جهانی شدن، فرصت ‏ها و تهدیدهای فرهنگی

جهانی شدن ابعاد متعددی دارد که از جمله آنها فرصت‏ها و تهدیدهای فرهنگی آن است که برای همه ملتها به ویژه مسلمانان بحث‏انگیز و تا حدودی نگران کننده می‏باشد.
جهانی شدن یک روند (پروسه) عادی و جهانی سازی یک طرح (پروژه) و جهانی بودن یک واقعیت است و غالبا بدون توجه به صورت مترادف و با برداشتهای ناصحیح مطرح می‏شود.
روند جهانی سازی و یا غربی‏کردن. در راستای منافع سلطه و سرمایه داری و بی‏توجه به منافع و مصالح و ارزشهای فرهنگی و دینی در حال اجراست و امکانات سخت‏افزاری و نرم‏افزاری را برای پیشبرد آن به کار می‏گیرند.
طبعا روند تحولات به گونه‏ای است که مشکلات و بحرانهای متعددی را شکل می‏دهد که در عین حال می‏تواند برای جهان اسلام و به ویژه جمهوری اسلامی فرصتهایی را نیز تدارک کند. مهمترین تهدیدات و دغدغه‏های ناشی از جهانی سازی عبارتند از:
۱) فساد فرهنگی و اخلاقی.
۲) توسعه و سلطه بیشتر نظام سرمایه داری و تشدید بحران‏ها و بی‏ثباتی بین‏المللی.
۳) تشدید فاصله طبقاتی و گسترش فقر و تبعات آن.
۴) سلطه دولتهای ضد مردمی در جهان سوم.
۵) جهانی شدن اندیشه‏های معارض با اسلام.
و همچنین موارد زیر فرصتهایی است که می‏توان با درایت و هوشمندی به آنها دست یافت.
۱) امکان برقراری ارتباط با افراد آگاه و علاقمند به فهم و شناخت اسلام در سراسر جهان.
۲) پاسخگویی به شبهات و نقد آراء و نظرات در سطح جهانی و دفاع از اسلام.
۳) تحت تأثیر قراردادن جریانهای معارض و حمایت از جنبشهای اسلامی و ضد سلطه.
۴) زمینه‏سازی برای مطرح کردن بحثهای مربوط به حکومت جهانی حضرت مهدی(عج).
۵) استفاده گسترده از امکانات علمی و ارتباطی و جبران بخشی از عقب ماندگیها.
امید است که با تداوم این جریان، گامهای بلندی در جهت تحقق صدور انقلاب اسلامی برداشته و موج گرایش به اسلام و مقابله با کفر و شرک و طاغوت گسترش و شدت بیشتری داشته و زمینه ساز حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) باشد.
استعمار سرمایه داری پس از سه قرن سلطه مستقیم و غیر مستقیم بر بخش بزرگی از جهان، پذیرفت که ادامه شیوه موجود، با مشکلات و چالش‏های زیادی روبرو می‏باشد. ژزیرا با گسترش آگاهی و حضور قشرهای متعدد مردم در صحنه‏های سیاسی و اجتماعی، امکان سلطه آشکار به سادگی وجود ندارد، به علاوه هزینه اداره سرزمین‏های تحت سلطه نیز، روز به روز روبه افزایش می‏باشد. از اینرو سلطه فکری و مشابه سازی فرهنگی و یکپارچه کردن بازار کالا، با عنوان «جهانی شدن، استراتژی دراز مدت نظام سرمایه داری» برای تداوم سلطه انتخاب گردید.
گفتمان «جهانی شدن» و به دنبال آن، جهانی کردن یا جهانی سازی ـ که ارتباط مستقیمی با آینده بشریت دارد ـ جدی‏ترین و مهمترین رویکرد جوامع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مختلف، و از جمله چالش‏های جریان‏های فکری و ایدئولوژیک، در دو دهه اخیر بوده است. لذا قبل از طرح موضوع، توضیح مختصری پیرامون سه مقوله فوق ارائه و در ادامه آن، فرصت‏ها و تهدیدهای اعتقادی و فرهنگی جهانی شدن، بررسی می‏شود.
