اردلانم ؛ شجاع، مثل‌کاوه...

می‌گوید اردلانم، شجاع مثل كاوه، بچه مازندران، شهر بابلسر، گرچه در بیرجند به دنیا آمده‌ام، اما اصلیت پدر و مادرم بابلی است. وی در تیرماه سال ۱۳۴۱ به دنیا آمده است، اما بزنیم به تخته، شاداب است و سرزنده، ‌به قول او: «وقتی كه زیبایی‌های زندگی را درك كنی و از لحظه لحظه آن لذت ببری، آن‌گاه روی خوش زندگی را خواهی دید، من همیشه سعی كردم كه برای سلامت خود و خانواده‌ام ارزش قایل شوم و پیگیر آن باشم.» این شب‌ها كه او را در نقش فرزاد مجموعه چارخونه می‌بینیم، شاید باورتان این باشد كه بازی او در نقش‌های طنز خلاصه می‌شود اما او علم زیادی در رابطه با هنر دارد، استاد دانشگاه است و سواد بالایی نسبت به بازیگری دارد، چنان كامل و جامع صحبت می‌كند كه شما را به تعجب وامی‌دارد ، با فرزاد مجموعه چارخونه به گفتگو نشستیم، بخوانید...
▪ با این‌كه در بیرجند متولد شدید چطور شمالی هستید، كمی از خانواده‌تان برایمان بگویید.
ـ شجاع‌كاوه: من فرزند آخر خانواده شجاع‌كاوه هستم. دو برادر و دو خواهر بزر‌گ‌تر از خودم دارم، از آن‌جا كه پدرم در اداره پست، تلگراف و تلفن آن زمان كار می‌كرد، با انتقالی او ما هم مجبور بودیم، هر چند سال یك‌بار زندگی در شهرهای مختلف را تجربه كنیم. پس از این‌كه پدرم از مازندران به بیرجند منتقل شد و ریاست اداره پست، تلگراف و تلفن را بر عهده گرفت، من در آن‌جا به دنیا آمدم. پدرم به شهرهای زیادی به عنوان مامور منتقل می‌شد و ما هم ناچار او را همراهی می‌كردیم. به همین‌خاطر زندگی در شهرهای زیادی چون تویسركان، ملایر، تنكابن، گرگان، بابلسر و بندر انزلی را تجربه كرده‌ایم.تا یادم نرفته بگویم كه برادر ارشد‌مان سال‌هاست در ایتالیا زندگی می‌كند، نزدیك به چهل سال...
▪ و همسر؟
شجاع‌كاوه: در سال ۱۳۷۰، پای سفره عقد نشستم، همسرم الیزا اورامی است كه از بازیگران تئاتر بود. بر سر صحنه تئاتر با یكدیگر آشنا شدیم كه این آشنایی منجر به ازدواج شد و ثمره آن دختر ۱۲ ساله‌ام است، ضمن این‌كه باید بگویم وی مدتی در رادیو و همچنین بخش دوبله فعال بود و در حال حاضر هم نمایشنامه‌نویسی را ادامه می‌دهد، البته برای دلش...
ـ از تحصیلات‌تان چیزی برای‌مان نگفتید.
شجاع‌كاوه: دیپلم اقتصاد، لیسانس بازیگری از دانشگاه تهران و فوق لیسانس بازیگری و كارگردانی از دانشگاه تربیت مدرس را دارم. در زمان تحصیل بچه زرنگی بودم و هیچ‌گاه هم تجدید نمی‌شدم. در دانشگاه سوره تدریس می‌كردم و حال به مدت یك سال و نیم است كه در دانشگاه آزاد هنر فعالیت می‌كنم.
▪ شنیدیم ساز هم می‌‌زنی همین‌طور است؟
ـ شجاع‌كاوه: به شكل حرفه‌ای كه نه، اما سنتور می‌نواختم. گرچه نتوانستم ادامه دهم، شاید همین مسئله باعث شد تا مشوق دخترم در فراگیری سخت‌ترین آلت موسیقی یعنی ویولن شدم. وقتی دخترم شش سال بیشتر نداشت، دیپلم «ارف» گرفت، یعنی هنوز سواد خواندن و نوشتن نداشت، اما به راحتی «نت خوانی» می‌كرد. دخترم در حال حاضر ۱۲ ساله است و از زندگی‌ام هم راضی هستم.
▪ بعضی ها می‌گویند، شجاع‌كاوه خیلی دیر وارد صحنه هنر شد؟
ـ شجاع‌كاوه: اشخاصی كه چنین حرفی می‌زنند اطلاعات زیادی ندارند، من از شش سالگی روی صحنه تئاتر بودم و چهل سال است كه بازیگرم. طی این سال‌ها هم مشغول تحصیل و كار بودم، ۲۲ سالم بود كه در بایكوت مخملباف بازی كردم. من در بیش از ۵۶ اثر تصویری بازی كردم... هفت سال اول، كارم را در سینما متمركز كرده و پس از آن به تلویزیون آمدم، گرچه در در دوران كودكی سابقه بازی در تئاتر هم داشتم.
