه را بدهید که خودشان تصمیم بگیرند. گاهی اوقات از آنها بخواهید با هم به سینما بروید یا برای خوردن شام به یک رستوران بروید. این کار ارتباط شما را قوی تر و زمان بیشتری را برای صحبت کردن فراهم می کند آن هم بدون این که آنها احساس کنند گوش دادن به این حرفها اجبار است. خوردن شام درکنار اعضای خانواده حداقل چند روز در هفته بهترین فرصت برای باهم بودن است به شرط این که درهنگام شام خوردن با هم صحبت کنید نه این که وقت خود را به تماشای تلویزیون اختصاص دهید.
● به نوجوانان احترام بگذارید و همیشه در جایگاه قضاوت نباشید
یک نوجوان مانند هر فرد دیگری دوست دارد مورد احترام باشد اگر اینقدر سرتان شلوغ باشد که فقط هنگام تماشای برنامه تلویزیون با فرزند خود صحبت کنید یا فقط آخر هفته ها که می خواهند از خانه بیرون بروند به آنها توجه کنید، کم کم نوجوان شما تصور می کند که اصلاً به آنها و کارهایشان علاقه مند نیستید. اگر قبل از این که حرف آنها را بشنوید، نصیحت را شروع کنید یا در مورد آنها به قضاوت بنشینید، احساس می کنند نمی توانند به قدر کافی با شما راحت باشند و مسائل را باز کنند. این مسأله در مورد لحن صدا و حرکات فیزیکی دست نیز صدق می کند. همه تلاش خود را بکنید که در نهایت احترام به سخنان فرزند خود گوش دهید، درست همانطور که انتظار دارید با شما رفتار شود. نباید برای دور کردن حس انتقاد و قضاوت از خود زیاد تلاش کنید. به عنوان یک پدر یا مادر ممکن است بخواهید با شما صادق باشند و یا از شما کمک یا مشاوره بخواهند، اما بهتر است صبر کنید یا حتی در پاسخ دادن کمی تعلل کنید. حداقل تا زمانی که حرف فرزندتان تمام نشده منتظر بمانید و اجازه دهید هر چه می خواهد بگوید و پس از آن موافقت خود را با هر آنچه که قابل پذیرش است اعلام کنید. اگر موافق نظر یا پیشنهاد نوجوان خود نیستید، این واژه ها و جملات را به کار برید: « بعضی از چیزهایی را که گفتی، متوجه نمی شوم» ، « اجازه بده درمورد چیزی که گفتی فکر کنم» . یا«بهتر است این بحث را بعداً ادامه دهیم.»
● با نوجوان خود احساس همدردی کنید
به فرزند خود نشان دهید که موقعیت های او را درک می کنید. این کار موجب می شود تا نوجوان شما در آینده به شما نزدیکتر شود و در هر شرایط نخستین فردی باشید که از احساسات او مطلع می شوید. در این زمان باید موقعیت و سن خود را به عنوان یک فرد میانسال و بالغ فراموش کنید و افکار، احساسات و ایده های نوجوان خود را با توجه به شرایط موجود بپذیرید. البته این بدین معنا نیست که باید با فرزند خود موافقت کامل داشته باشید، بلکه فقط افکار و نظراتش را می پذیرید و پس از گذشت زمانی، هر وقت خواستید با آنها صحبت کنید، مکالماتتان بهتر پیش می رود.
● ممکن الخطا بودن انسان را به آنها گوشزد کنید
گاهی اوقات باید به نوجوان خود نشان دهید که شما نیز یک انسان مثل او هستید و ممکن است دچار اشتباه شوید و این اشتباهات ممکن است موجب خنده یا عصبانیت دیگران و حتی خودتان شود. گاهی از اشتباهاتی که در دوران نوجوانی داشتید برای آنها صحبت کنید. به خاطر داشته باشید که فشار بیش از حد یا تأکید روی مسائل غیرضروری به جای این که آنها را به شما نزدیک کند، از شما دورتر می کند. این سه موضوع را همیشه به خاطر داشته باشید:
● اگر شما به عنوان والدین به فرزند خود خوب گوش دهید، نوجوان نیز یاد می گیرد که خوب به شما و حرف هایتان گوش دهد.
● خود را مفید و گاهی نیازمند نشان دهید؛ والدین خواسته های زیادی دارند که فقط کافی است نوجوان از آن مطلع شود.
● از حس شوخ طبعی و بذله گویی خود استفاده کنید و تا جایی که ممکن است، بحث و مکالمات را جذاب و خوشایند کنید.

هلیا خرم

منبع : روزنامه ایران