رشد، عملکرد و اجزای عملکرد دانه سه ژنوتیپ گندم دوروم تحت تراکم های مختلف کاشت در اصفهان

علی رغم اهمیت اقتصادی گندم دوروم، اطلاعات کمی در مورد رشد و عملکرد آن تحت شرایط مختلف در ایران و اصفهان وجود دارد. به منظور بررسی رشد، عملکرد دانه سه ژنوتیپ گندم دوروم (Osta/Gata، Dipper-۶و (P۱۴۰۱۰۰ تحت تاثیر پنج تراکم کاشت (۲۰۰، ۲۷۵، ۳۵۰، ۴۲۵، ۵۰۰بذر در متر مربع) در منطقه اصفهان ، آزمایشی با بهره گیری از طرح کرتهای خرد شده، در قالب بلوکهای کامل تصادفی با ۴ تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، در سال ۸۰-۱۳۷۹ انجام شد که در آن ژنوتیپ، تیمار اصلی و تراکم کاشت، تیمار فرعی در نظر گرفته شد و هر کرت شامل ۶ ردیف کاشت شش متری به فواصل ۲۵ سانتی متر بود.
نتایج نشان داد که میان ژنوتیپ ها از نظر ویژگی های مرفولوژیکی، اجزای عملکرد دانه، تفاوت معنی داری وجود دارد. ژنوتیپ Osta/Gata بیشترین شمار سنبله در هر مترمربع، وزن هزاردانه و عملکرد دانه را دارا بود، در حالی که بالاترین شاخص سطح برگ، بلندترین ارتفاع بوته و بیشترین عملکرد بیوژیک در ژنوتیپ P۱۴۰۱۰۰ به دست آمد. ژنوتیپ Dipper-۶ نیز با شمار سنبله های تقریبا برابر با ژنوتیپ Osta/Gata و بیتشترین شمار دانه در سنبله عملکرد نسبتا بالایی را تولید کرد و بیشترین شاخص برداشت به طور معنی داری افزوده شد ولی از شمار دانه در سنبله و وزن هزار دانه به طور معنی داری افزوده شد ولی از شمار دانه در سنبله و وزن هزار دانه به طور معنی داری کاسته شد. عملکرد دانه با شمار سنبله در واحد سطح، شمار دانه در سنبله و وزن هزار دانه هم بستگی مثبت و معنی داری را نشان داد، ولی با شاخص برگ و ارتفاع گیاه هم بستگی منفی و معنی داری داشت. بر اساس نتایج به دست آمده از این آزمایش ژنوتیپ Osta/Gata با تراکم مطلوب حدودا ۴۲۵ بذر در مترمربع (۱۸۵ کیلوگرم بذر در هکتار) تحت شرایط آب و هوایی اصفهان از نظر تولید عملکرد دانه بر ژنوتیپ های دیگر برتری دارد.

ایمان زرین آبادی
پرویز احسان زاده

منبع : پایگاه اطلاعات علمی