«عبور از مشکلات پیش روی تولید»

در پهناورترین كشور جهان دو روز پیش دكترین جدید نظامی تغییر كرد. وزارت دفاع روسیه با توجه به تغییر شرایط ژئوپلتیك در سطح جهانی اقدام به تدوین دكترین نظامی با هدف تطابق سطح نظامی كشورش با اوضاع منطقه و جهان كرده است. سیاست جدید نظامی روسیه با تكیه بر مسائلی همچون شناسایی تهدیدهای بالقوه و بالفعل پیش روی روسیه و به تبع آن طراحی و تولید تجهیزات و ادوات نظامی برای دفع آنها، شناسایی انگیزه‌های درگیری نظامی در۱۰ تا ۱۵ سال آینده وتوسعه سیستم‌های دفاعی و استفاده از جنگ‌افزارهای تكنولوژیك سعی دارد قوای نیروهای مسلح این كشور را با شرایط جدید تطبیق دهد.
مطابق آنچه كه به تازگی در بخش نظامی همسایه شمالی ایران اتفاق افتاده می‌تواند در بخش صنعت كشور ما هم اجرا شود، اما چگونه؟
روسیه جزو ۵ كشور اول جهان در زمینه طراحی، ساخت، تولید و صادرات تجهیزات و ادوات نظامی به شمار می‌رود. روابط سیاسی این كشور با دنیای خارج نیز به گونه‌ای است كه جنگ و درگیری نظامی چه دردرون و چه با كشوری بیگانه بعید به نظر می‌رسد. اما در عین حال به خاطر آنچه روس‌ها آن را« احتمال درگیری »
می‌نامند اقدام به طراحی و تدوین دكترین جدید نظامی كرده‌اند. شرایط بخش صنعت در ایران اما به گونه‌ای دیگر است. مشكلات برسر راه تولید آنچنان فراوان است كه به قول یكی از مدیران صنعتی تولیدكنندگان از فردای خودشان هم نمی‌توانند با خبر باشند.
به عنوان مثال هفته گشته قیمت هر كیلو پشم در استرالیا افزایش چشمگیری پیدا كرد و این مساله موجب شد تولیدكنندگان نخ و پارچه فاستونی در كشورمان با مشكل تامین مواد اولیه روبه‌رو شوند. چند روز پیش یك كارخانه نساجی در بخش بازرگانی خارجی و برای خرید قطعات مورد نیاز ماشین‌آلات خط تولید با طرف خارجی، دچار مشكل شد. طرف خارجی اعلام كرد اجازه فروش به شركت‌های ایرانی برای او ممنوع شده است. در صنعت لنت ترمز تولیدكنندگان داخلی با مشكلی به نام واردات لنت‌های تقلبی و بی كیفیت روبه‌رو هستند كه ارزان بودن این محصولات بی كیفیت بازار آنها را خراب كرده است.
در صنعت كنسروسازی، تولیدكنندگان به علت گرانی برخی مواد غذایی با مشكل تعیین قیمت فروش محصول روبه‌رو هستند.واردات بی رویه، قوانین كار و تامین اجتماعی، عوارض و مالیات، حقوق و دستمزد، صادرات و بازاریابی نیز مجموعه‌ای از مشكلات كل صنایع در كشورمان محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد برای تعیین راهكار و روش برای حل تك‌تك مشكلات صنعت باید استراتژی تحت عنوان «عبور از مشكلات پیش روی تولید» تهیه شود. برای تدوین این برنامه باید به چند نكته توجه كرد:
۱ ) سیاست‌های كلی در نظر گرفته‌شده در كتاب استراتژی توسعه صنعتی كه به همت كارشناسان و مسوولان وزارت صنایع و معادن در دولت نهم ویرایش نهایی شد باید در این برنامه گنجانده و در نظر گرفته شود.
۲ ) استراتژی عبور از مشكلات پیش روی صنعت را باید همه صنعتگران، تولیدكنندگان، كارشناسان و تشكل‌های صنعتی با هم‌اندیشی متمركز و اتفاق‌نظر تهیه كنند به طوری كه ریزمشكلات هر صنعت در آن دیده شود تا بتوان با طبقه‌بندی مشكلات مشترك و تخصصی برای هر كدام از آنها راه‌حل تهیه كرد.
۳ ) آنچه كه در‌حال‌حاضر در كارخانه‌ها و در سطوح مدیریتی و برنامه‌ریزی اتفاق می‌افتد این است كه اغلب برنامه‌ریزی‌هایی كه هر بنگاه تولیدی برای آینده انجام می‌دهد به دلیل تغییر شرایط اقتصادی از ضمانت لازم برای اجرا برخوردار نیست. به عبارتی، صنعتگران در چنین فضایی نمی‌توانند و نباید به صورت انفرادی برنامه‌ریزی كنند بلكه به هماهنگی با سایر تولیدكنندگان و اجماع در تصمیم‌گیری نیاز دارند.
۴ ) صنعتگران باید توجه داشته باشند كه این استراتژی بیشتر از آنكه جنبه تئوری داشته باشد به صورت كاربردی نوشته شود.
۵ ) تصویر شرایط صنعتی و اقتصادی در كشورمان و در بازار جهانی برای ۱۰سال آینده در این استراتژی می‌تواند در طراحی راهكارهای حل مشكلات در درازمدت كمك كند به طور قطع اگر صنایع به همت خودشان چنین برنامه‌ای را تهیه كنند می‌توانند با نگاه عمیق‌تر و تصویر شرایط حال و آینده به مبارزه با مشكلات برآیند. زیرا در‌حال‌حاضر همه صنعتگران می‌دانند مشكلات چیست اما چون هر كس به تنهایی به راه حل‌ها می اندیشد نمی‌توانند به صورت جامع به آن بپردازند.

فرید قدیری

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد