اعتقاد به شانس در ملل مختلف

شانس و اقبال واژه ای است که بیشتر افراد با آن آشنا هستند و به آن اعتقاد دارند. این اعتقاد از گذشته تاکنون وجود داشته است و مردم هر کشوری به چیزی خاص، نسبت خوش یمنی و به برخی چیزهای دیگر نیز بدیمنی را نسبت می دهند. علاوه بر آن سعی می کنند با انجام مراسم و آیین های خاص، شانس و اقبال بد را از خود دور کنند.
ازتک ها، مایاها و اینکاها مشخصا به ارتباط مستقیم بین تشریفات مذهبی و آیین پرستش خود و شانس معتقد بودند. در این فرهنگ ها قربانی کردن انسان ها (داوطلبانه و یا استفاده از اسرای دشمن) راهی برای راضی کردن خدایان بود. آنها با قربانی کردن انسان ها و تقدیم آن به خدایان در حقیقت برکت را به شهر خود می آوردند. مایاها معتقد بودند هدیه خون به خداوند باعث دوری بدبختی و بدشانسی از زندگی و شهر آنها می شود. مردان و زنان در قربانگاه دست و پاهایشان را با شیئی تیزی می بریدند و با این عمل درواقع خون خود را به خدایان، تقدیم می کردند و از شر شانس بد درامان می ماندند.
در برخی کشورهای آفریقایی هم به جادوگرها بسیار اعتقاد داشتند و گمان می کردند آنها می توانند در خوشبختی و یا بدبختی آنها دخالت مستقیم داشته باشند. برخی فرهنگ ها اعداد را نشانه خوشبختی و یا بدبختی خود می دانند. این مساله در فرهنگ های آسیایی قویتر است. بسیاری از مردم برای به دست آوردن شماره تلفن، پلاک خودرو و یا خانه حاضرند در قبال دریافت اعداد خوش یمن هزینه بالایی بپردازند.
بسیاری از افراد در سراسر دنیا سمبل هایی به عنوان نشانه خوشبختی درنظر می گیرند. از این موارد می توان به یافتن یک سکه که سر آن به طرف بالا باشد اشاره کرد. برخی نیز نعل اسب، شبدر چهارپر، پای خرگوش و یا پینه دوز را نشانی از سعادت و شانس می دانند. گروهی دیگر نیز معتقدند به همراه داشتن مجسمه های کوچکی از فیل به شرطی که خرطومش را بالا گرفته باشد برایشان شانس می آورد.
در چین به عدد ۸ به دیده یک عدد خوش یمن نگاه می کنند. برخی افراد عدد ۷ را سمبل شانس خود می دانند. برخی افراد معتقدند اگر یک پره چای روی فنجان بایستد آن روز شانس با آنها یار است. به تخته و چوب زدن هم یکی دیگر از این موارد است. در بسیاری از کشورها مردم معتقدند با این عمل، خوش شانسی به آنها روی می آورد. در قرون وسطی اعتقاد مردم بر این بود که ارواح در درختان زندگی می کنند و با کوبیدن دست خود بر آن درواقع ارواح بد را از خود دور می کردند.
مردم در طی تاریخ برخی چیزها را هم نشانه بدشانسی می دانستند و از آن دوری می کردند. برخی از این عقاید هنوز هم ادامه دارد. عدد ۱۳ به اعتقاد بیشتر مردم یکی از اعداد نحس محسوب می شود.
در چین هم به عدد ۴ به عنوان یک عدد منحوس و نشانه بدشانسی می نگرند. زیرا تلفظ آن در چین بسیار شبیه به «سی» به معنای مرگ است. مردم ژاپن نیز عقیده مشابهی دارند. اگر درحال راه رفتن ناگهان یک گربه سیاه جلوی پایتان سبز شود نیز نشانه بدشانسی است.
