پیوند مو در جوشگاههای پوست سر آسیب دیده

سر یکی از آسیب پذیرترین قسمتهای بدن نسبت به حادثه است. حوادث مربوط به سر اغلب شامل آسیب به پوست سر و ابروهاست که به تخریب فولیکول های مو در آن نواحی می انجامد. نواحی آسیب دیده اغلب بعد از بهبود،بدون مو ( طاس ) هستند.
یکی از علل شایع آسیب به پوست سر تصادفات با اتومبیل است. فلزات نوک تیز و شیشه نیز می توانند منجر به آسیب هایی شوند که هنگام بهبود با جای زخم وسیعی همراه هستند. برخی افراد در دوران کودکی بر اثر حوادث مختلف در ناحیه پوست سر دچار آسیب شده و محل زخم ( جوشگاه ) ناشی از این آسیب را برای باقیمانده عمر خود به همراه دارند. علل دیگر آسیب های فیزیکی به پوست سر عبارتند از : حوادث ورزشی، حوادث صنعتی و خشونتهای فیزیکی فردی.
سوختگیها می توانند باعث جای زخم های عمیق و وسیعی گردند. سوختگیهای حرارتی ممکن است از طریق نزدیکی مستیم با آتش، تماس با اجسام داغ مثل فلز و یا سوختگی با آب داغ و دیگر مایعات ایجاد شوند. سوختگیهای شیمیایی از راه تماس پوست سر با مواد مخرب بافت نظیر اسیدها یا قلیاهای صنعتی و یا محلولهای پاک کننده بوجود می آیند. سوختگیهای ناشی از تشعشع از برخورد با مقادیر زیاد تشعشعات یونیزه کننده اشعه های ایکس یا گاما ایجاد می شوند.
تعدادی از بیماریهای التهابی می توانند به پوست سر آسیب رسانده و زخمهایی با وسعت کم یا زیاد بر جای گذارند. این بیماریهای التهابی شامل لوپوس اریتماتوس دیسکی شکل، لیکن پلان و شکل های شدید پسوریازیس می شوند.
همانطور که می دانیدجوش می تواند در نواحی صورت، سینه و پشت ایجاد شود. مواردالتهابی و عفونی که شبیه جوشهای غده ای شکل به نظر می رسند ممکن است بافتی بدون مو و با جای زخم را بعد از بهبود باقی گذارند.
هرگونه عمل جراحی نیز ممکن است محل زخمی از خود برجای گذارد که به آن « اسکار جراحی » نیز می گویند. نظیر هر نوع جراحی اعصاب که نیاز به ورود به جمجمه داشته باشد. انواع جراحیهای زیبایی برای برداشت نقایص صورت نیز ممکن است به دلیل بازگشت ( کشیدگی ) بافت به سمت عقب منجر به عقب نشینی مو در نواحی گیجگاهی شود.
گاهی اوقات محل زخم می تواند توسط خود فرد ایجاد شود مثل طاسی زخم زای ناشی از بستن ( دسته کردن ) سفت موها و یا تریکوتیلومانیا ( دستکاری غیر ارادی و مرضی موها ) آسیب به پوست سر و ایجاد زخم، فولیکولهای مو را از بین می برد. مو در شرایط طبیعی در پوست محل زخم که در آن فولیکولها از بین رفته اند رشد نمی کند.
اگر جای زخمهای پوست سر کوچک باشند ممکن است هیچ مشکی از لحاظ زیبایی ظاهری پیدا نشود. در اکثر موارد این اشخاص می توانند از مدل دهی مو برای مخفی سازی زخمها در ظاهر استفاده نمایند. گرچه اندازه و موقعیت برخی زخمها استتار آنها را با مدل مو غیر ممکن می سازد.
آیا ترمیم مو یک گزینه قابل برررسی برای جوشگاه ( اسکار ) زخمهای پوست سر به شمار می آید؟ جواب در اکثر موارد مثبت است. روش ترمیم مو معمولاً پیوند مو می باشد. پزشکان متخصص پیوند مو که دارای تجربه و مهارت کافی می باشند در پیوند مو به محل های زخم واقع در پوست سر بسیار موفق عمل می کنند. گاهی اوقات اندازۀ نواحی جای زخم با برش و ترمیم محل جراحی قابل کاهش است و نواحی کوچکتر به جا مانده با انجام پیوند مو درمان می شوند.
این گزینه ای است که قبل از انجام آن بیمار و پزشک بایستی در مورد جزئیات آن بحث کنند. گسترش ( پهن کردن ) پوست سر، فلپ ( جایگزینی بافت پوستی جدید ) در پوست سر و کاهش مساحت پوست از دیگر راههای جراحی جایگزین هستند که قابل بررسی می باشند.
