شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا


ونجلیز


ونجلیز
ایوانجلوس‌ اودیس‌سئوس‌ پاپاتاناس‌سیوس۱‌ معروف‌ به‌ ونجلیز، آهنگساز نابغه‌ یونانی‌، از سن‌ چهارسالگی‌، در حالی‌ كه‌ هنوز خواندن‌ و نوشتن‌ نمی‌دانست‌ و نتها را تشخیص‌ نمی‌داد، به‌ ساختن‌ آهنگ‌ پرداخت‌. او موسیقیدانی‌ خود‌ساخته‌ است‌. در اواسط‌ سالهای‌ ۶۰ در گروه‌ پاپ‌ “Formynx” و گروه‌ پاپ‌ پیشروی‌ “Aphrodite’s child” فعالیت‌ می‌كرد. از سوی‌ گروه‌ “yes” دعوت‌ شد تا جای‌ نوازندهٔ‌ كی‌بورد، ریك‌ ویك‌ من‌۲ را بگیرد، اما او این‌ دعوت‌ را رد كرد تا در بهبود خلاقیت‌ و سبك‌ خود بكوشد. نخستین‌ اثری‌ كه‌ ونجلیز را به‌ شهرت‌ ناگهانی‌ رساند، موسیقی‌ سریال‌ مستند تلویزیونی‌ “Cosmos”، به‌ كارگردانی‌ كارل‌ ساگان‌۳ دانشمند معتبر و مشهور ناسا۴ بود. او نویسنده‌ مشهوری‌ نیز بود و جایزه‌ ادبی‌ پولیتزر۵ را به‌ دست‌ آورده‌ بود. ونجلیز در سال‌ ۱۹۸۲، برای‌ موسیقی‌ فیلم‌ “Chariots of Fire” جایزه‌ اسكار دریافت‌ كرد و نشان‌ داد كه‌ جوانی‌ بسیار خلاّق‌ است‌ و برخلاف‌ بسیاری‌ از همكارانش‌ در موسیقی‌ الكترونیك‌، از سینتی‌سایزر، سازی‌ را ساخت‌ كه‌ شأن‌ آن‌ كمتر از یك‌ اركستر نیست‌. موسیقی‌ جام‌ جهانی‌ فوتبال‌ را در سال‌ ۲۰۰۲ نیز ساخت‌.
ونجلیز در مصاحبه‌ای‌ گفته‌ است‌:
«من‌ واسطه‌ای‌ هستم‌ كه‌ موسیقی‌ از طریق‌ من‌، از میان‌ هیاهوی‌ صداها سربرمی‌آورد، وگرنه‌ این‌ من‌ نیستم‌ كه‌ موسیقی‌ را می‌سازم‌. در واقع‌ موسیقی‌ است‌ كه‌ مرا مدیون‌ خود می‌كند!»
از آنجا كه‌ او در آموختن‌ موسیقی‌، هرگز استادی‌ نداشت‌ و كمترین‌ اطلاعی‌ در مورد نت‌نویسی‌ ندارد، همه‌ آثارش‌ را فی‌البداهه‌ و با كمك‌ سینتی‌سایزر می‌نوازد و ضبط‌ می‌كند. بدون‌ سینتی‌سایزر، او هرگز نمی‌توانست‌ آثار بدیعش‌ را كه‌ نیاز به‌ اركستر كامل‌ دارد، خلق‌ كند.ونجلیز هنگامی‌ به‌ موسیقی‌ الكترونیك‌ اعتبار و ارزش‌ جهانی‌ بخشید كه‌ همه‌ همكارانش‌ به‌ موسیقی‌ پاپ‌ تجاری‌ روی‌ آورده‌ بودند. او پس‌ از دریافت‌ نخستین‌ اسكارش‌، در ظرف‌ چند ماه‌، بیش‌ از ۵۲ پیشنهاد ساخت‌ موسیقی‌ فیلم‌ را دریافت‌ كرد، ولی‌ برخلاف‌ اغلب‌ هنرمندان‌ دنیا، او راه‌ ساده‌ پول‌ درآوردن‌ را كنار گذاشت‌ و فقط‌ به‌ حس‌ خود اعتماد كرد و در نتیجه‌ در عرصه‌ دشوار موسیقی‌ الكترونیك‌، چند سر و گردن‌ بالاتر از دیگران‌ قرار گرفت‌. او با ساختن‌ موسیقی‌ فیلمهای‌ “Missing”. “The Bounty”. “Antarctica” و انتشار دو آلبوم‌ با همكاری‌ یان‌ اندرسن‌۶ آرام‌ و مطمئن‌، مسیر درخشان‌ موسیقایی‌ خود را ادامه‌ داد. كارهای‌ بعدی‌ او “Soil Festivities”، “Mask”، “Invisible Connections” نیز با استقبال‌ فراوانی‌ در سطح‌ جهان‌ روبه‌رو شدند.