خروج اشغالگران، فروپاشی دولت سومالی

وضعیت بحران‌زده سومالی در نتیجه جنگ‌های طولانی مدت چریک‌های اسلامی و حامیان اتیوپیایی دولت است.
شیخ شریف شیخ احمد، رئیس شورای دادگاه‌های اسلامی سومالی که فردی میانه‌رو است‌ طی مصاحبه با نشریه آلمانی اشپیگل به چگونگی زیر پا گذاشتن حقوق بشر در این کشور توسط نیروهای اتیوپیایی اشاره کرده و همچنین دلیل مخالفت خود با القاعده را بیان می‌کند.
۱۶ سال پس از فروکش کردن اغتشاشات، به‌نظر می‌رسد هنوز روزنه‌های امید برای برقراری صلح پایدار در سومالی وجود داشته باشد. مردم موگادیشو از ادامه خشونت‌ها رنج می‌برند. هزارن نفر از اسلام گرایان شورشی در مبارزات خود با دولت انتقالی اکتبر ۲۰۰۴، کشته شدند.
بیش از نیمی از ساکنان شهر به خاطر خشونت‌ها و درگیری‌ها مجبور به فرار شده‌اند. تاکنون شورای دادگاه‌های اسلامی (CIC) قدرتمند‌ترین گروهی بوده که برای تصاحب قدرت در سومالی به مبارزه پرداخته است.
اتحاد شورای دادگاه‌های اسلامی کنترل اوضاع در موگادیشو و بیشتر مناطق جنوبی سومالی را در سال ۲۰۰۶ به دست گرفته است و همچنین تهدید کرده که قصد دارد کنترل منطقه سومالی نشین اتیوپی در شرق اوگدن را نیز تحت کنترل خود درآورد.
اسلام گرایان قانون شریعت اسلامی را در نیمه دوم سال ۲۰۰۶ اجرایی کردند و موفق به اتحاد دوباره موگادیشویی شدند که وضعیت یکپارچه مناسبی نداشت.
ارتش اتیوپی در دسامبر ۲۰۰۶ برای کمک به دولت موقت سومالی و به منظور برکناری CIC وارد مرزهای این کشور شد. گروه اسلامی که به شدت مخالف حضور سربازان اتیوپی در سومالی بود، سریعاً به مبارزه با آنان پرداخت.
نگرش همه افراد CIC یکسان نبوده؛ بعضی تندرو و برخی دیگر هم میانه رو هستند، اما همه آنها در بازگرداندن ثبات و پیاده‌سازی‌ قانون در کشور هم عقیده هستند. همچنین تندروها درصدد هستند که نفوذهای غیراخلاقی بیگانگان را ریشه کن کنند.
آنها سینماهایی را که فیلم‌های خارجی پخش می‌کردند‌ بستند و پخش موسیقی خارجی از ایستگاه‌های رادیو را ممنوع کردند. در همین حال، دولت انتقالی سومالی به‌دلیل سرکوب رسانه، مورد انتقاد قرار گرفته بود.
دولت، رسانه را به متزلزل کردن امنیت ملی متهم کرد و در این راستا چندین روزنامه نگار و مدیران رسانه را دستگیر کرده بود. در این کشور ۷ خبرنگار از ماه ژانویه تا کنون کشته شده‌اند. جناب شیخ شریف، چرا سریعا دستور آتش بس را صادر نمی‌کنید؟
این کار از توان من خارج است. شورش مردمی در مقابل سربازان اشغالگر اتیوپی را - که هر سومالی وطن پرست به او به چشم دشمن کشورش نگاه می‌کند- نمی‌توان متوقف کرد.
اما در اینجا تنها بحث سربازان اتیوپی مطرح نیست، شما با دولت قانونی سومالی نیز در مبارزه هستید.
اصطلاح دولت قانونی خنده دار و مضحک است. هیچ انتخابات آزادی صورت نگرفته بود. آنها ما را از گفت‌وگوی دوطرفه ملی، محروم کردند؛ همان چیزی که ما همیشه خواستار آن بودیم. منتقدان دولت به جرم اعتراض به همکاری ارتش با بخشی از اتیوپی که سال‌ها است مردم سومالی را تحت فشار قرار داده اند، بدون هرگونه محاکمه‌ای به زندان می‌افتند یا بدون هیچ اثر و نشانه‌ای ناپدید می‌شوند.
شما به منطقه سومالی نشین اوگاندا در شرق اتیوپی مراجعه کردید و در آنجا ملاقاتی با
محمد زیاد باره، آخرین رئیس‌جمهوری سومالی داشتید و خواستار آزادی شدید.
چگونه می‌توان راجع به مرزهای شناخته شده بین‌المللی اتیوپی سؤال کرد در حالی که کشورمان، سومالی، به چندین منطقه تقسیم شده؛ جایی که گروه‌های بومی برای کسب قدرت به هر گوشه از آن چنگ زده و بدون وجود نظارت قانونی، دست به هر کاری می‌زنند.
برای آگاهی از میزان دخالت کنیا و اتیوپی (در کنار دیگر کشور‌های منطقه) در امور داخلی سومالی، نیاز به هیچ سرویس اطلاعاتی نیست. هم‌اکنون مردم سومالی با یک زبان و یک دین با یکدیگر متحد شده و در مقابل آنها ایستاده‌اند.