انسان به لحاظ فطری موجودی جهانی است و هر یک از محدودیت‏ها و مرزبندی‏های نژادی، زبانی، قومی و جغرافیایی در واقع قراردادی و ساخته انسان ضعیف و خصلت‏های منفی و جهالت‏های او می‏باشد. قرآن کریم در این زمینه می‏گوید: «یا اَیها الناسُ اِنا خَلقناکُم مِن ذَکر و اُنثی و جَعلناکُم شُعوبا وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ اَکرَمَکُم عِندَاللّهِ أتقاکم إنّ اللّه عَلیمٌ خَبیرٌ».
ای مردم! ما شما را از مرد و زن خلق کردیم و شما را در شکل اقوام و قبایل برای شناخت یکدیگر ساماندهی کردیم (که ملاک ارزش و برتری نیست، زیرا قطعا ملاک برتری از نظر خداوند، تقوای شماست. مسلما خداوند به امور کلی و جزیی عالم می‏باشد.(۲)
توحید واقعی، انسان را چند بعدی و زمین و آسمان را برای او و در اختیار او قرار داده است. اسلام نیز به دلیل فطری بودن و هماهنگی با جهان آفرینش طبعا چند بعدی و جهانی می‏باشد، از اینرو بیش از تمامی ادیان ـ حتی ادیان آسمانی دیگر ـ جهانی فکر می‏کند و جهانی عمل می‏کند. در حالی که غالب ادیان، منطقه‏ای و یا مقطعی بوده‏اند و عملاً قابلیت جهانی شدن و همیشگی بودن را ندارند.
آیات متعددی تبیین کننده این واقعیت می‏باشند که از جمله آنها عبارتند از:
۱) «وَ ما أرْسَلناکَ اِلاّ رَحمَهً لِلعالَمینَ».
ای پیامبر! ما تو را به عنوان رسول نفرستادیم، مگر اینکه برای تمامی مردم جهان رحمت باشی.
۲) «وَ ما اَرسَلناکَ اِلاّ کافَهًٔ لِلنّاسِ بَشیرا وَ نَذیرا»(۳). ای پیامبر! ما تو را به عنوان رسول نفرستادیم، مگر اینکه برای تمام مردم مأموریت بشارت و انذار و تنبه داری.
۳) «وَ کَذلِکَ جَعَلناکُم اُمَّهًٔ وَسطا لِتَکُونُوا شهداء علی الناس وَ یَکُون الرَسُول عَلَیکُم شَهیدا».(۴) و به این ترتیب شما (مسلمانان) را امت وسط (به دور از افراط و تفریط) قرار دادیم، تا شاهد و الگوی تمامی مردم باشید و پیامبر اسوه و شاهد بر شما باشد.
از جمع بندی چنین آیاتی نتیجه‏گیری می‏شود که جهانی شدن روندی است که بشر به اقتضای طبع و فطرت خود به سوی آن میل می‏کند. رویکرد به توسعه ارتباطات و مواصلات، رسانه‏ها و سازمان‏های بین‏المللی، بخشی از آثار جهانی شدن است که به دلیل جهانی بودن انسان به تدریج شکل گرفته است. جهان شمولی اسلام (انترناسیونالیسم) در واقع تحقق شرایط و شکل‏گیری مطلوب جامعه انسانی، در ارتباط با انسان‏های دیگر و نیز تجلی خصلت‏های فطری برای برداشتن موانع تکامل و حرکت به سمت کمال و ارتقای وضعیت زندگی ـ نه صرفا توسعه کمّی و مادی می‏باشد، زیرا همه انسانها به لحاظ فطری و عقل سلیم خواهان عدالت، صلح و ارتقای وضعیت و موقعیت خود در جامعه می‏باشند.
آنچه باعث تداوم جنگ‏ها، بی‏عدالتی‏ها، تخریب‏ها، ظلم‏ها، واگرایی‏ها می‏شود، وجود خصلت‏های منفی، هوی و هوس‏ها، زیاده‏طلبی‏ها و وجود جهالت و تعصبات کورکورانه و مهار نشده و نبود یا ضعف تقوای الهی است. از این‏رو اسلام با تأکید بر جهانی بودن، الهی بودن و تقوی ـ به عنوان ممیزه انسان با سایر حیوانات ـ زمینه‏های همزیستی، همیاری (تعاون)، وحدت (اعتصام به حبل اللّه) را فراهم می‏کند.
آنچه که در ادبیات سیاسی به نام جهانی شدن گفته می‏شود، در واقع جهانی کردن(۵)، جهانی سازی(۶) و یا غربی‏کردن(۷) جهان و در واقع پروژه نظام سرمایه داری می‏باشد. جهانی شدن پروسه و روندی است که از ابتدای زندگی اجتماعی انسان آغاز و همچنان ادامه دارد.
