یک فناوری تازه افسردگی را به تاریخ می فرستد!

سوییچ نوری ژنتیکی کارل دیسروت از مرکز پزشکی استنفورد آمریکا فناوری نوینی است که به دانشمندان اجازه می دهد تا بخشهای انتخاب شده ای از مغز را از کارانداخته یا فعال کنند و ممکن است به آنها در یافتن شیوه های ارتقا یافته درمان افسردگی یا سایر اختلالات مشابه نیز کمک کند.
کارل دیسروت در مرکز پزشکی استنفورد و در پروژه بررسی پزشکی روانشانسی اش گاهی اوقات بیمارانی را تحت درمان قرار می دهد که به شدت افسرده هستند و حتی نمی توانند راه رفته، صحبت کنند یا بخورند. درمان های متمرکز نظیر درمان تکان دهنده الکتریکی بر روی کاغذ می توانند زندگی چنین بیمارانی را نجات دهند اما اغلب هزینه های سنگینی نظیر از دست دادن حافظه، سردرد و سایر اثرات جانبی جدی را به همراه دارند.
دیسروت که هم فیزیکدان و هم متخصص مهندسی زیستی است، بر این باور است که راه بهتری برای این بیماران می تواند ارایه کند : روش منحصربفردی برای کنترل سلول های نورونی با فلش هایی از نور. این فناوری نوین که گفته می شود در سال ۲۰۰۷ ظهور خواهد یافت روزی می تواند به درمان های هدفمند مشخص و معینی برای اختلالات نورولوژیکی و روانپزشکی منجر شود که به معنای تاثیرگذاری بهتر با اثرات جانبی کمتر بر روی بیمار است.
در حالی که دانشمندان از این نکته آگاه هستند که نوعی عدم تعادل شیمیایی موجب شکل گیری افسردگی در شخص می شود، هنوز معلوم نیست که کدام سلول ها و شبکه های سلولی مسئول آن هستند. به منظور شناسایی مدارهایی که در چنین بیماریهایی دخیل هستند، دانشمندان باید قادر باشند تا نورون ها را روشن و خاموش کنند. روش های استاندارد نظیر الکترودهایی که نورون ها را با استفاده از تکانه های الکتریکی تحریک می کنند به اندازه کافی برای این منظور دقیق نیستند. بنابراین دیسروت که هم اکنون در دانشگاه MIT مشغول به کار است با همکاری فنگ ژانگ، کنترل کننده عصبی را طراحی و ساخته اند که می تواند دسته های ویژه ای از نورون ها را فعال کنند.
آنها پروتئین گرفته شده از نوعی جلبک سبز را به عنوان یک سویچ تطبیق دادند که با استفاده از آن نورون ها را می توان به صورت ژنتیکی مهندسی کرد. هنگامی که این نورون در معرض نور قرار می گیرد، پروتئین یاد شده فعالیت الکتریکی را در داخل سلول آغاز می کند که در ادامه به نورون بعدی در مدار منتقل می شود. محققان می توانند از نور برای فعال سازی نورون هایی خاص استفاده کرده و به دنبال پاسخ های خاص باشند که می تواند حرکت مختصر ماهیچه، افزایش انرژی یا موجی از فعالیت در بخش متفاوتی از مغز باشد.
در حال حاضر دیسروت از سویچ نوری ژنتیکی برای مطالعه بنیان بیولوژیکی افسردگی استفاده می کند. کار بر روی گروهی از موش های آزمایشگاهی نشان دهنده وجود علائم مشابه علائم دیده شده در افراد افسرده است. محققان آزمایشگاه دیسروت در این فرآیند سویچ را وارد نورون ها در بخش های مختلف مغزی درگیر با افسردگی کردند و به دستاوردهای نوینی نیز دست یافتند. آنها در ادامه از فیبر نوری برای درخشش نور در این سلول ها استفاده کرده و تلاش کردند که به جستجوی الگوهای فعالیتی بپردازند که به خفیف ترکردن علائم افسردگی منجر می شود.
دیسروت می گوید: یافته جدید ما به دانشمندان کمک می کند تا به «ضد افسردگی های» موثرتری دست یابند. اگر آنها بدانند که دقیقا چه سلولی را مورد هدف قرار دهند، در ادامه می توانند مولکولها با سیستم های انتقالی را جستجو کنند که تنها سلول های مورد نظر را هدف قرار می دهد. در حال حاضر دارویی نظیر «پروزیک» که برای درمان افسردگی به کار می رود، به تمامی بخش ها و سلول های مغزی نفوذ کرده و به همین دلیل است که اثرات جانبی زیادی بر مغز می گذارد.
در سال گذشته دیسروت سوییچ ساخته اش را به بیش از ۱۰۰ آزمایشگاه تحقیقاتی ارسال کرد. وی می گوید: این سوییچ ها در حال به کار گرفته شدن بر روی حیوانات آزمایشگاهی از جمله موش، کرم، حشرات و ماهی های زبرا هستند. از سوی دیگر دانشمندان نیز در حال مطالعه این فناوری نوین و سایر فناوری های مشابه برای مطالعه هر چیزی از حرکت گرفته تا اعتیاد و میل هستند و این حرکت جای امیدوای دارد. دیسروت و سایر دانشمندان جهان امیدوار هستند تا این فناوری نوین روزی نه تنها به ابزاری تحقیقاتی تبدیل شود بلکه وسیله ای برای درمان در کنار سایر شیوه های درمانی از جمله تحریک الکتریکی بخش های بزرگی از مغز با هدف درمان افسردگی و پارکینسون به کار گرفته شود.

منبع : روزنامه تفاهم