برخی مردم نیز شکسته شدن آینه را بدیمن می دانند و معتقدند درصورت شکستن آینه تا هفت سال بدشانسی به سراغ آنها می آید. در برخی کشورها مردم از قراردادن کلاه روی تخت خواب دوری می کنند و یا چتر خود را هرگز داخل خانه باز نمی کنند زیرا آن را بدیمن می دانند. برخی افراد کشتن یک پینه دوز و یا عنکبوت در خانه کسی، ردشدن از زیر نردبان را بد می دانند.
در نقاطی از جهان، مردم گفتن موفق باشید راهم مجاز نمی دانند و یا در پاسخ به آرزوی خوشبختی دیگران هرگز نباید به آنها بگویید متشکرم زیرا آن را بدیمن می دانند. در انگلستان قرارگرفتن کفش روی میز به منزله یک اتفاق بسیار ناگوار است و معتقدند مرگ یکی از اعضای خانواده را به دنبال دارد.
در برخی دیگر از نقاط جهان ریختن نمک را فاجعه می دانند آنها معتقدند شیاطین برای دزدیدن نمک به خانه شما سرزده اند اگر در خانه ای این اتفاق افتاد، سایر افراد خانواده سعی می کنند با پاشیدن نمک بر شانه چپ شخص خاطی، شیاطین را از او دور کنند. گروهی نیز معتقدند قدم گذاشتن بر ترک های پیاده رو یا خیابان منجر به شکستگی کمر مادر آنها می شود. در میان نیروی دریایی انگلستان، این عقیده رواج دارد که کشتی ها نباید در روز جمعه به ساحل برسند. میدان تئاتر هم خالی از خرافات نیست.
گروهی معتقدند اگر به بازیگری که در حال رفتن به روی صحنه است بگوییم موفق باشد به معنای این است که آرزوی شکستن دست و پایش بر روی سن را دارید. در میان تئاترها برخی مردم به نام تئاتر مکبث اشاره نمی کنند و آن را بدیمن می دانند. هرگاه این تئاتر بر صحنه باشد به آن به عنوان بانوی اسکاتلندی اشاره می شود. گروهی پرواز یک پرنده به سمت پنجره و ورود او به خانه را به نشانه بدشانسی می دانند.
آنها معتقدند در این صورت یکی از افراد خانواده می میرد و یا شب قبل مرده است. گروهی نیز معتقدند در صورت مردن پرنده، اتفاق بدی خواهد افتاد. گروهی نیز چپ دست بودن، گرفتن ناخن در شب و شبدر پنج پر را بدیمن می دانند. در انگلستان قرار دادن نعل اسب به صورت وارونه را نشانه بدشانسی می دانند و معتقدند این عمل باعث دور شدن خوشی ها از آنهاست ولی در ایتالیا مردم نعل اسب را فقط به صورت وارونه نگهداری می کنند و معتقدند برای آنها خوش شانسی می آورد. در برخی نقاط جهان مردم معتقدند در هنگام پختن نان بهتر است از نگاه های مستقیم به دیگر افراد خودداری کنید تا بتوانید نان پخته شده را با سعادت و خوشبختی مصرف کنید.
● اعتقاداتی در مورد برآورده شدن آرزوها
در پاره ای از نقاط جهان مردم معتقدند با فوت کردن شمع های روی کیک تولد به آرزوهایتان می رسید ولی مواظب باشید آرزویتان را با کسی در میان نگذارید وگرنه برآورده نمی شود. گروهی دیگر نیز اعتقاد دارند بهتر است کیک را از انتهای آن بخورید تا آرزویتان تحقق یابد.
نوعی گیاه پرزدار نیز در برخی نقاط جهان موجود است و مردم معتقدند وقتی با تمام قوا به آن فوت کنی و تمام پرزهای آن را از برگ ها جدا کنید حتما آرزوی شما برآورده می شود. گروهی نیز معتقدند وقتی دو نفر استخوان خشک سینه بوقلمون یا مرغ را به سمت خودشان بکشند، هر کدام که نیمه بلندتر را داشت به آرزویش می رسد. خوردن سیب در عید کریسمس سلامتی و شادابی و برآورده شدن آرزوها در سال جدید را به همراه خواهد داشت.گروهی معتقدند برای رهایی از نحوست شکست آینه بهتر است ۷ ساعت به تکه های آن دست نزنید.