در چند قرن اخیر، با پیشرفت‏های مادی و صنعتی و گسترش اهداف توسعه طلبانه و تشدید زیاده‏طلبی، شدت و سرعت گرفت. بنابراین دولت‏های بزرگ سرمایه داری بر موج جهانی شدن طبیعی و تدریجی مسلط شدند و ضمن تسریع در جهت بهره‏گیری حداکثر برای سلطه جویی و استثمار بیشتر، آن را از مسیر عادی خود خارج کردند.
رویکرد مخالفین جهانی سازی در ارتباط با جنبه‏های مادی و منافع جریان‏های خاصی می‏باشد و ربطی به ابعاد انسانی و ارزشی ندارد. آنان نگران سلطه جهانی سرمایه و تکنولوژی برتر و از دست دادن موقعیت و جایگاه نسبی خود می‏باشند. اگر چه در ظاهر شعارهایی در حمایت از محیط زیست، سوءاستفاده از قدرت، تضعیف بیش از پیش اقتصاد کشورهای عقب مانده و در واقع عقب نگهداشته شده مطرح می‏کنند. لذا امکان همکاری با جریان مخالف جهانی سازی ضعیف و محدود است.
زیرا مواضع آنان معطوف به حفاظت از منافع خودشان می‏باشد. اگر چه آمادگی دارند که دیگران را به صورت نیروی همفکر و همراه در صحنه بین‏المللی به نمایش بگذارند، ولی در عمل اعتنایی به منافع و اهداف جریان‏های خارج از مجموعه خودشان ندارند. به ویژه آنکه جریان ضد جهانی سازی، ضد سلطه و دینی باشد!
کشورهای جهان سوم ـ به استثنای بعضی از آنها ـ نیز عملاً به دلایل متعدد و از جمله وابستگیهای سیاسی قادر به مقاومت در مقابل جریان جهانی سازی نیستند و مخالفت‏های آنها برای اقناع افکار عمومی مردمشان و سرپوش گذاشتن بر ماهیت واقعی آنها می‏باشد جریان ضعیفی از مخالفین جهانی سازی نگران تشدید فاصله غنی و فقیر، از بین رفتن منابع و منافع کشورهای ضعیف و به اصطلاح توسعه نیافته و از بین رفتن هویت فرهنگی و ملی است.
مؤلفه‏های جهانی سازی وجود سازمان‏های بین‏المللی، که غالبا تحت سلطه قدرت‏های استکباری قرار دارند، رسانه‏های متعدد و متنوع بین‏المللی با امکانات و تجهیزات مدرن، دولت‏های ضعیفی که در جهت تحقق اهداف جریان مزبور بستر سازی می‏کنند. گروه‏ها و تشکل‏های ضد ملی و وابسته، در واقع زمینه ساز حضور، سلطه فکری، فرهنگی، اقتصادی و خلاصه جهانی سازی سلطه نظام استکباری می‏باشند.
● آینده جهانی سازی
انسان به دنبال فطرت الهی خود به شکل ناخودآگاه حرکت می‏کند و بسیاری از ایده‏ها و رویکردها برای تحقق آرمان‏ها و کمال مطلوب او می‏باشد. تشکیل سازمان‏های بین‏المللی طرح و پی‏گیری جهانی شدن، برقراری نظام بین‏الملل، دادگاه‏ها و پلیس بین‏الملل، بخشی از این حرکت می‏باشد.
بشریت دیر یا زود مجبور است که نوعی حاکمیت جهانی و حتی دخالت‏های آن در امور داخلی کشورها را بپذیرد. زیرا در عمل امکان حرکت و ایفای نقش در صحنه جهانی بدون قوانین و مقررات و سازمان‏های بین‏المللی بسیار دشوار و در مواردی غیر ممکن می‏شود. از این‏رو در چند دهه گذشته، دهها سازمان بین‏المللی شکل گرفت و دولت‏ها بدون توجه به گرایشها و شرایط خاص خود، عضویت در آنها را به خاطر منافع و مصالح ملی پذیرفته‏اند.
روند رو به گسترش گرایش به جهانی شدن، انقلاب اطلاعات و افزایش ارتباطات و مبادلات فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، به تدریج زمینه پذیرش حکومت جهانی اسلام را از لحاظ ذهنی و عینی شکل می‏دهد، به گونه‏ای که سازمان‏های بین‏المللی می‏توانند در آینده، مبلغ و مدافع حکومت جهانی و در دراز مدت خواستار ارزش‏های مشترک ادیان و فطرت الهی انسان باشند.
