گلوگاه سیاست جنگی جرج بوش

بحث سنگین کنگره بر سر بودجه دو جنگ در خاورمیانه آغاز شده است.
گذشت شش سال از جنگ افغانستان و نزدیک ۵ سال از جنگ عراق در حالی که ارتش ایالات متحده در هیچ کدام نتیجه مثبتی نگرفته است افکار عمومی آمریکا را به این باور رسانده که زمان تلاش ملی برای قطع کمک های مالی به خزانه جنگی نومحافظه کاران فرارسیده است.
از این رو آنها نهادهای تصمیم گیر این کشور را زیر انتقادها و پرسش های تند در باره مصرف بودجه این کشور برای جنگ قرارداده اند. روزی نیست که در رسانه ها و یا تریبون کنگره سخنی از نفی و سرزنش کاخ سفید که هنوز بر ادامه هردو جنگ پرهزینه اصرار دارد به میان نیاید.
آمارهای منتشره از پولی که دولت بوش تاکنون در دو جنگ هدر داده برای شهروندان آمریکا گیج کننده است. بویژه اگر دراین جدول ها و نمودارها نشان داده شود که با این پول ها چه بخشی از مشکلات حاد بهداشت و درمان یا تأمین اجتماعی شهروندان آمریکا حل می شد. مسأله ای که امروز در دخل و خرج جنگ به یک گناه نابخشودنی در کارنامه دولتمردان آمریکا تبدیل شده این است که اغلب هزینه پروژه های بزرگ امنیتی ـ نظامی آمریکا از محل درآمدهای مالیاتی تأمین می شود. به همین دلیل نمایندگان کنگره دائماً از این تمثیل برای نقد بوش بهره می گیرند که او هزینه جنگ را از جیب مردم آمریکا پرداخت کرده است.
در سال ۲۰۰۲ رئیس جمهور آمریکا «بوش» برای جنگ در عراق و افغانستان ۸۰۴ میلیارد دلار را از کنگره دریافت کرد، اما رقیبان دموکرات او محاسبه کرده اند که خرج واقعی به ۱‎/۶ تریلیون دلار دلار می رسد.
جنگ عراق بر اساس پیشگویی های نظامی آمریکا می بایست کوتاه مدت و کم خرج باشد. اما در نشست مطبوعاتی که اخیراً در واشنگتن برگزار شد، رهبر حزب دموکرات در کنگره آمریکا خاطر نشان کرد که پیش از آغاز جنگ در ماه مارس سال ،۲۰۰۳ رئیس جمهور جورج بوش به کنگره آمریکا گفته بود که خرج جنگ از ۵۰ تا ۶۰ میلیارد دلار را در بر می گیرد .
وی این چنین به یاد آورد که مشاور وقت رئیس جمهور در امور مالی «لورنس لندسی» پیشگویی کرده بود که هزینه جنگ خیلی گرانتر، در حدود ۲۰۰ میلیارد دلار خواهد شد. و در نتیجه او برای این تخمین و محاسبه اش از کار بر کنار شد .
رهبر اکثریت دموکرات های کنگره می افزاید: امروزه گزارشات خود بیانگر این واقعیت است که هزینه حقیقی این جنگ حتی از حدس های لندسی هم به مراتب بیشتر خواهد بود، در عمل ۱۰ مرتبه گرانتر از آن چیزی که لندسی پیش بینی می کرد.
اما علت اعتراض آمریکایی ها به مسأله مهمتری برمی گردد آنها می گویند: ما باید برای تأمین امنیت مردم آمریکا هر نرخی را که باشد پرداخت کنیم. اما غیر قابل قبول است که جنگ زندگی و آینده ما را امن تر نمی کند. با ادامه جنگ ضریب امنیت شهروندان نیز پایین می آید.
بر حسب نظر سنجی های تازه، هر خانوار آمریکایی - باعیار چهار نفر- برای تأمین مصارف دو جنگ در افغانستان و عراق تا سال ۲۰۰۸ دست کم ۰۰۰ ۲۱ دلارهزینه می کنند. حال با یک حساب سرانگشتی بهتر عمق فاجعه آشکار می شود، اگر جنگ ده سال دیگر طول بکشد طبق برآورد های این گزارش هر خانواده آمریکایی باید ۰۰۰ ۴۶ هزار دلار هزینه کند.
رهبر دیگر دموکرات ها سناتور «هری رید» که در نشست مطبوعاتی در کنار همقطار دموکراتش نشسته بود، اظهار می دارد که دموکرات ها از گزارش نظر سنجی ها همچون مدارکی برای محدود کردن امکانات بوش در عراق استفاده خواهند کرد.
در عین حال او افزود که مصارف جنگ روز به روز افزایش می یابند و با سرعتی حتی بیشتر از آن چه که تا حال تخمین زده شده است به پیش می رود و روند صعودی می یابد .
بر طبق اظهارات کارشناسان اگر رئیس جمهور بوش به ادامه نقشه های جنگی خویش ادامه دهد و کنگره شمار سربازان ارتش را کاهش ندهد خرج عمومی این جنگ برای ۱۰سال آینده از ۵ ‎/ ۳ تریلیون دلار هم فراتر می رود. دموکرات ها می گویند این بار در تصمیم شان برای تغییر در برنامه و بودجه جنگ مصمم هستند. هری رید تأکید می کند که علاقه مندیم سیاست ها را در عراق تغییر دهیم و تضمین کنیم که این فاجعه ادامه نیابد. ما به حیث بخش قانون گذاری حکومت تمام کوشش مان را به خرج داده، به رئیس جمهور و مردم کشور نشان خواهیم داد که دراین جنگ فقط رئیس جمهور تعیین کننده نیست.
اما گروه دیگری از کارشناسان در نقد هزینه های جنگ بر عوارض آن در سیاست های منطقه ای بوش می پردازند. آنها معتقدند که دولت آمریکا علاوه بر شهروندان این کشور هزینه های نظامی گری خویش را بر دوش دولت ها و نظام های سیاسی منطقه بویژه دول عربی - نفتی منطقه سرریز کرده است. دانیلا مارک حیم، تحلیلگر ارشد مرکز پژوهشی «Heritage Fundation» بر این عقیده است که درصورتی که دولتمردان آمریکا در تأمین هزینه های جنگ از محل مالیات و خزانه این کشور دچار مضیقه شوند تلاش خواهند کرد پای کشورهای اروپایی و عربی را به میان بکشند. و این نکته شاید تفسیر سیاست نوین بوش و رایس باشد که برای ادامه جنگ در عراق و افغانستان این بار از الگویی به نام مشارکت شرکا سخن رانده اند.

مهین السادات صمدی

منبع : روزنامه ایران