یک ساعت به ازای هر سال. پس از آن تکه های مهتاب را در زیر نور مهتاب مدفون کنید. به این ترتیب از بدشانسی نجات پیدا می کنید. در صورتی که یک گربه سیاه جلوی شما سبز شد اصلا نگران نشوید می توانید با تف کردن، جلوی اتفاقات ناخوشایند را بگیرید.
در اسکاتلند مردم در آستانه سال نو با اعتقاد به عقاید و آیین پیشینیان خود در جشن های سنتی شرکت می کنند. هوگمانی یکی از سنت های مردم اسکاتلند است که شامل آتش بازی و پیاده روی دسته جمعی مردم با چراغ قوه و یا مشعل های روشن است. مردم اعتقاد دارند با انجام این عمل در آستانه سال نو، سال بسیار خوبی را آغاز می کنند و خوشبختی به خانه های آنها سرمی زند.
مردم بعد از نیمه شب با زدن سنج، خوردن نوشیدنی و کلوچه های ترد به شادی و پایکوبی می پردازند و آواز ویژه این شب را زیرلب زمزمه می کنند. از سمبل های شانس که موردعلاقه مردم اسکاتلند است می توان به سکه های خوش شانسی، شبدر چهار پر، نعل اسب، مجسمه بودا، نقشه های گنج، عدد ۱۳، کیف های مخصوص، فیل های یشمی رنگ و چشم زخم اشاره کرد.
در اوزاکای ژاپن، در آغاز سال نو فستیوال سنتی زیبایی برای خوشبخت و خوش شانس بودن برگزار می شود و در این فستیوال، پرنده چوبی کوچکی به نام فنچ را با هم ردوبدل می کنند. مردمی که به دنبال شانس بهتر در زندگی خود هستند پرنده های چوبی قدیمی خود را که در ژاپن، «اوسو» نامیده می شود با هم تعویض می کنند تا شانس هر چه بیشتر به خانه آنها نزدیک شود.
گروهی از کشیشان هم تعدادی پرنده آب طلا کاری شده را از محل قدسی و مقدس خود خارج کرده در نور کم و بی رنگ آتش بازی ها دست به دست می کنند تا همگان آن را ببینند و از یمن و برکت آن بهره ببرند. بچه ها هم به شانس و سمبل های آن اعتقاد دارند آنها اسباب بازی های محبوب خود، دوستان، برخی انواع سنگ، فرشتگان، حیوانات خانگی و رنگین کمان را به عنوان سمبل ها و نشانه های شانس می دانند.
در هندوستان خانواده ها اعتقادات مختلف و متنوعی دارند آنان رنگ های زرد، قرمز و سفید را به عنوان رنگ های شانس می شناسند. خانواده های هندی بسیار سنتی هستند و مراسم جشن سال نو را همراه با پدربزرگ و مادربزرگ برگزار می کنند. بزرگ خانواده که معمولا پدربزرگ است یک ظرف حاوی ذغال داغ را در مرکز دایره خانوادگی قرار می دهد و سپس از داخل کیسه ای پودر سدر را روی ذغال می پاشد.
با این عمل، دودسیاه رنگی برپا می شود. پدربزرگ از یک پرعقاب به عنوان بادبزن عمل می کند دود را به سمت خانواده اش هدایت می کند و با زبان بومی خود برای سعادت و بهروزی و سلامت خانواده دعا می کند. هندی ها معتقدند با انجام این عمل، تمام افراد خانواده در طی سالی که در پیش دارند از شر تمام نابسامانی ها و بدی ها در امان خواهند ماند. زیرا بدی ها از گذشته حرکت می کنند، از خانه خارج می شوند و جای خود را به خوبی ها می دهند.

ترجمه؛ میترا جلیلی

منبع : روزنامه کارگزاران