سه شنبه, ۱۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 7 May, 2024
مجله ویستا


تاثیر سخن بر جان و دل انسان


تاثیر سخن بر جان و دل انسان
ای خدا جان راتو بنما آن مقام
که در او بی حرف می روید کلام
(مولوی)
یزدان پاک از همان روز که انسان را خلق نمود وگل آدم را سرشت از روح خودبه کالبد وی جان آورد واورا جانشین خود در روی زمین نامید . وسپس قوه سخن گفتن را به او عطا نمود تا به واسطه آن بتواند با دیگران ارتباط بر قرار کند . وبه صراحت می توان چنین بیان نمود که پیشرفت روز افزون انسان وحتی جوامع بشری نشات گرفته از همین ارتباط کلامی است. چراکه احساسات واندیشه های بشری در گرو ارتباط کلامی میتواند زمینه ساز شکو فایی وتعالی روح بزرگ هر ملتی گردد .
اختراع خط زیباترین ابتکار انسان است که اندیشه و میراث گذشتگان را ماندگار نموده و همچنین زمینه کمال و پیشرفت هر جوامع را آسان تر کرده .به عنوان مثال زبان پارسی که یادگیری آن اصل واساس هر علمی است که به واسطه آن می توان انسان را به سوی رستگاری هدایت نمود .به طور حتم سخن نیکو و رسا وشیوا زمینه ساز کامیابی انسان است آنهم سخنی که آمیخته با گلواژه های شیرین طو طیان شکر شکن آسمان ادب پارس گویا ن ایران باشد . وما خود بارها و بارها از خواندن این سخنان وحتی در بیان افکار این سخن سرایان حظی وافر برده ایم .
اگر اند ک درنگی و اندیشه ای در آثار بزر گان ادب پارسی داشته باشیم در می بابیم که پیام همه ی این آثار به نوعی راست کرداری و نیک گفتاری و نیک پنداری است و اینکه هر کس به زبانی می خواهد انسان را به سوی سر منزل مقصود هدایت کند و(( تا به دانجا آدمی رسد که بجز خدا نبیند)) و از خدا گوی به خدا جویی و نهایت به خدا بینی رسد .ازمستی و دردی آشامی کنج میخانه های حضرت حافظ گرفته تا گم شدن در کو چه پس کو چه های هفت شهر عشق عطار و سلو ک شعر مولانا و شمس و شهریار و.....وان همه الطاف بیکران به مدد سخن می باشد . سخنی که از دل و جان بر می آید و آرام وبی صدا بر جان دل می نشیند و انقلابی بس شگرف را در درون هر خسته دلی به وجود می آورد . وآنگاه چنان میکند که شمس با مولانا کرد و آن رهگذر با عطار.
این سخن است که باعث زنده شدن ملتی می گردد و صاحب سخن را هیشه جاوید می گرداند.
بسی رنج بردم در این سال سی
عجم زنده کردم بدین پارسی
نمیرم از این پس که من زنده ام
که تخم سخن را پراکنده ام
(فردوسی)
آری این است اعجاز سخن که از طبع لطیف همچو باران انسان های فانی فرو می بارد و تا ابد اندیشه هارا سیراب می سازد. همه ی ما انسانها دوست داریم با دیگران ارتباط برقرار کنیم وسرآغاز این ارتباط همان ارتباط کلامی یا سخن گفتن می باشد .هرچه کلام نیکو تر و پسندیده تر باشد بی شک تاثیرش در جهت پیشبرد اهداف سخن گو زیاد تر است. به عنوان مثال ملتی که می خواهد از رشادتهای جوانانش در ادوار گذشته صحبت به میان آورد وروح میهن پرستی را در وجود افرادش زنده کند باید از سخنان شاعران وبزرگان حماسه سرای خویش بهره جوید ... ویا آن پیام زیبا ودل انگیزی که در دل شه نامه در داستان گذر سیاویش از آتش نهفته است . آنگاه که سیاوش راستکردار برای اثبات بی گناهی خویش باید از آتش بگذرد .وآن زمان است که فردوسی پاک سرشت بعد از نقل داستان با اقتدار کامل و لحنی حماسی می سراید:
چنین است سوگند چرخ بلند
که بر بی گناهان نیاید گزند
و می بینیم که سرانجام سیاوش ز آتش می گذرد و سرفرازو سربلند از آن بیرون می آید .و یا خیلی نمونه های دیگر که در ادبیات ما به وفور یافت می شود اینها همه نشات گرفته از اندیشه های ناب بزرگان و شاعران ایران زمین است که همه و همه می خواهند با سخنان خود انسان را به سوی سرزمین نیکی ها که همان سر منزل مقصود است راهنمایی کنند .امید اینکه ما آدمیان همیشه سیراب اندیشه های ناب بزرگان علم و ادب دیارمان ایران زمین گردیم.
محمودرضا سعیدی گراغانی