وقت گذاشتن برای فرزند یعنی چه

حتما تا به حال عبارت «وقت گذاشتن برای فرزند» را شنیده اید. این عبارت روشی است كه به پدر و مادرها نشان می دهد مقدار زمانی كه با فرزندانشان صرف می كنند مهم نیست بلكه آنچه مهم است چگونگی گذران وقت با او است.
فكر می كنم لب كلام این پیغام خوب است اما همیشه درباره این كه چه چیزی جایگزین وقت گذاشتن برای فرزند می شود سردرگمی هایی وجود دارد.بسیاری پدر و مادرها متوجه نمی شوند وقت گذاشتن برای فرزند واقعا یعنی چه. به اشتباه فكر می كنند بعضی فعالیت ها جزء وقت گذاشتن برای او به شمار می آیند و بعضی دیگر نه. اكثر پدر و مادرها عقیده دارند چنین فعالیت هایی باعث رشد فرزندشان می شود مثل بازی كردن با یك اسباب بازی آموزشی یا چیز جدیدی به او یاد دادن. پس هر وقت احساس گناه كنند كه زمان كافی به فرزندشان اختصاص نداده اند یكی از این كارها را انتخاب و شروع به كار می كنند و اینكه فرزندشان به آن علاقه داشته باشد یا نه هم مهم نیست. انگار كه «امروز مدتی را با فرزندم گذراندم» یكی از اقلام فهرست كارهایی است كه باید در روز انجام بدهند و اگر می خواهند هر چه زودتر آن را تمام كنند آن را از فهرست خط بزنند و به سراغ كار بعدی بروند. اما گذران وقت با فرزند به معنی تبدیل هر رابطه ای به درسی درباره یك چیز نیست. برای بچه ها و همین طور پدر و مادرها لازم است كه بعضی اوقات فقط با هم خوش بگذرانند. شما والدین بچه هایتان هستید نه معلم سرخانه آنها.گذران وقت هیچ ربطی به آنچه وقتی شما و فرزندتان با هم هستید انجام می دهید ندارد.گذران وقت یعنی چگونه آن كار را انجام می دهید. گذران وقت از روی حالت ذهنی شما تعریف می شود نه از روی مجموعه فعالیت هایی كه انجام می دهید. گذران وقت هنگامی است كه شما واقعا و به تمامی با فرزندتان مشغول می شوید.حالا سئوال من این است: وقتی با فرزندتان هستید آیا واقعا آنجا حضور دارید یا اغلب ذهنتان جای دیگری است اگر جواب شما این است كه معمولا ذهنتان جای دیگری است با فرزندتان وقت نمی گذرانید.
موقعیت های فراوانی هست كه انتخابی ندارید جز اینكه بدون درگیری كامل ذهنتان كودك را تربیت كنید. وقتی دارید كار دیگری می كنید كه باید انجام شود، مثل شام پختن، كارهای بانكی، كارهایی كه از اداره به خانه آورده اید، تعمیر شیر آبی كه چكه می كند یا كارهای خواهر یا برادر كوچك ترش، نمی توانید توجه كامل خود را به كودك معطوف كنید. خیلی طبیعی و كاملا درست است كه وقتی با فرزندتان در چنین شرایطی قرار می گیرید توجهتان را بین فرزند و كاری كه انجام می دهید تقسیم كنید. اما اگر رابطه با فرزندان همیشه در همین حالت باشد پدر یا مادر خوبی نیستید. حتما باید زمان هایی را با فرزندتان بگذرانید كه واقعا بر همان كاری كه دو نفری در حال انجامش هستید تمركز داشته باشید نه اینكه پدری و مادری كردن در حق او را همراه با كار دیگر مثل روزنامه خواندن یا تماشای تلویزیون همراه كنید.
