بررسی آثار رفاهی سیاست قیمت گذاری گندم

در دو دهه گذشته برای حمایت از تولیدکنندگان محصولات کشاورزی و به ویژه محصولات استراتژیک، سیاستهای مختلفی در کشور بکارگرفته شده است. جهت حفظ رابطه مبادله بخش کشاورزی سیاست قیمت گذاری بر اساس هزینه سیاستهایی است که دولت موظف به انجام آن بوده است. در این مطالعه با استفاده از آمار سری زمانی ۱۳۷۷-۱۳۵۰ و تخمین توابع عرضه و تقاضای گندم، تأثیر سیاست قیمت گذاری این محصول استراتژیک بر تولیدکنندگان مصرف کنندگان و دولت مورد ارزیابی قرار میگیرد. بر اساس نتایح به دست آمده، کشش عرضه محصول نسبت به قیمت و سطح زیر کشت در دوره مورد مطالعه به ترتیب معادل ۰.۱۷ و ۱.۸۵ و کشش قیمتی تقاضای گندم معادل ۰.۰۱۳- بوده است . نتایج این مطالعه نشان میدهد که در سال ۱۳۷۷ قیمت تضمینی تعیین شده از طرف دولت ۲۶ درصد پایین تر از قیمت تعادلی بازار بوده است که منجر به زیانی معادل ۱۹۳۰ میلیارد ریال برای تولیدکنندگان گندم و منافعی معادل ۸۳۰۰ میلیارد ریال برای مصرف کنندگان در پی داشته است . مبلغ ۱۳۶ میلیارد ریال نیز هزینه اضافی تحمیل شده به دولت (عدم کارایی) به دلیل دخالت در بازار گندم می باشد.

غلام رضا یاوری

منبع : پایگاه اطلاعات علمی