روایت زندگی حضرت یوسف (ع)

گروهی از كارشناسان معتقدند حركت صدا و سیمای جمهوری اسلامی در تولید آثار تاریخی دینی ستودنی است.
پس از سریالهای موفق امام علی (ع)، تنهاترین سردار (امام حسن «ع»)، ولایت عشق (امام رضا «ع»)، مردان آنجلس (اصحاب كهف)، شیخ مفید، روشنتر از خاموشی (ملاصدرا) و مریم مقدس (س) حالا نظاره تولد و زندگی پرفراز و نشیب حضرت یوسف (ع) از قعر چاه های ظلمانی تا قصر شاهی در مصر، تجربه شیرینی است. هرچند كه تنها یك بازسازی از حوادث تاریخی ۳۳۰۰ سال پیش از این باشد. در شهرك سینمایی انقلاب و دفاع مقدس این زندگی پراندرز در سریال ۴۰ قسمتی با هزینه ۶‎/۵ میلیاردتومانی اكنون جلوی دوربین درحال شكل گیری است.
این بار حضرت یوسف (ع) به جای این كه در «فدان» كه یكی از شهرهای بابل است به دنیا بیاید، در شهرك سینمایی انقلاب و دفاع مقدس در جاده قم در منطقه ای ساكت و به دور از هیاهو آن هم در تابستان ۱۳۸۳ متولد می شود.
در سال ۱۲۶۰ ق.م، شهر فدان در منطقه بین النهرین بابل و عراق كنونی قراردارد.
در این شهر، حضرت یوسف (ع) چشم به جهان می گشاید و به یمن قدوم او باران نازل می گردد و قحطی از آنجا رخت برمی بندد.
تعداد زیادی از مردم بسیار خوشحال هستند و با وجود باران شدید جلوی منزل یعقوب ایستاده اند. در میان جمعیت، مشك آبی به چشم می خورد كه به سه پایه چوبی آویزان است ولی كسی آن را نمی زند. همه دستهای راست خود را بالا گرفته اند، عده ای هم مشعل های آتش را دردست دارند و یعقوب این جملات را بلند می گوید: «ما از خدایان سرد و سنگی و دیگر خدایان زمینی بیزاری می جوییم و به خداوند یكتای آسمانی و فرستادگانش ایمان می آوریم و از فرامین او اطاعت می كنیم.» و مردم همزمان با او تكرار می كنند. این قسمتی از شروع كار سریال حضرت یوسف (ع) است كه با تلاش فرج الله سلحشور و جمال شورجه و بقیه همكاران در شهرك غزالی با دكوری فوق العاده درحال اجرا است.
● مدیر روابط عمومی مجموعه تلویزیونی حضرت
یوسف (ع) درباره برآورد این مجموعه می گوید: كل هزینه این مجموعه با برآوردی كه تهیه كننده و مدیرتولید انجام داده است، ۶‎/۵ میلیاردتومان خواهدبود.
استادی همچنین می گوید: از این هزینه، ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان را صدا و سیما تقبل كرده و مابقی هزینه ازطریق حامی و پیش فروش این مجموعه تأمین می شود. وی می افزاید: دست اندركاران این مجموعه تاكنون درچند بازار بین المللی فیلم حضور پیداكرده و این مجموعه را معرفی كرده اند كه كشورهای مالزی، آفریقای جنوبی، تركیه و چندكشور دیگر برای خرید آن ابراز تمایل كرده اند.
استادی ادامه می دهد: حداقل مبلغی كه برای پیش فروش این مجموعه به خریداران پیشنهاد شده ۵۰۰ هزاردلار بوده است.
جمال شورجه، كارگردان فیلم ها و مجموعه هایی همچون روزنه، عملیات كركوك، لبه تیغ، دایره سرخ، باشگاه سری، الماس بنفش، عبور از خط سرخ، شب چراغ، پرده عشق و غیره به عنوان مشاور كارگردان همكاری می كند. او درباره زمان همكاری اش با این مجموعه می گوید: از زمان ساخت دكور برای این سریال، یعنی از سال ۸۲ درجریان این مجموعه بودم.