همچنانکه در پنجاه سال گذشته تحول عمیقی در عملکرد سازمان‏های بین‏المللی، حتی در امور فرهنگی و دینی به وجود آورد، در حالی که این سازمان‏ها، دوران ابتدایی و تجربه اندوزی خود را می‏گذرانند.
برگزاری دو کنفرانس بزرگ بین‏المللی توسط سازمان ملل ـ در نیویورک و بانکوک ـ با شرکت نمایندگان ادیان مختلف و تبادل نظر پیرامون مشترکات آنها و چگونگی ایفای نقش در راستای رسالت خود و کمک به بهبود وضع فکری، فرهنگی و اخلاقی جوامع انسانی ـ که دچار معضلات و بن بست‏های پیچیده‏ای شده است ـ رویکرد جدیدی است که در ادامه آن، نزدیکی و هماهنگی بیشتر ادیان را به دنبال خواهد داشت، که نمودی از گرایش به جهانی بودن فطری و حرکت به سمت جهانی شدن طبیعی می‏باشد.
انقلاب اسلامی، تأثیر شگرفی در فعال کردن و نقش دادن به ادیان؛ خصوصا ادیان توحیدی داشت. از این‏رو جمهوری اسلامی با درک شرایط و موقعیت باید در جهت تحرک و انسجام و گسترش ارتباطات و همکاری‏های بین الادیان، ساز و کار مناسبی تدارک و با تبیین ابعاد جهانی اسلام و با بهره‏گیری از فطری بودن آن، نقش بیشتری در جهت مقابله با جریان جهانی کردن یا غربی‏سازی و تهدیدات آن ایفا نماید.
● تهدیدات جهانی سازی
روند جهانی سازی برای جامعه بشریت و اسلام، همراه با تهدیدات متعددی است که مهمترین آنها عبارتند از:
۱) فساد فرهنگی و اخلاقی که عملاً امنیت فردی و عمومی را روز به روز تضعیف می‏نماید. جهانی سازی توأم با یکسان سازی یا همانند سازی فرهنگ‏ها، قداست زادیی یا به تعبیر عرفی‏تر افسون زدایی از فرهنگ‏ها، سطحی سازی فرهنگ‏های دیگر به منظور رمز گشایی، تهی سازی و در هم شکستن مقاومت ارزشی و عقیدتی ملت‏های دیگر است.
جهانی شدن رد این مفهوم به عنوان پروژه تهاجم فرهنگی از سوی تمدنی به تمدن‏های دیگر قلمداد می‏شود... یعنی جهانی شدن معادل غربی‏سازی و غربی‏شدن جهان. غرب در تمامیت و کلیت ذهنی و عینی و با تمام وجوه خوب و بد آن، با ویژگی‏هایی (شعارهایی) چون؛ انسان ـ خدایی، اصالت فرد، سکولاریسم، لائیسم، برابری، آزادی، حقوق بشر، جامعه مدنی، سرمایه داری، سود پرستی، تجارت آزاد، تکثرگرایی (پلورالیسم)، خصوصی بودن ایمان، تسامح و تساهل،... در حقیقت جهانی سازی را به معنای فراگیر شدن همه این ویژگی‏ها می‏داند و می‏خواهد.
به همین دلیل است که امروزه جهانی شدن در افکار عمومی جامعه بین‏المللی، بیشتر به معنای جهانی سازی اقتصاد، سیاست و فرهنگ غربی‏است.(۸)
گسترش و تجهیز رسانه‏ها اعم از ماهواره‏ها، شبکه‏های تلویزیونی و اینترنتی، پیوند فرهنگ و فناوری، گسترش و نفوذ قلمرو فرهنگ در تمامی امور زندگی اجتماعی و سیاسی، به گونه‏ای است که در هر حال انسان‏ها در معرض پیام و ایده‏ای از طرف آن قرار دارند.انسان آینده تا حدود زیادی ساخته «پروژه جهانی سازی نظام استکباری» می‏باشد.