در سال‌ ۱۹۸۶، با آشنایی‌ با موسیقی‌ كشورهای‌ جهان‌ سوم‌ تحول‌ شگفت‌آوری‌ در آثار او پدید آمد. او برای‌ رویدادی‌ ورزشی‌ كه‌ همزمان‌ در سراسر جهان‌ اتفاق‌ می‌افتاد، “Race Against Time” را ساخت‌. در سال‌ ۱۹۸۸، آلبوم‌ “Direct” منتشر شد كه‌ استعداد خارق‌العاده‌ ونجلیز را در ایجاد ارتباط‌ سریع‌ و مستقیم‌ با مخاطبش‌ نشان‌ داد.
ونجلیز در سال‌ ۱۹۹۶ آلبوم‌ “A Tribute to EL Greco” را كه‌ فقط‌ در یونان‌ پخش‌ شده‌ است‌، صرفاً برای‌ خرید آثار ال‌ گریكو۷ توسط‌ موزه‌ یونان‌ ساخته‌ است‌. ونجلیز در یكی‌ از بارآورترین‌ دوره‌های‌ زندگی‌اش‌، آهنگهای‌ درخشانی‌ را برای‌ پسر عمویش‌ دمیس‌ روسوس‌ ۸كه‌ از برجسته‌ترین‌ خوانندگان‌ یونان‌ است‌، ساخت‌. موفقیت‌ بی‌نظیر دمیس‌ روسوس‌، سرمایه‌ كافی‌ را برای‌ ونجلیز فراهم‌ آورد، تا بتواند استودیویی‌ را با پیچیده‌ترین‌ سینتی‌سایزرها بسازد. او خانه‌ای‌ قدیمی‌ را در لندن‌ خرید و استودیوی‌ محبوب‌ خود “Nemo Studio” را بنا نهاد و بخشی‌ از بهترین‌ كارهایش‌ را ساخت‌. او با بهره‌گیری‌ از مضامین‌ انجیل‌ و با همكاری‌ RCA، اثر درخشانش‌ “Heaven and Hell” را در استودیی‌ كه‌ هنوز ساختمانش‌ نیمه‌كاره‌ بود و كارگران‌ مشغول‌ كار بودند، ساخت‌، اثری‌ كه‌ در موسیقی‌ الكترونیك‌، از جمله‌ شاهكارهای‌ بی‌نظیر است‌ و مضامین‌ روحانی‌ در آن‌ به‌ صورتی‌ بسیار عاطفی‌ و رمزآلود اجرا می‌شوند. در این‌ اثر صدای‌ خواننده‌ زن‌ و همسرایان‌ به‌ شكلی‌ منحصر به‌ فرد و بدیع‌، در كنار سازهای‌ كوبه‌ای‌ و سینتی‌سایزرها، اثری‌ كامل‌ را به‌ وجود آورده‌اند. بزرگ‌‌ترین‌ مزّیت‌ ونجلیز نسبت‌ به‌ تمامی‌ كسانی‌ كه‌ در موسیقی‌ الكترونیك‌ به‌ خلق‌ اثر پرداخته‌اند، این‌ است‌ كه‌ موسیقی‌ او برخلاف‌ موجی‌ كه‌ از آلمان‌ سرچشمه‌ گرفت‌ و به‌ سوی‌ سایر نقاط‌ سرازیر شد، موسیقی‌ سرد و وهم‌انگیز و دلهره‌آوری‌ نیست‌، بلكه‌ نوعی‌ آرامش‌، عرفان‌ و روحانیت‌ در آثار او به‌ چشم‌ می‌خورد كه‌ به‌ موسیقی‌ الكترونیك‌، شأن‌ موسیقی‌ اركسترال‌ را داده‌ است‌.

۱. Evangelos Odysseus Papathanassiou
۲. Rick Wakeman
۳. Carl Sagan
۴. NASA
۵. Pulitzer
۶. Jam Anderson
۷. EL Greco
۸. Demis Roussos

پروین قائمی
منبع : پایگاه رسمی انتشارات سوره مهر


همچنین مشاهده کنید