وی درباره انگیزه اش برای همكاری با این مجموعه گفت: سریال اصحاب كهف تجربه نسبتاً خوبی بود و همان تیم با این گروه همكاری می كنند و تنها بازیگران این مجموعه تغییركرده اند و از آن جایی كه این تیم خیلی همدل هستند، علاقه مند بودم كه با این گروه كار كنم.
شورجه در پاسخ به این سؤال كه از داستان حضرت یوسف تاكنون ۱۶اقتباس ساخته شده، آیا به این مجموعه نگاه نو شده یا خیر گفت: در سایر ادیان، این فیلم به واسطه برداشت های مختلف ساخته شده است، ولی این سریال با برداشت اسلامی كار می شود و بحث معارف مطرح می شود و روزنه های تازه ای می شكفد و نكاتی مشخص می شود كه تاكنون پرداخت كمی نسبت به آن شده یا نشده است. درواقع، این مجموعه می خواهد به زوایای پنهان بپردازد.
وی به انتخاب بازیگران اشاره كرد و گفت: در تمام امور، ما با آقای سلحشور مشاوره داریم ولی قدر مسلم نظرنهایی را ایشان می دهند.
او می افزاید: از آنجایی كه صدابرداری سرصحنه انجام می شود سعی كردیم از بازیگران تئاتر استفاده كنیم كه صداهای رسا و خوبی دارند و به میزانسن ها كاملاً آشنا هستند. شورجه به نقش بازیگر حضرت یوسف(ع) اشاره می كند و می گوید: ایفاگر این نقش كسی است كه تا به حال جلوی دوربین نرفته است. البته وی از میان چند نامزد انتخاب شده است.
محمودپاك نیت ایفاگر نقش یعقوب(ع) با اشاره به این موضوع كه نقش یعقوب (ع) برایش جذابیتهای فراوان داشته، گفت: چالش های زندگی یعقوب(ع) مثل كورشدنش درزمان فراق یوسف(ع) و... برایم شیرین بود.
فرج الله سلحشور كه در نمایشنامه های شب آخر، حصار در حصار، دقیانوس، فستیوال آخرت، تاجر ونیزی و فیلم هایی همچون گوركن، پرواز در شب، انسان و اسلحه، توبه نصوح، مجاهدتهای خاموش، ایوب پیامبر، دنیای وارونه ودر مجموعه های ، مردعمل، حصار در حصار، شب آخر و... بازی كرده است، نویسندگی نمایشنامه حر، ابتلا میثاق، بهلول، حضرت ایوب(ع)، حضرت یونس(ع)، حضرت عزیز نبی(ع)، یوسف پیامبر و بازنویسی اصحاب كهف را نیز دركارنامه خود دارد. وی كارگردانی را در سریال های ایوب پیامبر و اصحاب كهف تجربه كرده است. سلحشور می افزاید: حضرت یوسف(ع) چهارمین قصه قرآنی (ایوب پیامبر، حضرت مریم، اصحاب كهف) است كه در تلویزیون ایران مقابل دوربین می رود. این داستان به دلیل برخورداری از جذابیت های دراماتیك مختلف، اثر جذابی است كه درمرحله پخش می تواند مخاطبان زیادی را جلب كند.
وی می گوید: شرایط گروه خیلی خوب است و با انسجامی كه دارد كارها به خوبی پیش می رود.
سلحشور خاطرنشان می سازد ما نگاه تازه ای داشتیم و كوشیدیم در برابر برداشتهای متفاوت، برداشت نویی را ارائه دهیم.
این قضیه برگرفته از قرآن كریم است و ما تمام عناصر درام را به قصه داده و آن را پرورش دادیم و بینندگان می توانند نوآوری را در این مجموعه ببینند.
درواقع، نكاتی ازتاریخ را دراین مجموعه بازمی كنیم كه تاكنون عنوان نشده است.
بعد از گفت وگو با سلحشور سری به خانه یعقوب (ع) می زنم تا صحبتی با محمود پاك نیت كه ایفاگر این نقش است، داشته باشم.