در چنین شرایطی است که فطرت انسانی به معارضه و تعارض می‏پردازد و مبارزه برای «انسان» ماندن شروع می‏شود.(۹)
فطری بودن اسلام زمینه مناسبی برای انسان‏هایی است که می‏خواهند در چارچوب اصول و ارزش‏های آن، زندگی خود را شکل دهند. به همین دلیل در هر جامعه که اسلام به شکل مطلوبی‏ارائه شده، مورد استقبال مخاطبین قرار گرفته است. بیش از ۹۰ درصد تازه مسلمانان جهان، اسلام خود را به دنبال برخوردهای سنجیده، آگاهانه، انسانی و علمی به دست آورده‏اند.
۲) توسعه‏طلبی، سلطه جویی و زیاده خواهی، امنیت بین‏المللی را در معرض تهدید قرار داده است.
پروژه جهانی سازی آنچنان جذابیت و مقبولیتی برای دولتهای استکباری دارد که خود را برای تسلط کامل بر جهان در قرن بیست و یکم آماده می‏سازند.
در اوایل سال ۱۹۹۲، «کالین پاول» (وزیر امور خارجه امریکا) اصل تازه‏ای را به کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان کنگره امریکا ارائه داد؛ مبنی بر اینکه «ارتش امریکا نیاز به چنان قدرتی دارد، که بتواند هر کشور دیگری را که حتی رؤیای به چالش گرفتن ایالات متحده را در صحنه گیتی در سر بپروراند، از این فکر باز دارد».
«پاول» آشکارا اعلام داشت که ما باید «گردن کلفت محله باشیم» و به دشمنان بالقوه (خودمان) بفهمانیم که کوشش در به چالش گرفتن نیروهای مسلح امریکا هیچ آینده و شانسی ندارد.
در حالی که «دیک چنی» (معاون رئیس جمهور) و پاول، دست اندرکار قبولاندن نظرات خود به کنگره بودند، «پل ولفوویتز» (معاون وزیر دفاع) مشغول تکمیل و گسترش طرح خود و ادغام آن در سیاست‏های دولت امریکا بود.
در اوایل سال ۱۹۹۲ او ناظر بر تهیه بیانیه درونی سیاست‏های داخلی پنتاگون و رهنمود به رؤسای بخش‏های مختلف در مورد تخصیص نیروها، تهیه بودجه و استراتژی‏های علمیاتی آنان بود.
این سند طبقه بندی شده معروف به «برنامه ریزی سیاست دفاعی» که محصول کار «پل ولفووتیز» و کارکنان زیردست او در پنتاگون بود، جهانی را ترسیم می‏کرد که امریکا بر آن تسلط کامل دارد و نظام خود را به عنوان تنها ابرقدرت جهان، با پشتوانه قدرت نظامی «توان کاه» حفظ می‏کند. تصویر پادگانی تا دندان مسلح بر بالای تپه و مسلط بر شهر...
این سند که با احتمال زیاد آگاهانه به روزنامه نیویورک تایمز داده شد و بخش‏های مهمی از آن در شماره ۸ مارس ۱۹۹۲، این روزنامه به چاپ رسید، به قول نیویورک تایمز چنین برنامه نظامی به طور ضمنی بیانگر آن است که، امریکا چنان ترتیبات امنیتی در جهان برقرار خواهد کرد که از قدرت‏گیری نظامی ژاپن و آلمان به ویژه اتمی شدن آنها جلوگیری کند.»(۱۰)
۳) فاصله طبقاتی و گسترش فقر، تراکم جمعیت، نابودی محیط زیست و مسابقه تسلیحاتی، از جمله عوامل عدم امنیت ملی، منطقه‏ای و بین‏المللی ناشی از جریان جهانی سازی در شرایط فعلی می‏باشند.
امروز ارزش گذاری‏های تاریخی و سنتی، از مبانی قدرت و اقتدار ملی به تنهایی ـ یعنی گستردگی سرزمین و منابع طبیعی، ارتش و سلاح‏های پیشرفته ـ از اطمینان و اعتبار نسبتا کمتری برخوردارند. در حال حاضر، تکنولوژی‏های اطلاعاتی و ارتباطی در کنار رسانه‏های گروهی جهانی، نقش بسیار مهمی را در شکل دادن به دیدگاه‏ها و تفکرات عمومی دولت و حاکمیت ملی ایفا می‏کند و عدم توجه به قدرت چنین تکنولوژی‏هایی، می‏تواند سبب تضعیف حاکمیت دولت ـ ملت در برابر نیروها و عوامل خارج گردد.
۴) دولت‏های ضد مردمی و فاسد و اغلب وابسته نیز، زمینه ساز ناامنی‏های مزمن و انفجارهای اجتماعی ـ سیاسی و جنگ‏های منطقه‏ای می‏باشند.
