پوشاک مردم قزوین

با توجه به تنوع فرهنگی این استان، هر گروه از مردم بسته به وضعیت فرهنگی خود از پوشش خاصی استفاده می كرد. البته شرایط اقلیمی و آب و هوایی در نوع این پوشش نقش به سزایی داشته است.
● پوشاك مردان:
استفاده از كلاه در گذشته بین مردان بسیار متداول بود و هر شخص به فراخور شغل و نیز وضعیت اقتصادی خود از یك نوع كلاه استفاده می كرد. پیراهن ها معمولاً به رنگ سفید و ساده و تكمه یقه آن بر شانه چپ بسته می شد و در میان سینه چپ، از شانه تا زیر سینه، چاكی داشت. پس از آن پیراهن هایی با یقه های بلند به نام یقه «قزاقی» متداول شد و سپس یقه « ملایی » جای آن را گرفت. یكی دیگر از تن پوش های مردان قزوینی «ارخالق » بود. ارخالق پیراهن جلو باز بسیار بلندی بود كه تا انتهای پا می رسید و یقه آن ایستاده بود. در ناحیه كمر تنگ و دامن آن بسیار گشادبود و در دو پهلو، دو چاك بلند تا كمر داشت. شلوار افراد كم درآمد، از جنس كرباس و به رنگ آبی یا مشكی بود. این شلوارها بلند و گشاد و در لیفه آن بند بود. بند تنبان از نخ پنبه بافته می شد. اشخاص اعیان شلوارهای دكمه دار می پوشیدند. پاپوش اغلب مردان در گذشته گیوه بود. این گیوه ها «جوراب » و «آجیده » نامیده می شد و در فصل تابستان مورد استفاده قرار می گرفت. اشخاص اعیان گیوه های بسیار ظریف و مرغوب تری می پوشیدند كه به گیوه «ملكی» معروف بود. سایر پوشش های مورد استفاده مردان این استان عبارت بود از :
▪ سرداری،
▪ عبا،
▪ چوقا،
▪ پوستین جلیقه،
▪ پوستین آستین دار،
▪ كوهَنَگ كوله جُد،
▪ قدك،
▪ دون،
▪ قبای مرادبیگی و …
● پوشاك زنان:
در گذشته زنان قزوینی زیر پیراهن خود «شلیته» می پوشیدند. به طوری كه شلیته به اندازه یك وجب و یا حتی كمتر از دامن آن ها بیرون می آمد. جنس پارچه آن اغلب ململ، چیت و كرباس بود و در انواع ساده، گل دار و یا مشكی انتخاب می شد. جوانان اغلب روی شلیته های خود را با نخ های رنگی گلدوزی می كردند. شلیته گلدار جوانان دارای سجاف پهن بود. برخی دیگر از شلیته ها به جای سجاف لیفه داشت. شلیته لیفه دار از پارچه ضخیم و سنگین مانند مخمل، ترمه، تافته ابریشمی و … دوخته می شد. معمولاً قسمت پایین شلیته را با دست دوخته و آن را به حالت تزیینی درمی آوردند كه به آن «دالبر» و «دندان موشی» می گفتند. «یل» یا «نیم تنه» قزوینی كه حدوداً صد سال پیش در بین اعیان متداول بود، از پارچه ترمه با آستری از پارچه تافته كرم رنگ تهیه می شد. در قسمت جلوی آن هجده دكمه فلزی پی در پی می دوختند. زنان در زیر شلیته های خود شلوارهای مشكی می پوشیدند، دمپای این شلوارها تنگ و بالای آن گشاد بود و آن ها را با بندتنبان می بستند. پاپوش زنان نیز به فراخور وضع مالی خانواده، دارای انواع مختلف بود. در تابستان گیوه های ظریف می پوشیدند. زنان اعیان نیز از كفش های چرمی مدل روز استفاده می كردند. سایر پوشش های مورد استفاده زنان این منطقه عبارت بود از:
▪ كویینگ،
▪ جومه،
▪ كراس،
▪ شگ،
▪ كول چوقا،
▪ قرقره تمبون،
▪ اوزون تنبون و …

منبع : سازمان ایرانگردی و جهانگردی قزوین