مهم‌ترین وقایع اقتصادی جهان در سال‌۲۰۰۷

سال ۲۰۰۸ میلادی از امروز آغاز شد. جهان سال ۲۰۰۷ را با تمامی فراز و نشیب‌هایش پشت سرگذاشت اما در این جابه‌جایی زمانی و تغییر تاریخ، درس‌های بسیاری نهفته است. با بررسی وقایع یک دورهء زمانی مشخص، می‌توان به حقایق زیادی پی برد و انبان تجربه‌ها را سنگین‌تر کرد.
حال که سال ۲۰۰۷ میلادی به پایان رسیده، نگاهی به مهم‌ترین وقایع اقتصادی جهان در این دورهء زمانی خاص، خالی از لطف نیست. سال گذشته بخش‌های مختلف اقتصاد جهان با تحولات متعددی همراه بودند. مهم‌ترین این بخش‌ها، انرژی، بازارهای سهام، بانک‌ها، طلا و... است که در این‌جا به اختصار مورد بررسی قرار می‌گیرند.
● بالاترین رکورد برای نفت خام
در سال ۲۰۰۷ بهای نفت خام به بالاترین رکورد خود دست یافت. از آغاز این سال، بهای نفت خام تحت تاثیر عوامل متعدد شروع به افزایش کرد. در این میان نقش سازمان اوپک به عنوان بزرگ‌ترین عرضه‌کنندهء نفت خام بسیار تعیین کننده بود. این سازمان که حدود ۴۲ درصد از کل نفت جهان را تولید می‌کند، طی دو مرحله در مجموع میزان تولید خود را _۷/۱ میلیون بشکه در روز افزایش داد تا از رشد بی‌رویهء قیمت‌ها جلوگیری کند اما این اقدام هم نتوانست تاثیر چندانی بر جای بگذارد. اعضای این سازمان در آخرین نشست خود که از دید بسیاری از کارشناسان بسیار مهم بود، سقف تولید خود را بدون تغییر حفظ کردند چرا که معتقد بودند دلایل افزایش قیمت‌ها ربطی به کمبود عرضهء نفت ندارد. در سال ۲۰۰۷، بهای نفت سبک آمریکا به رکورد ۹۹ دلار و ۲۳ سنت و سبد نفتی اوپک نیز به رکورد ۹۰ دلار و ۷۱ سنت دست یافت. بهای سبد نفتی اوپک از ژانویهء ۲۰۰۷ تا پایان دسامبر همین سال، بیش از ۴۰ دلار افزایش یافت.
کاهش شدید ارزش دلار، گسترش تنش‌های سیاسی، افزایش نسبی تقاضا در کنار کاهش تولید برخی کشورها و افزایش رشد اقتصادی غول‌های اقتصادی آسیا از جمله مهم‌ترین دلایل افزایش بهای_ نفت خام بوده‌اند.
● ثبت رکوردهای تاریخی برای طلا
طلا به عنوان یک دارایی امن و با ارزش، یکی از مهم‌ترین ابزارهای مبادلات تجاری به شمار می‌رود. در سال ۲۰۰۷ بهای طلا به رکوردهای متعددی دست یافت. در آغاز این سال بهای هر اونس طلا حدود ۶۳۰ دلار بود و در پایان سال نیز به حدود ۸۴۰ دلار رسید. این ارقام نشان‌دهندهء بیش از ۲۰۰ دلار افزایش است. مهم‌ترین علت افزایش بهای طلا، کاهش ارزش دلار است. به‌طور معمول، هرگاه دلار با کاهش ارزش مواجه می‌شود، سرمایه‌گذاران برای حفظ دارایی خود و جلوگیری از کاهش ارزش آن‌ها به خرید طلا رو می‌آورند. در این میان، کاهش تولید معادن طلا نیز بی‌تاثیر نبوده است.
● ثبت پایین‌ترین ارزش دلار
دلار آمریکا به عنوان قدرتمندترین پول جهان، در کنار طلا یکی از ابزارهای مهم در مبادلات تجاری به شمار می‌رود. در سال ۲۰۰۷ این پول با کاهش شدید ارزش در برابر سایر ارزها مواجه شد. زمانی که پول واحد اروپا (یورو) به جریان افتاد، ارزش آن حدود ۹۷/۰ دلار آمریکا بود. این رقم در سال ۲۰۰۲ به ۸۶ / ۰ دلار رسید.اما سال گذشته ارزش هر یورو به بیش از ۴/۱ دلار رسید. در این میان چند عامل نقش اصلی را بازی کردند که مهم‌ترین آن‌ها کاهش رشد اقتصادی آمریکا بود. زمانی سهم دلار ازذخایر ارزی جهان بیش از ۷۵ درصد بود اما این رقم در پایان سال ۲۰۰۷ به ۸/۶۳ درصد کاهش پیدا کرد. در مقابل سهم یورو به ۴/۲۶ درصد رسید. کاهش ارزش دلار موجب شد که بسیاری از کشورها (به ویژه صادرکنندگان نفت) ترکیب سبد ارزی خود را تغییر دهند. در این میان نقش چین با بیش از یک تریلیون دلار ذخیرهء ارزی پررنگ‌تر از سایرین بوده است. کارشناسان می‌گویند که ۷۰ درصد از ذخیرهء ارزی چین به دلار است.