۵) جهانی شدن اندیشه‏های معارض با اسلام؛
یکی از نتایج جهانی سازی، جهانی شدن اندیشه‏های رقیب دین و حاکمیت اسلام است. زیرا اسلام با ویژگی توسعه گرا و جهانی، طبعا در صدد افزایش پیروان خود و محدود کردن نفوذ و حیطه قدرت دیگران، و نسبت به وقایع محیطی خود حساس می‏باشد.
به نظر می‏آید که جهانی شدن، امکانات بسیار وسیعی را در اختیار رقبای دین اسلام قرار می‏دهد، این رقبا به سه دسته کلی تقسیم می‏شوند.
۱) رقبای دینی؛ به ویژه مسیحیت و یهودیت که بزرگترین رقیب و تهدید اسلام است؛
۲) فرقه‏های منحرف به ویژه فرقه بهائیت که یک فرقه قدرتمند و متحد صهیونیستی و رقیب تشیع به یک معنا و اسلام به طور کلی است.
۳)سکولاریسم که از آن به عنوان جریان نیرومند دین گریزی و حتی دین ستیزی می‏توان یاد کرد.
این سه رقیب امکانات بسیار وسیعی پیدا کرده‏اند و عمده چالش ما در آینده در جریان جهانی شدن با اینهاست... پیشاپیش رقبای ما مسیحیت قرار دارد که از تکنولوژی ارتباطی و اطلاعاتی استفاده می‏کنند.(۱۱)
بنابراین گسترش موج گرایش به اسلام و شکست لیبرالیسم و افشای ماهیت نظام سرمایه‏داری، به ویژه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و آثار و پیامدهای آن در جهان اسلام، از جمله چالشها و تهدیدات جدی جهان اسلام و غرب به ویژه امریکا می‏باشد. اعلام شروع جنگ صلیبی و به کار گرفتن تمامی امکانات برای تسلط بر خاورمیانه و پیاده کردن فرهنگ و ارزش‏های امریکایی و به اصطلاح «دموکراتیزه کردن خاورمیانه»! دقیقتا و عمیقا تهدیدی مستقیم و جدی بر ضد اسلام، مسلمانان و جمهوری اسلامی است.
● فرصت ‏های جهانی سازی
جهانی سازی در دو دهه اخیر با رویکرد تسلط هر چه بیشتر بر جهان و مشابه سازی فرهنگ‏ها و یکپارچه سازی بازار کالاهای سرمایه داری و سوار شدن بر موج و روند عادی جهانی شدن، با استفاده از تکنولوژی‏های پیشرفته و سلطه سیاسی و اقتصادی، آثار و پی آمدهای گوناگونی داشته است.
در چنین شرایطی و با وجود امکانات گسترده هژمونی سلطه و ثروت و تکنولوژی، فرصت‏ها و زمینه‏های مناسبی در اختیار اسلام و مسلمانان قرار گرفته که در صورت بهره‏گیری می‏تواند نقش مؤثری در آینده بشریت و جوامع اسلامی داشته باشد. مهمترین فرصت‏ها برای آینده بشریت عبارتست از:
۱) فطری بودن اسلام و قابلیت‏های جهانی شدن زمینه مناسبی برای انسان‏هایی است که می‏خواهند حقیقت را دریابند و در چارچوب آن زندگی خود را شکل دهند. فناوری اطلاعاتی و ارتباطی، فرصت ارزنده‏ای برای مسلمانان فراهم کرده است. پایگاه‏های فعال اینترنتی، شکبه‏های ماهواره‏ای، موجب گسترش موج اسلام گرایی به ویژه در امریکا و اروپا گردید، به گونه‏ای که در موقعیت برتری نسبت به دیگر ادیان قرار گرفته است.
۲) به کارگیری و تسلط بر رسانه‏ها و شیوه‏های پیام رسانی و ارتباطات، پاسخگویی به شبهات و ابهامات و ارائه الگوی مناسبی از انسان و جامعه ایده آل و همچنین نقد علمی و عالمانه و دقیق مکاتب، ادیان و فلسفه‏های موجود، تعبیین ماهیت سیاست‏ها و عملکرد نظام استکباری و به خصوص تبیین اهداف جهانی سازی قطعا جاذبه زیادی برای جلب نظرات و عقاید دارد.
