نگاهی به شرایط مورد نیاز برای کشت دانه و پرورش بلوط/از دانه تا درخت

•انتخاب دانه ها
برای شروع باید درشت ترین و سالم ترین دانه بلوطی را كه می توانید انتخاب كنید. دانه هایی برای كاشته شدن مناسبند كه به تازگی از درخت افتاده باشند. دانه هایی كه رنگشان سبز درخشان است. دانه هایی كه رنگشان قهوه ای شده باشد اصلاً به درد كاشتن نمی خورند چرا كه دانه های پیری هستند كه قدرت جوانه زنی خود را از دست داده اند. همچنین دانه های سوراخ دار را باید دور ریخت. حتماً قبل از اینكه اقدام به كشت دانه ها كنید، از میان آنهایی كه برای كاشتن جمع آوری كرده اید، چند تا را برای نمونه بشكنید تا مطمئن شوید داخل آنها سفت و سفیدرنگ است. این كار شما را مطمئن می كند دانه های سالمی برای كاشت در اختیار دارید.
•كاشت دانه ها
حالا كه دانه های سالم را انتخاب كردید باید آنها را زیر زمین پنهان كنید تا به سبزی ببالند و برویند. قبل از كاشت دانه ها می توان كلاهك آنها را برداشت چرا كه آنها در زیر خاك نیازی به كلاهك نخواهند داشت. دانه ها را می توان مستقیماً در زمین اصلی كاشت.
توجه داشته باشید كه بلوط ها گیاهانی بومی هستند و هر دانه در همان منطقه ای كه پدرانشان زندگی می كنند، قادر به رشد هستند. بنابراین شما نمی توانید دانه ها را برای كشت از سرزمین اجدادی شان جدا كنید.
حالا باید به دنبال مكانی بود كه درخت بلوط بتواند بدون هیچ مزاحمی رشد كند و تبدیل به درخت زیبایی شود. خاك زمین كه بلوط در آن كشت می شود باید نرم بوده تا سیستم ریشه ای درخت بتواند كاملاً توسعه یابد. هنگامی كه دانه بلوطی كه در زیر خاك پنهان كرده اید، جوانه می زند همزمان دارای محور اصلی ریشه نیز می شود كه به طور عمدی در زمین فرو می رود و رشد زیادی دارد. این ریشه نقش مهم نگهداری جوانه تازه روییده در زمین و نیز تامین غذا و رطوبت به خصوص در چند تابستان اول زندگی بلوط دارد.
برای استفاده بهینه از بارش های زمستانی بهتر است دانه ها را زود یعنی درست همان روزهایی كه از درخت می افتند، كاشت. دانه ها را در عمق پنج سانتی متری خاك به طوری كه نوك آنها به طرف بالا باشد، پنهان كنید. هنگام كاشت دانه بلوط باید آینده نگر بود، یعنی فاصله كاشت دانه ها را تا پیاده رو و خانه ها طوری در نظر بگیرید كه هنگامی كه بلوط ها درختانی تنومند و بزرگ شدند، برای خانه ها مزاحمت و در منظر شهری بن بست بصری ایجاد نكنند. ضمن اینكه فاصله خود دانه ها از هم نیز اهمیت دارد. در سطحی دایره ای شكل به قطر ۲۵ سانتی متر، ۶ تا ۸ دانه بلوط كاشته می شود.
مدت زمانی كه از كاشت دانه ها بگذرد، شما تولد گیاهان جوانی را كه به تازگی از خاك سر برآورده اند به شادی جشن خواهید گرفت. اما چندی بعد یعنی زمانی كه بلندی قامت جوانه ها به حدود ۱۰ سانتی متری برسد، مجبورید از بین آنها دست به انتخاب بزنید و آنهایی را كه ضعیف ترند و كوچك مانده اند را حذف كنید و تنها ۲ یا ۳ جوانه قوی را نگاه دارید. تنك كردن را سال بعد هم باید انجام داد تا در نهایت یك بلوط قوی و سالم برای رشد باقی بماند. هر چند ممكن است از بین بردن این جوانه ها حس ناخوشایندی در شما ایجاد كند، اما مطمئن باشید كار درستی كرده اید. بلوط باقی مانده كه بعدها تبدیل به درخت قوی و زیبایی می شود، این قدرت و زیبایی خود را مدیون شما خواهد بود كه به او امكان رشد بی رقیب را داده اید. در واقع این همان مكانیسم انتخاب طبیعی است كه در طبیعت موجودات ضعیف محكوم به فنا هستند و این تنها قوی ترها هستند كه به طور طبیعی امكان رشد و بالندگی می یابند. این كار شما كمكی به طبیعت در راه حفظ موجودات برتر محسوب می شود.
