خفاشها با گوش می بینند

خفاشها از دیر باز به عنوان پرنده ای پستاندار و منحصر به فرد مورد توجه انسان بوده اند. زیست شناسان در حدود ۲۰۰ سال پیش بود كه نسبت به توانایی پرواز خفاشها در شب و تشخیص موانع اطراف كنجكاو شدند. آیا آنها به كمك چشمان خود و نور متفاوت اشیا قادر به تشخیص هستند؟ دانشمندان با گذاشتن موانع متعدد در محیط متوجه شدند كه خفاشها بدون برخورد به این موانع مسیر خود را به راحتی تعیین می كنند. اما زمانی كه گوش آنها را با نوعی خمیر مسدود ساختند، در جهت یابی دچار مشكل شدند و با موانع برخورد كردند. دانشمندان به این نتیجه رسیدند كه گوش، برای جهت یابی خفاشها در شب، اندامی حیاتی است. اما اینكه چگونه خفاشها به كمك گوش خود قادر به دیدن اشیا هستند هنوز مشخص نبود. دانشمندان در سال ۱۹۳۸ به كمك میكروفن های بسیار حساس پی بردند كه خفاشها بی صدا در هوا حركت نمی كنند، بلكه اصوات ماورای صوتی از خود تولید می كنند كه برای انسان قابل تشخیص نیست. آنها در سال ۱۹۴۳ موفق شدند بدون كمك گرفتن از ابزار، موفق به شنیدن صدای گونه ای از خفاشها شوند. آنها با بستن دهان خفاش با وسیله ای كه باز و بسته می شد، پی بردند.
موقعی كه دهان خفاشها بسته است، در جهت یابی دچار مشكل می شوند. پس نتیجه گرفتند كه خفاشها از طریق دهان یا بینی صداهای ماورای صوت تولید می كنند و از طریق گوش بسیار حساسٍ خود، انعكاس صوت را پس از برخورد به اشیا دریافت می كنند. به این ترتیب، از محیط اطراف تصویری شنوایی می سازند. اما این روش برای مسافتهای طولانی مناسب نیست و قدرت شنوایی حیوان بسیار كاهش می یابد. برعكس، برای مسافتهای نزدیك بسیار خوب عمل می كند. هر چه نوسانات انعكاس صدا در ثانیه بیشتر باشد، طول موج صدا كوتاه تر است. انعكاس صدای برخورد به حشرات با اشیای محیط تفاوت دارد.
خفاشها مانند نور چراغ قوه، سطح وسیعی از محیط اطراف خود را با این صدا می پوشانند و می توانند به راحتی انعكاس برخورد صدا به طعمه خود را تشخیص دهند. مدت زمان انعكاس صدا، فاصله طعمه را برای خفاش مشخص می كند. علاوه بر این، كیفیت و وضعیت انعكاس صدا و جهت طعمه و بزرگی آن را نیز نشان می دهد. هر چقدر طعمه بزرگتر باشد، صدا شدیدتر منعكس می شود. آنها این مقادیر را موقتا به حافظه می سپارند و بعد دوباره در تاریكی به راه خود ادامه می دهند.
ایجاد تصاویر موقت از محیط و قابلیت دید كم خفاشها، آنها را قادر می سازد كه انواع انعكاسها را از یكدیگر تمایز دهند. آنها با قدرت حافظه ای كه دارند، اگر در محیطی كه قبلا پرواز كرده اند دوباره پرواز كنند، بدون برخورد به اشیاء راه خود را پیدا می كنند. از حافظه خود در این خصوص كمك می گیرند و از صرف انرژی زیاد برای تولید صدای مجدد جلوگیری می كنند. در محیطی آشنا فقط گاهی برای صید طعمه صدا تولید می كنند. اگر در محیط انبوهی مانند جنگل پرواز كنند، در فواصل كوتاه، صدا تولید می كنند و بسته به محیط بین ۵ تا ۲۰ بار در ثانیه جیغ می كشند. خفاشها برای اینكه طعمه را گم نكنند، در ازای هر ۵ میلی ثانیه، یك بار جیغ می كشند. (یعنی حداكثر ۲۰۰ بار در ثانیه). خفاشها هرگز بدون طعمه نمی مانند و قادر هستند بین صدای حاصل از طعمه با صدای اشیای دیگر تفاوت قائل شوند. خفاشها با ۹۷۷ تیره به گروه پستانداران تعلق دارند.

منبع : سایر منابع