▪ شما در سه عرصه، هنر بازیگری را تجربه كرده‌اید به كدام یك بیشتر علاقه‌مندید؟
ـ شجاع‌كاوه: هر سه را دوست دارم اما اگر بخواهم از تفاوت‌های آن بگویم، باید اشاره داشته باشم كه كار در تئاتر به تعمق و حوصله در اجرا نیاز دارد... شما در تئاتر می‌توانید هر شب، یك روایت را اجرا كنید، اما در آن دو، وضع این‌گونه نیست، سرعت را باید مدنظر داشته باشید، در تئاتر بازیگر هر لحظه می‌تواند فكر كند، تعمق كند، می‌تواند از لحظه‌ها لذت ببرد، اما در سینما و تلویزیون، شما باید از بین چند اجرا، یكی را انتخاب كنید، ضمن این‌كه باید بگویم، تلویزیون پر از مخاطب، اندیشه و نظر است، اگر می‌بینید مدتی است در تلویزیون حضور دارم، به این خاطر بوده كه این خواسته من به مرور زمان شكل گرفته است. البته هستند عده‌ای كه می‌گویند زمانی‌كه در نقش‌های جدی ظاهر می‌شدم موفق‌تر بودم در پاسخ باید بگویم مجموعه‌های طنز ویژگی‌های خاص خود را به همراه دارد، از آن‌جا كه مخاطبان این‌گونه مجموعه‌ها، زیاد است تولید این نوع برنامه‌ها تاثیرگذار است. همچنین بینندگان برنامه‌های طنز هم راحت‌تر با چنین مجموعه‌هایی ارتباط برقرار می‌كنند، گرچه من در این مجموعه كار خاصی انجام نمی‌دهم و سنگینی كار‌ بر عهده دوستان است كه سابقه كار طنزشان از من بیشتر است، من تنها سعی می‌كنم آنها را همراهی كنم و خودم را به فضای طنز، بیشتر نزدیك كنم. ضمن این‌كه باید بگویم كار در مجموعه‌های نود قسمتی را دوست دارم. هر چند حضور در این كارها سخت است، كاری طاقت‌فرسا كه شما باید مدام تمرین كنید و لحظاتی بعد هم مقابل دوربین بروید، اما بازی یا تمام این تفاسیر شیرین است.
▪ اما هستند عده‌ای كه می‌گویند فرزاد چارخونه تفاوت چندانی با نقشی كه در صاحبدلان داشتید، ندارد؟
ـ شجاع‌كاوه: این حرف را نگویید، به نظر من صد در صد تفاوت داشت،این كاراكترها به خاطر علاقه مردم است كه شاید به روز مرگی تبدیل شود .ضمن اینكه رویدادها هم كم تغییر می كند و به این خاطر بیننده فكر می كند كه دو رویداد شبیه هم هستند
▪ بعضی‌ها می‌گویند كه در بعضی از قسمت‌های چارخونه فیلم‌نامه ضعیف است و در بعضی قسمت‌ها بسیار قوی كه بیننده را پای تلویزیون میخكوب می‌كند، چرا؟
ـ شجاع‌كاوه: به‌طور كلی در یك كار گروهی و البته نود قسمتی تمامی اعضا نقش دارند، نباید گفت چون مثلا فیلم‌نامه آن شب خوب نبود، كار دیدنی نیست یا نگرفته، و البته این بعضی‌ها، نظر و سلیقه خود را گفتند، شاید عده‌ای از همان قسمت خوششان بیاید... اما باید اشاره داشت در هر شرایطی نظر بیننده محترم است.
▪ اردلان شجاع كاوه، بجز تحصیلات آكادمیك، استاد دانشگاه هم هست، كمی توضیح بدهید.
ـ شجاع‌كاوه: زمانی بود كه ۱۶ ساعت درهفته در دانشگاه سوره تدریس می‌كردم، بعد هم خسته شدم.معلمی كار سختی است... از آنجا كه من عاشق تدریس بودم، دوباره تدریس را آغاز كردم و این‌بار در دانشگاه آزاد هنر...
▪ شنیدیم اهل ورزش هم بودید.
ـ شجاع‌كاوه:بله، فوتبال بازی می‌كردم، تا این‌كه یكی از انگشت‌هایم شكست و فوتبال را كنار گذاشتم. سابقه بازی در نوك حمله تیم نوجوانان كوروش را دارم. سال‌های ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۶ گلزن خوبی بودم، غیر از فوتبال در سطح آموزشگاهی بسكتبال هم بازی می‌كردم، راستی از قهرمانی تیم بسكتبال ایران هم بسیار خوشحال شدم. امیدوارم در المپیك از این افتخار دفاع كنند و بازی‌های خوبی را به نمایش بگذارند.