پاك نیت كه در این سال ها نقش های منفی متفاوتی بازی كرده، از شاه عباس صفوی گرفته تا ارباب پس از باران یا شاهزاده بهادر خانه ای در تاریكی، این بار در لباس یك شخصیت مثبت می رود. وی درباره نقشی كه دراین مجموعه بازی می كند، می گوید: درمجموعه حضرت یوسف(ع)، ایفاگر نقش حضرت یعقوب(ع) هستم. وی درباره انگیزه اش از پذیرش این مجموعه می گوید: دلیل اول این است كه این كار اقتباسی از قرآن است و نسبت به بقیه كارهایم برتری خاصی دارد و نخستین بازی من در مجموعه های قرآنی است.
بنابراین، می كوشم در این مجموعه بازی خوبی را ارائه دهم.
وی می افزاید: «درباره تحقیق پیرامون شخصیت یعقوب هم باید اشاره كنم كه آقای سلحشور فیلمنامه جامع و خوبی نوشتند و ما به غیر از قرآن كریم منابع خاصی نداشتیم. به همین دلیل، من وقتی در صحنه حضور پیدامی كنم كمی دلهره دارم كه نقش را بتوانم خیلی خوب درآورم، چرا كه از یك بعد باید ارتباط این شخص را با خداوند نشان دهم و از طرف دیگر با خانواده اش.
وی اشاره می كند: زمانی كه بازی در مجموعه به من پیشنهادشد، چندكار دیگر بود، ولی من این كار را قبول كردم. چون نقش حضرت یعقوب ویژگی خاص و چالش های فراوان خود را داشت، مثل زمانی كه در فراق یوسف(ع) كور می شود یا ۱۴ سال چوپانی می كند تا به عشقش برسد و بعد ازرسیدن به همسرش ۱۱ سال بچه دار نمی شود و...
وی تأكید می كند: همین پیچیدگیهای متفاوت بود كه این نقش را برایم جذاب می كرد.
بعد از گفت وگو با پاك نیت نگاهی به شهر فدان می اندازم. هركس مشغول كاری است و با وجودی كه ساعت از ۱ بامداد هم گذشته، ولی مردم همچنان بیدار و به كار خود مشغولند.
سلحشور عوامل را برای ضبط سكانسی دیگر آماده می كند و من برای این كه مزاحم گروه نشوم از شهر فدان بیرون می آیم و به همراه مدیر روابط عمومی گروه به ساختمان سری می زنیم. چند نفر مشغول طراحی صحنه شهر مصر هستند. این ساختمان با نمای امروزی در فاصله ای دورتر از شهر فدان قرارگرفته است. مهدی دیلمی دستیار طراح صحنه مشغول طراحی است. وی در مجموعه های خانه ای در تاریكی، پس از باران، آبی مثل دریا، كژدم و... دستیار طراح صحنه بوده است.
او می گوید: این مجموعه در دكورهایی به مساحت ۳۲۰۰مترمربع فیلمبرداری می شود. برای شهر فدان كه محل تولد حضرت یوسف است ۴۰۰۰ متر مربع، شهر كنعان ۷۰۰۰ مترمربع، نماهای خارجی شهر مصر ۱۷۰۰۰ مترمربع و نماهای داخلی شهر مصر ۷۰۰۰ مترمربع دكورسازی شده و خواهدشد.
دیلمی می افزاید: البته دكورهای شهر فدان و كنعان ساخته شده است، ولی شهر مصر درحال ساخت است و درحدود دوماه است كه روی این شهرك كارمی كنیم.
او اشاره می كند كه ما قبل از ساخت این مجموعه فیلم های خارجی زیادی همچون ده فرمان، ژوزف و... را دیدیم. البته در این فیلم ها مشكلات زیادی به لحاظ معماری و طراحی صحنه به چشم می خورد كه ما با مرور این طراحی ها و استفاده از كتاب های مختلفی كوشیدیم كار خوبی برای این مجموعه طراحی كنیم.
قرار است فیلمبرداری این مجموعه به صورت HD انجام شود تا عرضه این مجموعه در بازار بین المللی به راحتی صورت گیرد. تدوین این مجموعه ارزشمند تلویزیونی را شهریار بحرانی، كارگردان اثرماندگار مریم مقدس (س)، برعهده گرفته است. منتظر این سریال ـ حتماً ـ پربیننده می مانیم.

حسین نقی

منبع : روزنامه ایران