رشد بهره‌وری کل عوامل بخش بازرگانی ایران

این مقاله مؤلفه‌های مهم و مؤثر رشد بهره‌وری کل عوامل (TFP) بخش بازرگانی را شناسائی و با استفاده از داده‌های سالانهٔ دورهٔ ۱۳۸۲ ـ ۱۳۳۸، اثر آنها را در قالب مدل شناسائی شده برآورد می‌کند. ابتدا برای محاسبهٔ بهره‌وری کل عوامل، تابع تولید بخش بازرگانی، تخمین و سپس براساس سهمی که عوامل تولید در رشد بخش داشته‌اند، شاخص بهره‌وری کل عوامل محاسبه و در نهایت در قالب مبانی نظری موضوع، عوامل کلیدی تعیین‌کننده رشد بهره‌وری کل عوامل بخش شناسائی و مدل ذی‌ربط برآورد شده است.
نتایج تحقیق نشان می‌دهد رشد موجودی سرمایهٔ سرانه، رشد متوسط سال‌های تحصیل و نرخ ارز واقعی، تأثیر مثبت و معنی‌دار بر رشد بهره‌وری کل عوامل بخش بازرگانی دارند در حالی‌که نرخ تورم، تأثیری منفی و معنی‌دار دارد. شایان ذکر است رشد متوسط سال‌های تحصیل بیشترین اثر مثبت و نرخ تورم بیشترین اثر منفی را بر رشد بهره‌وری کل عوامل بخش دارند.

دکتر محمدعلی مرادی
دکتر بیژن صفوی

منبع : معاونت برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت بازرگانی