در عصر جهانی شدن ارتباطات، دسترسی به تکنولوژی اطلاعاتی، اصلی‏ترین ابزار برخورداری از قدرت نرم و آرام یا قدرت نفوذ فرهنگی و معنوی در مقابل قدرت مادی و ثروت می‏باشد.
۳) ایمان به خداوند، اعتماد به نفس و آگاهی و رهبری مدبرانه، می‏تواند بسیاری از جریان‏ها از جمله جهانی سازی را به نفع مسلمانان کند. آنچه در انقلاب اسلامی ملت ایران، مقاومت و ادامه مبارزه و حفظ نظام جمهوری اسلامی، مقاومت پنجاه ساله ملت مسلمان فلسطین در مقابله با سلطه جهانی در قالب دولت غاصب اسرائیل، شکست دولتهای مهاجم و در رأس آنها امریکا در تهاجم به افغانستان و عراق واقع شد، نمونه و نشانه‏هایی از امکان مقاومت و حتی پیروزی بر روند جهانی سازی است.
۴) طرح گفتمان مربوط به فلسفه سیاسی اسلام و موضوع امامت و رهبری جهانی، تبیین فلسفه و دیدگاه پیرامون حکومت جهانی و غیبت و انتظار، و بسیاری موضوعات مهم و اساسی در شرایط فعلی و با بهره‏گیری از فناوری موجود، جذابیت و مقبولیت بیشتری نسبت به گذشته دارد، این فرصت برای اسلام و مخاطبین آن می‏تواند زمینه ساز تحولات زیادی در آینده بشریت باشد.
به این ترتیب مسئولیت و رسالت دستگاههای تبلیغاتی، فرهنگی و رسانه‏ای جمهوری اسلامی بسیار سنگین و در صورت ایجاد یک حرکت علمی و با برنامه قطعا می‏توان منشاء تحولات مهمی در دراز مدت بود.
شکست‏های اخیر امریکا در خاورمیانه، نه تنها پیامدهای سیاسی و اقتصادی دارد، بلکه مهمتر و مؤثرتر از آن پیامدهای فکری و فرهنگی خواهد داشت که هم اکنون می‏بایست برای بهره‏گیری از آن تلاش کرد.
۵ . با گسترش دسترسی به اطلاعات و آگاهی از تحولات، می‏توانیم بسیاری از عقب ماندگیهای علمی، فنی و ارتباطی خود را به سرعت جبران نمائیم، بدون اینکه استقلال و منافع خود را در معرض تهدید وابستگی‏ها قرار دهیم.
انقلاب اطلاعتی ـ ارتباطی که مهمترین ابزار جهانی شدن و جهانی سازی است، قدرت فردی انسان را بیش از گذشته افزایش داده است و سلسله مراتب قدیمی قدرت و حکومت را تا حدودی تضعیف نموده است.
آنچه درباره ویژگیهای حکومت جهانی حضرت مهدی بیان می‏شود، در واقع بازسازی و باز تعریفی از انسان فطری، جامعه توحیدی و حکومت الهی می‏باشد که تاکنون به دلیل ضعف، جهل و نقص انسانها امکان تحقق نداشته است. اما سرانجام پس از شکست مکاتب و فلسفه‏های اجتماعی و سیاسی، آمادگی پذیرش چنین حکومتی را پیدا می‏کنند.
بنابراین از جمله مهمترین اقداماتی که بعد از ظهور حضرت مهدی (عج) می‏شود رشد عقل، تفکر و بینش انسانهاست، زیرا با محدودیت عقلانیت و فقدان تفکر و ضعف بینش، امکان تحقق جامعه متعالی و زندگی مشترک و توأم با صلح و عدالت، محال و غیر ممکن است. زیرا گرایشها، تمایلات و اقدامات غلط و غیر واقع بینانه و مبتنی بر جهالت و خودمحوری، مانع اصلی همگرایی، همراهی، همکاری و همدردی است، که در واقع شرط اولیه و اساسی تحقق حکومت جهانی می‏باشد.
مهمترین محورهای دعوت جهانی و مؤثر در آینده بشریت توسط مؤمنین و متعقدین به این مکتب در سطح جهانی و از جمله دستگاهها و رسانه‏های جمهوری اسلامی ایران، با توجه به واقعیت‏های موجود عبارتند از:
۱) دعوت به وحدانیت و توحید و حاکمیت ارزش‏های الهی؛
۲) دعوت به عدالت و اجتناب از ظلم و تبعیض؛
۳) دعوت به برابری انسانها و آزادی و آزادگی (نفی سلطه و سلطه پذیری)؛
۴) دعوت به اخلاق و ارزشهای الهی و نفی ارزشهای غیر خدایی.