● کاهش رشد اقتصادی آمریکا و دو بحران بزرگ
آمریکا به عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد جهان، سال ۲۰۰۷ را با مشکلات بسیاری از سر گذراند. رکود بخش مسکن این کشور که از سال ۲۰۰۵ به بعد تشدید شده، تاثیر بسیاری بر کاهش رشد اقتصادی این کشور داشته است.براساس جدیدترین پیش‌بینی‌ها، نرخ رشد اقتصادی آمریکا در سال ۲۰۰۷ به کم‌تر از ۳/۱ درصد خواهد رسید. کارشناسان می‌گویند که تداوم بحران مسکن این کشور موجب کاهش هرچه بیش‌تر رشد اقتصادی در سال ۲۰۰۸ خواهد شد. با توجه به افزایش نرخ تورم و بیکاری، این کارشناسان چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای برای اقتصاد آمریکا متصور نیستند.
در سال ۲۰۰۷، بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) برای نخستین بار از سال ۲۰۰۲ اقدام به کاهش نرخ‌های بهرهء بانکی کرد و آن را به ۵/۴ درصد رساند. این اقدام برای جلوگیری از گسترش دامنهء بحران مسکن و اعتبارات (موسوم به ساب پرایم) صورت گرفت. بحران ساب پرایم که از تابستان سال ۲۰۰۷ آغاز شد، مربوط به عدم توانایی بسیاری از دریافت‌کنندگان وام مسکن در بازپرداخت اقساط وام بود. این بحران پس از آمریکا به اروپا و سایر نقاط جهان کشیده شد و زیان‌های بسیاری به بار آورد. در آخرین بررسی‌های انجام شده، رقم زیان بازارهای مالی جهان از بحران ساب پرایم بیش از ۴۵۰ میلیارد دلار اعلام شد. هر چند بعضی از کارشناسان می‌گویند که این رقم بسیار کم‌تر از میزان واقعی خسارت‌های به بار آمده است. در این بحران چندین بانک بزرگ و معتبر آمریکایی و اروپایی به شدت آسیب دیدند. بانک‌های گولدمن ساکس، مریل لینچ و سیتی گروپ از آمریکا و نورثرن راک از انگلستان بیش‌ترین زیان را متحمل شدند. ارزش سهام نورثرن راک با بیش از ۶۰ درصد کاهش روبه‌رو شد و در عین حال،‌اعتبار این بانک نیز به شدت آسیب دید.
● برخی وقایع مهم در سایر حوزه‌ها
در سال ۲۰۰۷ بهای انواع مواد معدنی با افزایش چشمگیری مواجه شد.
در این میان، قیمت فلزاتی همچون مس، نیکل، سرب و روی و نیز زغال‌سنگ و سنگ‌آهن به شدت رشد کرد. سال گذشته بخش معدن شاهد بزرگ‌ترین پیشنهاد مالی تاریخ خود بود. در این سال، شرکت بی.اچ.پی.بیلیتون (بزرگ‌ترین شرکت معدنی جهان) مبلغ ۱۳۸ میلیارد دلار برای خرید شرکت ریوتینتو پیشنهاد کرد.
در سال ۲۰۰۷، صنعت بیمهء جهان با ۷۵ میلیارد دلار زیان مواجه شد. این در حالی است که در این سال، برخلاف سال ۲۰۰۶ خبری از توفان‌های کاترینا و ریتا نبود، اما در کل جهان، ۹۵۰ حادثه و بلای طبیعی به‌وقوع پیوست و به شرکت‌های بیمهء بزرگ ۷۵ میلیارد دلار زیان وارد کرد.
● ترور خانم بوتو و تاثیرات آن
در آخرین روزهای سال ۲۰۰۷ خبر یک ترور جهان را به لرزه درآورد. خانم بی‌نظیر بوتو، رهبر حزب مردم پاکستان ترور شد. این خبر بر بازارهای جهان تاثیر گذاشت و بهای انواع کالاها را افزایش داد. به گفتهء کارشناسان، تاثیرات اصلی این ترور در سال ۲۰۰۸ آشکار خواهد شد.

منبع : روزنامه سرمایه