پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله ملکم‌خان اصفهانی


جنسیت: مرد
نام پدر: میرزا یعقوب‌خان ارمنی
تولد و وفات: (ح ۱۲۴۶ -۱۳۲۶) قمری
محل تولد: ایران - اصفهان - اصفهان - محله جلفا
شهرت علمی و فرهنگی: نویسنده ، روزنامهٔ‌نگار و شاعر
ملقب به ناظم‌الدوله. وی از ارامنه جلفاء بود که پدرش بعدها اسلام آورده و به جدید‌الاسلام معروف شده بود. میرزا ملکم‌خان پس از اتمام تحصیلات مقدماتی جهت تحصیل به فرانسه رفت و در آن کشور علوم و افکار جدید را فرا گرفت. پس از بازگشت به ایران در دارالفنون به شغل معلمی و مترجمی پرداخت. وی از موسسین فراموش‌خانه (فراماسونری) در ایران بود. او از حدود ۱۲۸۹ تا ۱۳۰۷ق ، وزیر مختار ایران در لندن بود. سرانجام به دلیل سوء ‌استفاده‌های مالی ، مانند گرفتن امتیاز لاتاری و فروش آن پس از لغو امتیاز ، از مقام خود عزل شد. وی که مسبب عزل خود را امین السلطان می‌داند با او از در مخالفت درآمد و در ۱۳۰۷ق در لندن به انتشار روزنامهٔ "قانون" مبادرت کرد و از مخالفین استبداد شد و ندای قانون و قانونمندی را سرداد. چنانکه پس از استقرار مشروطیت سفیر ایران در ایتالیا شد. ملکم‌خان نمونهٔ خطی را از ترکیب حروف الفبای فارسی ابداع کرد که شرح اختراع خود را در رساله‌ای به نام "نمونهٔ خط آدمیت" در ۱۳۰۳ق در لندن انتشار داد او در لوزان درگذشت و جنازه‌اش را به برن بردند و طبق وصیت او سوزاندند. از دیگر آثار وی: "مبدأ ترقی" ، "شیخ و وزیر"؛ اهتمام در انتشار "کلمات قصار حضرت علی (ع)"؛ با خط ملکمی؛ "در باب تسخیر مرو و ترکمان".
منبع : مطالب ارسالی