زمانی که ناحیۀ جای زخم بزرگ بوده و قابل کاهش اندازه برای بافت نباشداین روشها می توانند گزینه های درمانی انتخابی باشند. در یک ناحیۀ جای زخم بزرگ ممکن است ترکیبی از اعمال جراحی ترمیم مو استفاده شوند. مثلاً یک فلپ پوست سر یا گسترش پوست به علاوۀ پیوند مو برای پرکردن محل به اندازۀ مورد نیاز به کار میرود.
پیوند مو در محل جوشگاه پوست سر نیازمند آزمایش دقیق پوست سر و بررسی عوامل متعددی است که می توانند بر انجام و نتیجۀ جراحی پیوند مو اثرگذار باشند. این عوامل عبارتند از :
۱) بیماریهای التهابی مزمن پوست نظیر لوپوس اریتماتوس، لیکن پلان یا سفتی منطقه ای پوست که ممکن است سبب ایجاد مناطقی طاس و دارای زخم گردند. اکثر پزشکان در شرایطی که بیماری فعال است پیوند مو را پیشنهاد نمی کنند.قبل از انجام پیوند مو حداقل دو سال عدم فعالیت این بیماریها بایستی اثبات گردد.
۲) خونرسانی پوست سر در نواحی جای زخم : خونرسانی ناقص و محدود به دلیل عروق خونی آسیب دیده و از بین رفته ممکن است جراحی ترمیم مو را مشکل و یا حتی غیر قابل انجام نماید. فولیکولهای مو برای زنده ماندن و فعالیت نیاز به خونرسانی دارند. اگر خونرسانی ناکافی باشد فولیکولهای موی پیوندی خواهند مرد و یا قادر نخواهند بود به اندازۀ کافی فعالیت نمایند.
پزشک متخصص پیوند مو ممکن است به طریق ذیل خونرسانی را ارزیابی کند :
▪ استفاده از تکنیکهای گوناگون برای تعیین مسیرها و وضعیت حیاتی عروق خونی در نواحی از پوست سر که قرار است تحت پیوند مو قرار گیرند.
▪ انجام پیوندهای آزمایشی کوچک در ناحیه قبل از انجام یک عمل بزرگتر.
۳) ضخامت پوست سر در ناحیه ای که قرار است تحت جراحی پیوند مو قرار گیرد : انواع جای زخمهای متفاوت ویژگیهای گوناگونی را با توجه به ضخامت و شکنندگی نشان می دهند. بافت های زخم بسیار ضخیم ( هیپرتروفیک ) ممکن است دسترسی به عروق زیر دست را محدود سازند.
بافتهای بسیار نازک ( آتروفیک ) ممکن است بسیار نازکتر از آن باشند که فولیکولهای پیوندی را در بر گیرند.
اقدامات تکنیکی برای برخورد با بافت زخمها خواه هیپرتروفیک یا آتروفیک در دسترس می باشند اما پزشک متخصص پیوند مو باید مطمئن باشد که این اقدامات نتایج خوبی در بر خواهند داشت.
۴) ترمیم جای جراحی قبلی : شخصی که ترمیم جای جراحی را پس از آسیب پوست سر داشته است و یا پس از ترمیم محل جراحی اعصاب ممکن است یک صفحه فلزی ( پلیت ) را در زیر بافت زخم خود داشته باشد. این صفحه ممکن است با جراحی پیوند مو، دچار نقص شودو یا کانونی برای عفونت بعد از عمل گردد.
پزشک متخصص پیوند مو ممکن است بخواهد که توضیحات ثبت شده راجع به ترمیم جای جراحی قبلی را ببیند و یا ممکن است بخواهد دربارۀ این موضوع با جراح ترمیم کننده صحبت کند. در هر حال وجود چنین وسیله ای الزاماً ترمیم مو را ناممکن نمی سازد.
این یک مشکل بالقوه است که باید در طراحی پیوند مو مورد بررسی قرار گیرد. بعد از همۀ آزمایشات ضروری و آزمایشات جسمانی پیوند موی پوست سرآسیب دیده قابل انجام است و نتیجۀ موفقیت آمیزی در بر خواهد داشت. این یک واقعۀ غیر محتمل است که پیوند موی طبیعی نتواند و یا نبایستی انجام شود.
در موارد عدم امکان پیوند موی طبیعی پزشک متخصص پیوند مو می تواند با بیمار در مورد پروتزهای مو نظیر موی سنتتیک برای پوشش پوست سر آسیب دیده صحبت نماید.

منبع : وب سایت آزاده سجادیه