مردم در مقابل سربازان اتیوپی و دست نشانده‌های آنان در کشور که سعی دارند سومالی را به دست گیرند، ایستاده‌اند و دیر یا زود، این رژیم را سرنگون می‌کنند.
اتیوپیایی‌ها وارد این کشور شده‌اند تا از اسلامی شدن آن جلوگیری کنند. ما هیچ گاه اعلام نکردیم که قصد تأسیس کشور اسلامی را داریم. واضح است که این مسئله در سومالی برای شما حائز اهمیت است.
شما الکل و موسیقی را ممنوع کرده و برای حضور زنان در جامعه قوانین خاصی وضع کرده‌اید. همچنین بعضی از دوستان ائتلافی شما آشکارا اعلام کردند که با گروه مجاهدین در افغانستان هم عقیده هستند. آیا شبکه تروریست القاعده جایگاهی در سومالی به دست خواهد آورد؟
این یک تهمت ناروا‌ست. حتی اگر تعداد کمی از هم قطاران ما گرایش‌های اسلامی تندروانه‌ای داشته باشند، اجرایی شدن قوانین اسلامی وابستگی کامل به خود شهروندان دارد.
من با هرگونه پناه دادن به جنایتکاران القاعده مخالف بوده و هستم. به هرحال این مسئله هم اکنون اتفاق نخواهد افتاد. زیرا قدرت در دست سربازان دولت است. سربازان دولت با حامیان خود در ستیز هستند. آنها تنها ۵ درصد از اراضی کشور را تحت کنترل دارند.
هم اکنون افراد مهم ارتش سومالی، اتیوپیایی هستند که چندان انگیزه‌ای برای کار کردن ندارند. آنها تنها در کشوری اشغال شده حرکت می‌کنند، می‌کشند و غارت می‌کنند. باید بدانند که دیر یا زود مجبور به ترک این کشور خواهند شد.
زمانی که آخرین خودروهای زرهی اتیوپی از سومالی خارج شوند، رژیم حاکم، مانند خانه‌ای که از کارت‌های کاغذی ساخته شده، فرو می‌پاشد. روز به روز برتسلط ما افزوده می‌شود البته این مسئله مستلزم گذر زمان است.
سخنان شما به این معنی است که در این کشور جنگ و خون ریزی پایان نخواهد یافت. آیا این مسئله صحت دارد که اریتره به شما سلاح و پول می‌دهد؟
اگرچه اریتره خود نیز رژیم نژادپرست و توسعه طلبی را در آدیس آبابا تجربه کرده ولی آنها به ما اسلحه نداده و هیچ حمایتی از ما نداشته‌اند. ما هستیم ،چون مردم سومالی طرفدار ما هستند.
ابتدا دانشجویان و بازاریان از ما حمایت کردند، اما هم اکنون مورد حمایت همه طبقات اجتماعی هستیم. نفوذ ما یقینا افزایش خواهد یافت. این وضعیت، مطلوب به‌نظر می‌رسد. درصورتی که شما واقعا خواستار صلح و برقراری دمکراسی هستید، چرا از سازمان ملل نمی‌خواهید که مداخله کند؟
اگر جامعه بین‌المللی واقعا چشم هایش را روی فجایع و زیر پا گذاشتن حقوق بشر در سومالی باز کند و درصورتی که آمادگی خود را برای شروع حرکتی جدید در این کشور، اعلام کند، ما واقعا از این مسئله استقبال می‌کنیم.
ولی متأسفانه این گونه به‌نظر نمی‌رسد. با این حال من به راه خود ادامه می‌دهم و موقعیت خود را حفظ می‌کنم، به جای آن که اشغالگران اتیوپیایی آن را در تصاحب خود داشته باشند.
ما برنامه‌هایی برای برقراری صلح و آرامش در سومالی داشتیم که به وسیله آن زمینه برای برگزاری انتخابات آزاد فراهم می‌شد و آینده صلح و بازسازی را تضمین می‌کرد. البته ما هنوز هم موافق این طرح هستیم.
در این راستا اولین گام توسط اتحادیه اروپا در استراسبورگ برداشته شد که در اعتراض به تضییع حقوق بشر، تحریم‌هایی علیه ارتش دولت فعلی سومالی اعمال شد.
● شیخ شریف کیست؟
شیخ شریف شیخ احمد ۴۳ ساله، رئیس شورای دادگاه‌های اسلامی، فردی میانه رو است.
او در گذشته معلم بوده و پس از ربوده شدن یکی از شاگردان خود در سال ۲۰۰۳، تصمیم گرفت که با فرماندهان جنگی موگادیشو مبارزه کند.
همچنین او در ایجاد دادگاه‌های اسلامی، همکاری داشت.
او بعد از ورود سربازان اتیوپی به سومالی در دسامبر ۲۰۰۶، این کشور را ترک کرد. او در کنیا خود را تسلیم کرد. هم اکنون دامنه فعالیت‌های او شامل کشورهای اتیوپی، کنیا و سومالی می‌شود.

ترجمه زهرا صدری

Spiegel.de.com

منبع : روزنامه همشهری