مسجد جامع عتیق شیراز ، شیراز

مسجد جامع عتیق شیراز از كهن‌ترین مسجدهای استان فارس است. این مسجد پس از لشكركشی عمرولیث صفاری در سال 276 هجری قمری به شیراز، به شكرانه‌ پیروزی و تصرف این شهر بنا شد. كار ساخت این بنا، در سال 281 هجری قمری خاته یافت.
این مسجد به نام‌های مسجد جامع عتیق، مسجد جمعه، مسجد آدینه و مسجد جامع نیز معروف است. ساختمان مسجد، بنایی بلند و مجلل با حجره‌ها و شبستان‌های بسیاری است كه كاشی‌كاری‌های سقف (معروف به تاق مروارید) آن از زیبایی خاصی برخوردار است. در گذشته صحن مسجد، از سنگ‌های مرمر مفروش بوده و در دالان‌های آن سنگ‌آبهایی وجود داشته كه مردم در آن‌ها پای خود را می‌شسته‌اند و پس از وضو، وارد صحن مسجد می‌شده‌اند (هم اكنون یكی از سنگ‌آب‌ها جلوی در و ورودی باغ‌نظر نگه‌داری می‌شود). طی هزار سال اخیر، این مسجد چندین بار از جمله در زمان اتابكان، در زمان سلطان ابراهیم میرزا پسر شاهرخ گوركانی، در دوره صفویه و در سال 1315 شمسی به وسیله اداره حفاظت آثار باستانی تعمیر و بازسازی شده است.