یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

خوش‌آمد به پرس‌تی.وی


خوش‌آمد به پرس‌تی.وی
در جهان امروز که از سوی علمای علم ارتباطات، «دهکده جهانی» و در جهان سیاست، «عصر جهانی شدن» نام‌گذاری شده، افکار عمومی، ایفاگر نقش بسیار مهمی در سیاست داخلی و خارجی کشورها و همچنین شکل‌دهی تحولات جهانی است. از این روست که هم دولت‌ها و هم فعالان سیاسی و اجتماعی، اعم از احزاب و گروه‌های سیاسی و یا فعالان مسائل اجتماعی، تأکید بسیاری بر شکل‌دهی و جلب افکار عمومی برای کسب حمایت‌های مردمی و تحقق اهداف خود دارند. به تعبیر بهتر، افکار عمومی در شرایط جهانی به یکی از مهم‌ترین عوامل و عناصر محرکه در تحقق اهداف سیاسی تبدیل شده است. هرچند این مسئله‌ شاید مختص به امروز نبوده و از قدیم، اقناع افکار عمومی برای کسب مشروعیت سیاسی همواره مد نظر حکومت‌های مردم‌سالار بوده است. رسانه‌ها همواره مهم‌ترین ابزار برای نفوذ در افکار عمومی و شکل دهی آن باقی مانده‌اند هر چند که ظهور و بروز رسانه‌ها در اشکال مختلف تابعی از شرایط و پیشرفت علوم بوده است.
طی دست‌كم دو دهه گذشته، علم ارتباطات به مدد توسعه خارق‌العاده فناوری اطلاعات و ارتباطات که در خدمت این علم قرار گرفته، توانسته است تحولات شگرفی را در سرعت انتشار اخبار، شگردهای خبری، جاذبه‌های گرافیکی و... ایجاد نماید. بنابراین گزافه نیست اگر گفته شود؛ رسانه‌ها در حکم منبع عظیم قدرت، نقش مهمی را در تحولات سیاسی ایفا می‌کنند هر چند شاید تا پیش از یکی دو دهه اخیر، در هیچ‌یک از کتب کلاسیک علوم سیاسی، از رسانه و افکار عمومی به عنوان یکی از منابع قدرت، سخنی به میان نیامده است.
در قرن بیستم در میان ملل و اقوام یهودیان توجه ویژه‌ای به موضوع داشته و در کنار اقتصاد، از این دو به عنوان دو بال قدرت و سلطه بر جهان استفاده کرده‌اند. گفته می‌شود، از پنج بنگاه خبرپراکنی بزرگ جهان دست‌كم چهار بنگاه در سیطره قطعی آنان بوده و به واسطه یا بی‌واسطه توسط صهیونیست‌ها اداره می‌شود. خبرگزاری‌های بزرگ جهان، شبکه‌های قدرتمند تلویزیونی و به تازگی‌ شبکه‌های مجازی، اکنون در حکم ابزارهای سلطه دولت‌ها و کمپانی‌های چند‌ملیتی هستند. استفاده از این لشکر نیرومند و مجهز خبری، برای پیشبرد اهداف و مقاصد سیاسی، امری غیرقابل‌انکار و متفق‌القولی است که در کنار قدرت نظامی، برای تحکیم هژمونی سیاسی و اقتصادی و تسلط بر منابع عظیم جهانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در ایران، شکل‌گیری رسانه در شمایل امروزین آن، تاریخی طولانی نداشته و بیشتر به دوره قاجاریه و به خصوص اواخر این سلسله باز‌می‌گردد. نقش رسانه‌های نوشتاری در کنار رسانه‌های سنتی مانند منابر و مواعظ در آگاهی‌بخشی مردم و شکل‌گیری انقلاب مشروطیت، غیرقابل انكار بود. در میان روشنفکران معاصر و متأخر، جلال آل‌احمد از معدود کسانی بود که هم به خطر «برافراشته شدن علم غرب‌زدگی» در داخل کشور و هم به «سلطه یهود بر بنگاه‌های خبرپراکنی» در جهان توجه ویژه‌ای کرده است. او نزدیک به نیم قرن قبل، به این مسئله اشاره کرده و می‌گوید: مطبوعات فرانسه که همچون بنگاه‌های انتشاراتی این ملک، در دست یهودیان و سرمایه‌داران است و چنان افکار را مسموم و تخدیر کرده‌اند که نظیرش را در جاهای دیگر نمی‌توان دید. رادیو‌های خصوصی و دولتی با پول اینها می‌گردد. (جلال آل احمد،اسرائیل‌ عامل امپریالیسم).
در جریان انقلاب اسلامی نیز به رغم استبداد و سرکوب شدیدی که از سوی رژیم شاه اعمال می‌شد و دست روشنفکران و مبارزان از رسانه‌ها کوتاه بود، ملت از هر وسیله‌ای برای انتقال اخبار انقلاب، به ویژه پیام‌های امام خمینی، به عنوان یک رسانه خبری استفاده می‌کرد.
