آناتومی داخلی ماهی خاردار دهان بزرگ فلوریدا

تصویر زیر مربوط به اجزاء اصلی داخلی ماهی باس دهان بزرگ است كه از این خصوصیات برای بیان تفاوت بین ماهیهایی كه در فلوریدار زندگی میكنند استفاده خواهد شد.
ممكن است تمایزهایی بین انسان و ماهی وجود داشته باشد، هر دو موجودات از شباهتهای سحرآمیزی در ساختمان و عملكرد بهره میبرند و در یك نگاه بازتر حیات پیچیده تری دارند.
كوچكترین واحد موجودات، سلولهای میكروسكوپی هستند كه تعدادی از موجودات زنده همانند یك آمیب به تنهایی بزرگتر از یك سلول نیستند.
در موجودات چند سلولی بزرگتر، سلولهای انفرادی در ساختمان و انجام یك فعالیت خاص شبیه هستند كه داخل بافتها گروه بندی شده اند و بافتها ممكن است داخل مجموعه جفتهای شبیه و ساختمانهای تخصیص یافته كه اندام نامیده میشوند گروه بندی شوند. این اندامها فعالیتهای بدنی اولیه را انجام میدهند همانند تنفس، گوارش و دریافتهای حسی.
انسان و ماهی در بعضی اندامها شریك هستند همانند مغز، معده، كبد و كلیه ها عضوهای دیگر در موجودات مختلف به شكلهای متمایزی ظاهر میشوند برای مثال ریه ها در انسانها و آبششها در ماهی بسیار متفاوت هستند اما هر دو به صورت یكسان عملكرد اولیه تنفس را میسر میسازند.
سرانجام تعدادی از عضوها ( همانند كیسه شنای ماهی ) واقعاً درانسان وجود ندارند.
توضیحات زیر مربوط به تعدادی از عضوهای شناخته شده این نوع ماهی به همراه عملكردهای آنها میباشد.
یك تعداد از عضوهای حیاتی دیگر، همانند طحال و لوزالمعده ممكن است د رهر دو ( انسان و ماهی ) وجود داشته باشند اما كوچكتر هستند و تعیین محل آنها سختتر است.
یك ماهی باس دهان بزرگ در نظر گرفته شده برای درست شدن در ماهی تابه یك نمونه عالی است به دلیل اینكه این گونه برای آزمایش نسبتاً بزرگ است. برای ماهیگیرهای شجاع كافی است زمانی را كه آنها را فیله میكنند ماهی بعدی را مورد بررسی قراردهند، این یك تجربه جالب است !
● ستون فقرات :
بدن ماهی بر روی چارچوب بدنه ساختمانی اصلی ساخته شده است كه از جلو به جمجمه و از پشت به دم ماهی متصل شده است.
ستون فقرات از مهره های بسیاری ساخته شده كه جایگاه آنها تهی است كه بوسیله طناب پشتی ظریفی حمایت میشوند.
● طناب پشتی :
مغز با اعضاء دیگر بدن در ارتباط است و اطلاعات حسی را از بدن به مغز و همچنین راهنمائی هایی را از مفز به نقاط دیگر بدن منتشر میكند.
● مغز :
مركز كنترل ماهی جایی است كه وظایف اتوماتیك بدن ( همانند تنفس ) و رفتارهای زیادتری در آن اتفاق می افتد و تمامی اطلاعات حسی نیز در این مكان انجام میشود.
● خط جانبی :
یكی از اندامهای حسی اولیه ماهی است، نوسانهای زیرآب را مشخص میكند و توانایی تعیین جهت را از منابع دیگر دارد.
● كیسه شنا :
اندام تعادلی تهی است كه از گاز پر شده و به ماهی اجازه میدهد كه انرژی را بوسیله خاصیت شناوری در آب نگهداری كند.
ماهی احتیاج دارد بعضی چیزها را از عمق زیاد آب شكار كند برای این كار مجبور است هوا را از كیسه شنا آزاد كند قبل از اینكه آنها ( شكار ) بتوانند رها شوند و به عمق آب برگردند و این به علت اختلافی است كه فشار اتمسفر در سطح آب دارد.
انواعی از ماهی كه كیسه شنا ندارند اگر ایستاده شنا كنند به ته آب سقوط میكنند.
● كلیه :
فیلترهای مایع مواد زائد را از خون می گیرند، آنها را تخریب میكنند و سپس به بیرون از بدن منتقل میكنند. همچنین عملكرد كلیه در تنظیم آب و غلظت نمك در داخل بدن ماهی بسیار مهم است، برای این كار ( توجه به عملكرد كلیه )اجازه دهید انواع خاصی از ماهی در آب شیرین یا آب نمك و تعدادی از آنها در هر دو زندگی كنند.
● معده و روده ها:
اجزاء هضم شده موادغذائی جذب بدن ماهی میشود. چنین ماهی مانند ماهی باس كه ماهی خوار است روده های نسبتاً كوتاهی دارد به علت اینكه چنین غذایی ( گوشت )از لحاظ اجزاء شیمیایی آسان هضم میشود.
ماهی مانند تیلاپیا گیاهخوار است و برای اینكه اجزاء سازنده آنها ( گیاهان )قابل استفاده باشد ماهی نیاز به روده های بلندتری دارد به علت اینكه مواد گیاهی معمولاً محكم، سلولزدار و سختر هستند .
● روده كور :
این عضو با طرحی شبیه نوك انگشت نزدیك نقطه اتصال معده و روده ها مستقر شده است كه وظیفه آن كاملاً مشخص نشده، اما مشخص شده است كه این عضو بوسیله ترشح آنزیمها به هضم غذا كمك میكند، كه ممكن است وظیفه آن جذب غذای هضم شده یا انجام هر دو عمل هضم و جذب باشد.
● مخرج :
مكانی جهت زدودگی مواد زائد از بدن ماهی است.
● جگر، كبد :
این عضو مهم وظایف متعددی دارد، این عضو هضم غذا را بوسیله ترشح آنزیمهایی كه بر اجزاء چربیها موثر بوده و شبیه یك فضای ذخیره سازی برای چربیها و كربوهیدراتها هستند انجا میدهد همچنین در تخریب سلولهای پیر خون وظیفه مهمی داشته و فعل و انفعالات خون را به موقع حمایتكرده و در دفع نیتروژن نیز نقش ایفاء میكنند.
● قلب :
خون را در سرتاسر بدن منتشر كرده و اكسیژن و مواد غذائی هضم شده را از طریق خون در سلولهای اندامهای مختلف آزاد میكند، و فرآورده های زائد را بوسیله خون از سلولها به كلیه ها و كبد برای دفع حمل میكند.
● غدد جنسی ( اندامهای تناسلی ):
در طی فصل تخمگذاری تخمهای نارنجی روشن در ماهی ماده بالغ جمع میشودكه معمولاً در زمانهای دیگر از سال هم قابل تشخیص هستند.
اندامهای ماهی نر كه برای لقاح تخمها اسپرم تولید میكنند، كوچكتر و سفیدرنگ هستندكه در محل كاملاً یكسان ایجاد میشوند. تخمهای بعضی از ماهیها با یك ظرافت خاص بررسی میشوند مانند وضعیت خاویار در ماهی خاویاری.
● ماهیچه ها :
حركت و تغییر مكان در ماهی ها بوسیله ماهیچه ها میسر میشود. این قسمت از بدن ماهی از فیله ماهی تشكیل شده است كه معمولاً خورده میشود..

مترجم:منیر نیلقاز

منبع : پایگاه اطلاع رسانی شیلات ایران