•نیازهای آبی و غذایی
آبیاری مناسب شانس رشد جوانه ها و تبدیل شدن آنها به درخت را افزایش می دهد. آبیاری مناسب به خصوص در دو سه سال اول زندگی بلوط بسیار حیاتی است. دانه هایی كه در خاك های شنی و یا شنی _ رسی كاشته می شوند در تابستان اول به هفته ای یك بار، در تابستان دوم به هر دو هفته یك بار و در نهایت ماهی یك بار آبیاری در سال های كم بارش نیاز دارند. رطوبت خاك همواره باید تحت كنترل باشد. بلوط ها بعد از رشد كامل محور اصلی ریشه نیازی به آبیاری نخواهند داشت. تا آن موقع و برای كمك به توسعه مناسب و بهتر ریشه می توان اطراف تنه درخت را گود كرد و به صورت حوضچه ای درآورد تا آب كافی به درخت برسد. دیواره های این حوضچه باید ضخیم ساخته شوند تا ترك نخورده و موجب هدر رفت آب نشود.
كوددهی در سال های اول زندگی بلوط باعث سوختن ریشه های حساس و نازك می شود. در این سن باید برای تغذیه بلوط از كود های سبك كه مخصوص چمن است استفاده كرد. سطح خاك بلوط را در اوایل بهار با این نوع كود می پوشانند. كود مصرفی نباید حاوی هیچ گونه علف كشی باشد. بعد از كوددهی، آبیاری كمك می كند مواد غذایی جذب سیستم ریشه ای شود.
•هرس فرم
رشد طبیعی بلوط به صورت ایجاد شاخه های فرعی و جانبی است. برای این كه درخت وادار به رشد عمودی شود و شكل زیبایی به خود بگیرد، باید این شاخه های فرعی را كه اتفاقاً انرژی درخت را نیز می گیرند هرس كرد. تنها شاخه های جانبی با زاویه ۴۵ تا ۶۵ درجه نسبت به تنه اصلی را می توان نگه داشت.
•حفاظت و حمایت
درختان بلوط مانند همه گیاهان دیگر در دوران جوانی و حتی وقتی كاملاً رشد كرده باشند مورد تهدید جانوران مختلفی خواهند بود. البته قطعاً درختان جوان در این مورد حساس ترند و باید از آنها در برابر تهدید این موجودات كه شامل خرگوش ها، گوزن ها و حتی حیوانات اهلی و نیز حشرات می شود به خوبی محافظت كرد. برای این كار در مورد جانوران بزرگ تر می توان از ایجاد حصار فیزیكی به وسیله فنس هایی كه به طور موقتی در اطراف درخت كار گذاشته می شوند سود جست. در مورد حشرات از انواع سموم آفت كش استفاده می شود اما باید راهكارهایی مبتنی بر طبیعت و سازگار با محیط زیست به عنوان جایگزین مبارزه شیمیایی انتخاب و اجرا شوند، چرا كه سموم شیمیایی با در نظر داشتن معایبی چون مقاومت حشرات به آنها، تنها به آلوده شدن محیط زیست می انجامند. رسیدن به روش های بیولوژیك و حمایت از دشمنان طبیعی آفات نقطه عطفی در امر حفاظت از گیاهان از جمله درختان بلوط خواهد بود.
بی گمان درختان بلوط از جمله اجزای مهم جنگل ها و باغات هستند. از بین رفتن حتی یك بلوط هم نگران كننده است اما خوشبختانه وقتی بلوطی به ناگهان می میرد و یا بیماری پوسیدگی ریشه تلفات سنگینی به جوامع بلوط تحمیل می كند یادآوری این نكته كه درختان از جمله منابع تجدید شونده حیاتند خیالمان را راحت می كند. بیایید ما هم امسال بلوطی بكاریم.

منبع : باشگاه اندیشه