▪ در فوتبال طرفدار چه تیمی هستید؟
ـ شجاع‌كاوه: بازی‌های جام‌جهانی ۷۴ فوتبال را به خوبی به یاد دارم... آن زمان ۱۲ سالم بود، عاشق بازی‌های گردمولر آلمانی و یوهان كرایف هلندی بودم. البته بعدها به فوتبال انگلیس و ایتالیا علاقه‌مند شدم. از دیدن بازی پائولو مالدینی لذت می‌بردم، او فوتبالیست بزرگ جهان بود. همچنان هر دوره بازی‌های جام‌جهانی را می‌بینم، جام‌جهانی، هویت فوتبال جهان است. كره‌جنوبی را ببینید، سال‌هاست كه قهرمان جام ملت‌های آسیا نشده، اما از جام‌جهانی ۱۹۸۶، هفت دوره پیاپی در جام‌های جهانی شركت كرده و به همین خاطر است كه فوتبال این كشور در عرصه جهانی وجهه خوبی دارد.
▪ و فوتبال ایران؟
ـ شجاع‌كاوه: برد و باخت جزیی از فوتبال است، اما می‌توانستیم بهتر باشیم كه این فرصت را از دست دادیم.
▪ راستی لوكیشن تصویربرداری چارخونه كجاست؟
ـ شجاع‌كاوه: در خانه‌ای بزرگ در یكی از كوچه پس كوچه‌های خیابان آفریقا... گروه از صبح آن‌جا جمع می‌شوند، البته بازیگرانی كه آن روز در آن‌جا بازی دارند، سپس متن‌ها را می‌خوانیم، سروش صحت هم نكات را یادآور می‌شود. دقایقی تمرین می‌كنیم و سپس مقابل دوربین می‌رویم. بعضی از سكانس‌ها، تا ساعاتی از شب ادامه خواهد داشت، البته بازیگرانی كه بازی ندارند، در لوكیشن نمی‌مانند، اما گروه كارگردانی، در تمام دقایق باید بماند، به همین‌خاطر می‌گویم كه كارهای نود قسمتی سخت است، چرا كه شما باید زمان و همچنین سرعت در كار را مدنظر قرار دهید. از اینرو پیش می‌آید كه در كارهای نود قسمتی، شاید قسمتی به دل بیننده ننشیند...
▪ چه تجاربی را طی این سال‌ها كسب كردید؟
ـ شجاع‌كاوه: تركیبی از هیجان های شادی، ترس، اضطراب و غم و... اینها تجاربی بود كه كسب كردم و البته سعی كردم طی این مدت از كوچك‌ترین لحظات زندگی برای آموختن استفاده كنم.
▪ اضافه شدن جواد رضویان، چه فوایدی برای چارخونه داشت؟
ـ شجاع‌كاوه: به هر حال مردم با این نوع بازیگران كه برای خود درزمینه طنز وزنه‌ای هستند، خاطرات خوبی دارند و همین امر باعث می‌شود تا ارتباط بهتری با یك مجموعه برقرار كنند.
▪ تنها كه می‌شوید به چه چیزی بیشتر فكر می‌كنید؟
ـ شجاع‌كاوه: تنها كه می‌شوم با بهترین دوستانم خلوت می‌كنم! كتاب‌هایم. من عاشق مطالعه هستم، كتاب‌های تاریخی زیادی دارم كه به تمام آنها وابسته‌ام... اما فكر هم می‌كنم، به خاطرات خوش دوران كودكی، دوچرخه‌سواری در بلوار بندر انزلی، زمانی كه پدرم آن‌جا مامور بود، به رفتن در مرداب انزلی... روزها بسیار زود می‌گذرد با چشم بر هم زدنی عمر می‌گذرد.
▪ بزنیم به تخته، به شما نمی‌آید كه ۴۵ سال سن داشته باشید، ۳۳،۳۲ ساله نشان می‌دهید.
ـ شجاع‌كاوه: حرص مال و منال دنیا را نخوردم، سعی كردم همیشه فردی با طراوت باشم و شادابی را به خانواده‌ام انتقال بدهم. كم غذا می‌خورم و البته باید بگویم، سعی می‌كنم از غذاهای سالم و طبیعی تغذیه كنم... ضمن این‌كه به خودم عادت دادم از فشارهای عصبی فاصله بگیرم و از همه مهم‌تر، همیشه به خداوند توكل كردم. البته فكر كنم، همسرم از این پرسش شما، خوشحال شود، چشمتان كه شور نیست.
▪ خیالتان راحت باشد... برایتان آرزوی سلامتی می‌‌كنیم و امیدواریم كه همیشه همین‌طور شما را خندان و سرحال ببینیم و در پایان شجاع‌كاوه را در یك جمله برایمان تعریف كن؟
ـ شجاع‌كاوه: آدمی كه سعی می‌كند درست زندگی كند .

منبع : مجله خانواده سبز