در ایران پس از انقلاب، به رغم توجه ویژه به این موضوع، باید صادقانه اعتراف کنیم که نتوانسته‌ایم در اندازه‌هایی که قامت بلند امام و انقلاب اقتضا می‌کرد، در این زمینه به موفقیت دست یابیم. به یاد دارم پانزده سال پیش، یکی از متنفذین اخوان‌المسلمین به نگارنده گفت: «شما کار بزرگ و شگرفی را انجام دادید. انقلاب اسلامی، بزرگ‌ترین رویداد قرن و امام خمینی، پرآوازه‌ترین رهبر جهان، نقش غیرقابل‌انکاری در تحولات دو دهه اخیر قرن بیستم داشته‌اند. ما که در بیرون از ایران زندگی می‌کنیم، تاثیرات تحولات ایران بر جهان را بهتر مشاهده می‌کنیم. ولی صادقانه بگویم که شما باید بتوانید خلأ رسانه‌ای خود در جهان خارج را مرتفع نمایید زیرا در غیر این صورت، دشمنان، شما و انقلاب و امام را آنگونه که می‌خواهند در معرض افکار عمومی جهانیان قرار خواهند داد».
او تاکید کرد: تا زمانی که نتوانید این نقیصه را مرتفع نمایید، نمی‌توانید صدای واقعی انقلاب بزرگ و ایده‌های متعالی امام را به گوش جهانیان برسانید.
او گفت: شما حضوری بسیار کم‌رنگ در افکار عمومی و رسانه‌های مهم جهان دارید و این آوازه انقلاب بزرگ شماست که شما را در دنیا تا کنون مطرح کرده است و نه فعالیت‌های شما برای ارائه تصویری واقعی از این انقلاب بزرگ.
در ۲۸ سال گذشته ما در عرصه‌های مختلفی پنجه در پنجه قدرت‌های بزرگ جهان افکنده‌ایم. نمی‌گویم در همه صحنه‌ها کاملا موفق بوده و پیروزی کامل از آن ما بوده است، ولی در یک قضاوت منصفانه، انقلاب دستاورد‌های بسیار بزرگ و غیرقابل‌انکاری داشته است. نه تنها در صحنه‌های داخلی که خود شاهد آن بوده و ثمرات آن را لمس می‌کنیم، بلکه در صحنه جهانی ایران اسلامی موجد تحولات بزرگی بوده و در بسیاری از تحولات جهانی و به خصوص منطقه‌ای نقش‌آفرین بوده است. ولی باید صادقانه اذعان کرد که در عرصه رسانه‌ای، به رغم پیشرفت در داخل، حضور بسیار کمرنگی در خارج از مرزها و رسانه‌های بین‌المللی داشته‌ایم. هیچ‌کدام از روزنامه‌ها و شبکه‌های ما در سطح و استاندارد‌های جهانی نیستند و بدون خط کشی‌های خودی و غیرخودی، مطرح‌ترین خبرنگاران ایرانی کسانی هستند که در رسانه‌های بین‌المللی کار می‌کنند و در میان به اصطلاح خودی‌ها، معدود کسانی را داریم که در اندازه‌ها و استاندارد‌های بین‌المللی باشند. این نقیصه‌ای است که باید بدان پرداخت و در جهت رفع آن بر آمد.
در این عرصه دوستان و هم‌پیمانان ما بعضا موفق‌تر از ما عمل کرده‌اند. نمونه‌اش هم همین مستندی بود که توسط شبکه «المنار» متعلق به حزب‌الله لبنان در خصوص حضرت امام(ره) ساخته شد و به تازگی نیز با سالها تأخیر از سوی تلویزیون خودمان پخش شد. تاثیر همین شبکه کوچک «المنار» در سطح جهانی به گونه‌ای است که لابی صهیونیستی تمام توان خود را برای جلوگیری از پخش آن در کشورهای جهان به کار گرفت. به گفته یكی از تحلیلگران، در جریان جنگ ۳۳ روزه نیز اسرائیل در کنار انهدام زیرساخت‌های اقتصادی لبنان، هم و غم خود را برای انهدام این شبکه گذاشته بود که موفق هم نشد و برنامه‌های «المنار» تا پایان جنگ ولو با استفاده از فرستنده‌ای بر بوی خودرو در حال حرکت، هرگز قطع نشد.
روز گذشته اولین شبکه خبری انگلیسی‌زبان ایران با همت سازمان صداوسیما افتتاح شد. شبکه «پرس تی وی» بر اساس برنامه اعلام شده، قرار است به طور ۲۴ ساعته به پخش برنامه بپردازد و در کنار شبکه‌های خبری خود را مطرح نماید. ظاهرا تدارک وسیعی برای موفقیت این شبکه دیده شده و در زمان افتتاح، ۳۹ خبرنگار در اقصی نقاط جهان به عنوان بازوهای اجرایی این شبکه به پوشش اخبار و تحولات جهان از دریچه‌ای دیگر خواهند پرداخت. به طور طبیعی تولد این رسانه که می‌خواهد خود را در اندازه و استانداردهای بین‌المللی مطرح نماید، موجب خوشحالی و امیدواری هر ایرانی و دوستداران انقلاب اسلامی در مرتفع نمودن نقیصه‌ای است که ذکر آن رفت.
امیدواریم این شبکه با استفاده صحیح از آخرین فناوری‌های اطلاع‌رسانی، کادر‌های زبده و کارآمد، با سرعت و دقت به انتشار اخبار حوادث و رویدادهای جهان پرداخته و بتواند جایگاه خود را در میان رسانه‌های جهان باز نماید.ضمن آرزوی موفقیت برای این مولود جدید رسانه‌ای، در آینده در خصوص الزامات موفقیت این رسانه باز هم سخن خواهیم گفت.
جاوید قربان اوغلی


همچنین مشاهده کنید