زمانی برای فعالیت هایی بگذارید كه شما و فرزندتان در آن فرصت رابطه برقرار كردن با هم به دست آ ورید. اینكه چطور این كار را انجام دهید بسته به سن فرزندتان و چیزهای خوشایند و ناخوشایند او فرق می كند اما در هر سنی حتما می تواند چیزی پیدا كند كه فرزندتان از انجام آن با همراهی شما لذت ببرد.باز هم خود فعالیت نیست كه اهمیت دارد بلكه اشتیاق شما در درگیر شدن با آن فعالیت، هر چه كه هست اهمیت دارد.برای یك شب خاص یا گردش دسته جمعی آخر هفته برنامه ریزی كنید كه فرزندتان كانون توجه آن باشد. خیلی خوب است وقتی كه برای كار یا خرید بیرون می روید فرزندتان را همراه با خودتان ببرید اما در این مواقع نمی توانید تمام توجه تان را به او بدهید. وقتی در سوپر ماركت دنبال خرید مایحتاج هستید سخت است كه وقت تان را با فرزندتان بگذرانید. درست است كه می توانید این كارها را آهسته تر انجام دهید و آن را با گشت و گذار همراه كنید اما این همان كاری را با هم انجام دادن وقتی كه اولویت توجه فعالیتی است كه فرزندتان دوست دارد نیست.
هنگامی كه برای او كتاب می خوانید كه هر روز باید این كار را بكنید كمی شور و شوق و احساس به آن اضافه كنید، حتی اگر آن داستان را صد بار برای او خوانده اید.
وقتی با فرزندتان به كاری مشغول می شوید كاملا درگیر آن بشوید چه خانه سازی اسباب بازی باشد چه پختن كیك، چه پیاده روی در جنگل. او متوجه تفاوت بین وقتی كه صادقانه و واقعا با او همراه می شوید با وقتی كه فقط دنبال او راه می افتید می شود.هنگامی كه با فرزندتان وقت می گذرانید توجه تان را روی كاری كه دقیقا همان موقع انجام می دهید متمركز كنید نه به كارهایی كه هنوز انجام نداده اید یا كارهایی كه باید بكنید. همان طور كه جسما حضور دارید ذهنا هم حضور داشته باشید.هنگامی كه فرزند نوجوانتان راجع به موضوعی با شما حرف می زند كاملا دقت كنید. وانمود به علاقه مندی نكنید. وقتی آخر شب او را می بینید سئوالات واقعی بپرسید نه سئوالات سطحی. با سئوالات سطحی فقط جواب های سطحی می شنوید.مطمئنم اگر مجموع زمانی را كه واقعا هر روز با فرزندتان می گذرانید حساب كنید نه زمانی كه هر دوی شما اتفاقا در یك زمان در یك محل حضور دارید بلكه زمانی كه با هم حرف می زنید یا با هم كاری انجام می دهید متعجب می شوید چه قدر كم با هم وقت می گذرانید.چقدر وقت گذراندن با فرزند كافی است هیچ دقیقه یا ساعت جادویی را نمی توان مشخص كرد. فقط به یاد داشته باشید هر چه بیشتر با فرزندتان وقت بگذرانید بیشتر به نفع او است.دو راه برای افزایش مقدار زمانی كه واقعا با فرزندتان می گذرانید وجود دارد. اگر برایتان مقدور است وقت بیشتری با او بگذرانید كه این كار را بكنید و اگر برایتان امكان ندارد به خاطر شغل یا سایر الزام ها سعی كنید حضورتان را زمانی كه با هم هستید افزایش دهید. گمان می كنم احتمالا بتوانید تركیبی از این دو كار را انجام بدهید.می دانم كه یاد گرفته اید چطور چند كار را با هم انجام دهید اما مراقبت از فرزند كاری نیست كه به حاشیه رانده شود. بهتر است یك ساعت را صادقانه با فرزندتان بگذرانید تا اینكه دو ساعت با او باشید در حالی كه ذهنتان جای دیگر باشد. ممكن است وقتی كه كار دیگری را همزمان با تربیت فرزندتان انجام می دهید پدر یا مادر نسبتا خوبی باشید اما مسلما نمی توانید پدر و مادر واقعا خوبی باشید. كاری كنید كه بخشی از وقتی كه با فرزندتان می گذرانید كاملا متعلق به او و فقط خود او باشد. گذران وقت با فرزند یعنی این.

دكتر لورنس استینبرگ
ترجمه: نوشین دیانتی

منبع : روزنامه شرق