موزه ارامنه ، تبریز

در سال 1345 توسط خلیفه‌‌گری ارامنه در كلیسای مریم مقدس، موزه‌ای ترتیب داده شد كه انواع اشیاء عتیقه از قبیل‌: كتاب‌های نفیس خطی، طومارها، فرمان‌ها، تابلوهای نقاشی، نشان‌ها، سكه‌ها، نگین‌ها، سلاح‌ها، عصاها، ظروف نقره‌ای، مسی، سفالی، چینی، بلورآلات، زینت‌آلات، هنر چوبی و ده‌ها اثر ظریف و پرارزش دیگر كه نزد خانواده‌های ارمنی بود، گردآوری و در موزه جای داده شده است. در اینجا به تعدادی از آثار تاریخی موجود در این موزه اشاره می‌شود :
- صندلی منبت‌كاری مخمل‌پوشی كه در سال 1728 میلادی برای اسقف اعظم كلیسای باستانی آختامار ساخته شد.
- عصای متعلق به اسقف اعظم، تاریخ ساخت 1825 میلادی.
- ناقوس كلیسای آختامار، تاریخ ساخت 1831 میلادی.
- كتیبه‌‌های مرمرین مربوط به دوره ناصرالدین‌شاه.
- 117 جلد نسخه خطی فارسی و عربی.
- 35 جلد نسخه خطی ارمنی.
- یك طومار عبری روی پوست آهو.
- نسخه نفیسی از خمسه نظامی به تاریخ تحریر 1052 هـ.ق.