پذیرش اخلاق وارزش‏های الهی و گرایش به کمال و ارتقا و تعالی در شرایطی فراهم می‏شود که بشریت از حکومت‏های مادی و خود ساخته و هوی و هوسها به ستوه آمده و خواستار یک تحول عمومی در وضعیت جهانی باشد.
شرایطی که در واقع زمینه ساز ظهور حضرت مهدی (عج) و برقراری حکوت جهانی مبتنی بر عدل خواهد شد. همچنانکه در روایات متعددی این معنا که همگان به نوعی در انتظار منجی، قائم، حاکم، پیامبر و عادل می‏باشند وجود دارد. و هر کس و هر فرقه و مذهبی گمشده خود را در وجود «امام عصر» و (صاحب الزمان) جستجو کرده و از او پیروی و تبعیت می‏کند.
بنابراین راهبرد اصلاح و تکامل جامعه بشریت از منظر اسلام و انقلاب اسلامی و هدف نهایی از صدور انقلاب براساس بینش ودیدگاه امام خمینی(ره)، تحقق حکومت جهانی، ایمان به خداوند، اجرای فرامین و فرائض با هدف تقرب به خداوند، حذف تفکرات شرکت آلود نژادی، قومی، زبانی و ملی؛ به معنای تعصب و تأکید براصالت ملت و ملیت، خدمت به مردم، احترام و رعایت حقوق مردم و دعوت آنان به پرستش خداوند، دین واحد، کتاب واحد و سرانجام اجرای عدالت، محور خواسته‏ها می‏باشد.
چنین شرایط و اوضاع و احوالی فقط در یک حکومت الهی، به رهبری امامی معصوم و مهدی از طرف خداوند و قائم بالقسط محقق می‏شود. و بالاخره سرنوشت محتوم بشریت و تحقق فلسفه وجودی انسان در حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) با ویژگیهای بیان شده آن خواهد بود.
براساس این دیدگاه و اعتقاد است که در دعای افتتاح در بخش خواسته‏های آرمانی و الهی آینده بشریت می‏خوانیم و می‏خواهیم که: «الهُمَ اِنّا نَرغَبُ اِلیکَ فی دولهٍٔ کَریمَهٍٔ تُعزُّبِهَا اِلاسلام وَ اَهلَه وَ تُذَّلَ بِهَا النِّفاق وَاَهلَه وَتَجعَلنا فیها من الدّعاهِٔ اِلی طاعَتک وَالقادهِٔ اَلی سَبیِلک وَتَرزَقنا بِها کِرامَهَٔ اِلدنیا وَالاخِرهِٔ»
(خدایا زندگی در حکومت و حاکمیت با کرامتی را می‏خواهیم و می‏طلبیم، که اسلام و پیروانش در آن عزیز، و نفاق و پیروانش ر آن خوار و ذلیل گردند، و در چنین شرایطی از دعوت کنندگان و مبلغان و علاقمندان به اطلاعت از تو و از پیشتازان راه تو باشیم و بزرگواری، عزت و کرامت دنیا و آخرت را بما ارزانی داری!)

پی ‏نوشت ‏ها:
۱. استاد دانشگاه و مشاور وزیر امور خارجه
۲- سوره حجرات، آیه ۱۳.
۳. سوره سبا، آیه ۲۸.
۴. سوره بقره، آیه ۱۴۳.
۵. Universality
۶. Globalization
۷. Westernization
۸- فصلنامه «فرهنگ و دیپلماسی». سال اول، شماره ۲ و ۳، ص ۸۷. انتشارات وزارت امور خارجه.
۹- اشاره‏ای به نمایشنامه «کرگدن» نوشته اوژن یونسکو است.
۱۰. مجله «هارپر»، چاپ امریکا. اکتبر ۲۰۰۲، صص ۷۶ـ۷۷.
۱۱. نشریه جهانی شدن و دین، مقاله «جهانی شدن، امکانات...». ص ۳۰ ـ انتشارات دبیرخانه دین پژوهان کشور.
نویسنده: جواد منصوری
منبع: فصلنامه اندیشه انقلاب اسلامی، شماره۸ و۷
http://glo۱۱۰.blogfa.com/۸۶۰۶.aspx