کریدوری از جنس موشک

در حالی که دولت چک سعی داشت با همراهی ایالات متحده آمریکا سیستم دفاع موضکی واشنگتن را ایجاد نماید،هم اکنون موج اعتراضهای عمومی علیه توپولانک و همراهانش افزایش یافته است.همین مسئله سبب شده است تا دولت چک جهت جلوگیری از سقوط خود موافقت خود با خواسته های کاخ سفید را معلق نماید.
نتایج نظرسنجی ها نشان می دهد مخالفت مردم جمهوری چک با طرح امریکا برای استقرار سپر ضد موشکی در این کشور رو به افزایش است‌.
نتایج نظرسنجی که طی ماه اخیر منتشر شد نشان می دهد مخالفت مردم چک با طرح امریکا با ۵ درصد افزایش به حدود ۷۰ درصد رسیده است .این امر فشارها را بر دولت جمهوری چک که تلاش دارد به هر نحو ممکن ، قرارداد استقرار این پایگاهها را امضا کند مشکلتر کرده است .
دولت جمهوری چک با استقرار این رادار موافقت کرده اما تا به حال نتوانسته است حمایت پارلمان چک را برای تصویب این توافقنامه بدست آورد.این نظرسنجی در فاصله روزهای دوازدهم تا نوزدهم ماه مه و در مصاحبه با یک هزار و ۶۶ نفر از مردم چک انجام شد.
آمریکا در ژانویه ۲۰۰۷ به لهستان و جمهوری چک پیشنهاد داد تا یک سامانه دفاع ضد موشکی شامل ۱۰موشک رهگیر در لهستان و یک سیستم راداری در خاک جمهوری چک مستقر کند.
ایالات متحده هدف از استقرار این سامانه را مقابله با تهدید کشورهایی همچون ایران اعلام کرده، اما روسیه که یکی از مخالفان بیرونی این طرح است، ضمن رد توجیهات آمریکا در این باره، بر این نکته تاکید دارد که تهران فاقد چنان توان موشکی است که بتواند منافع واشنگتن را هدف قراردهد، لذا به باور کرملین هدف استقرار چنین سامانه ای از سوی آمریکا در اروپای شرقی، کنترل سیستمهای موشکی روسیه است.همچنین برخی از اعضای همپیمان ائتلاف دولت جمهوری چک در پارلمان این کشور نیز مخالفت خود را با استقرار این رادار اعلام کرده اند.
آنچه مسلم است اینکه ایالات متحده آمریکا در ماورای استقرار سیستم دفاع ضدموشکی خود به دنبال منافع بلندمدت خود در اروپاست.این مسئله ایست که دولت چک آن را به کلی فراموش نموده است.میرک توپولانک نخست وزیر جمهوری چک اخیرا از احتمال سقوط ائتلاف راست میانه حاکم بر این کشور در فصل پاییز خبر داد .
نخست وزیر چک با اشاره به شکنندگی ائتلاف حاکم گفت اگر اقدامات لازم در جهت پاکسازی دولت و کسب تایید اکثریت در طول تابستان جاری صورت نگیرد ، احتمالا پاییز امسال شاهد سقوط دولت خواهیم بود .
ائتلاف حاکم هم اکنون با یکصد کرسی در پارلمان دویست نفری جمهوری چک از اکثریت شکننده ای برخوردار است ولی با توجه به تمایل برخی نمایندگان احزاب ائتلافی به پیوستن به جناح مخالف پیش بینی می شود دولت در تصویب طرحهای خود در پارلمان دچار مشکل شود . دوره حکومت دولت کنونی جمهوری چک طبق قانون تا سال دو هزارو ده پایان می یابد .
مشابه دردسرهای دولت چک نیز برای لهستانیها وجود دارد.در این میان شاهد کارشکنیهای لخ کازینسکی رئیس جمهور افراطی لهستان هستیم.پس از شکست یاروسلاو کازینسکی و پیروزی دونالد تاسک در انتخابات لهستان،کازینسکی همچنان در کسوت یکی از مهره های آمریکا در اروپا ظاهر شده است و این مسئله به شدت از سوی ملت لهستان محکوم شده است.
براساس نتایج یک نظرسنجی که اخیرا منتشر شده است، اکثریت مردم لهستان ترجیح می دهد دونالد تاسک، نخست وزیر این کشور به جای لخ کاژینسکی، رییس جمهور محافظه کار لهستان سمت ریاست جمهوری را به دست بگیرد.
کاژینسکی پنجاه و هشت ساله تاسک لیبرال را در انتخابات ریاست جمهوری سال دو هزار و پنج شکست داد. براساس نظرسنجی پی بی اس دی جی ای که در روزنامه گازه تا وایبورژا Gazeta Wyborcza چاپ شد، بیش از نیمی از مردم لهستان معتقدند تاسک رییس جمهور خوبی برای این کشور خواهد بود و تنها نوزده درصد از انها به وی در انتخابات ریاست جمهوری رای می دهند. بر این اساس تنها بیست و دو درصد از مردم لهستان کاژینسکی را رییس جمهور خوبی برای کشورشان می دانند و تنها هشت درصد از انها به وی در انتخابات رای می دهند. سیاستمداران دیگر امتیازات بهتری نسبت به کاژینسکی دریافت کردند. انتظار می رود تاسک در انتخابات ریاست جمهوری اتی لهستان که قرار است سال دو هزار و ده برگزار شود شرکت کند.
از سوی دیگر،امید رئیس جمهور امریکا برای انعقاد قراردادی با لهستان برای استقرار بخشی از تجهیزات دفاع موشکی امریکا در این کشور کم کم به یاس و ناامیدی تبدیل میشود.
مقامات بلندپایه لهستانی میگویند انها هم تمایل چندانی به انعقاد این قرارداد ندارند تا اینکه تکلیف دولت بعدی در امریکا مشخص شود. دولت بوش پیشتر اعلام کرده بود مایل است برای استقرار بخشی از سپر ضد موشکی خود در شرق اروپا با دولتهای جمهوری چک و لهستان توافقنامه هایی را امضا کند. جمهوری چک اخیرا به مذاکراتش با امریکا برسر این توافقنامه به نتیجه رسیده است ولی لهستان بعضی از شرایط واشنگتن را نپذیرفته و بخاطر همین هم مذاکرات ایندو کشور هنوز نهایی نشده است. ورشو اصرار دارد که در مقابل دادن امتیاز استقرار بخشی از تجهیزات سپر ضد موشکی امریکا کمک های نظامی بیشتری از واشنگتن دریافت کند. لهستانی ها میگویند دولت بوش به وعده خود در این باره عمل نکرده است و بنابراین انها هم رغبت چندانی به انعقاد این قرارداد تا قبل از پایان دوران ریاست جمهوری بوش ندارند. انها منتظرند دولت جدیدی در امریکا روی کار اید و شرایط برای انها بهتر شود. بوگدان کلیچ وزیر دفاع لهستان اخیرا اعلام نموده است که ورشو به کمکهایی مانند کمکهای نظامی امریکا به پاکستان و مصر نیاز دارد. یکی از مقامات ارشد ناتو هم گفته است دولت بوش ممکن است از مذاکره با لهستان دست بکشد و بجای استقرار سامانه های سپر موشکی خود در این کشور انها را در کشوری دیگری مانند انگلیس و یا حتی در دریا مستقر کند.
این درحالی است که دولت آمریکا به مقامات ورشو توصیه کرده است تا از بودجه دفاعی خود برای مدرنیزه سازی سیستم تدافعی لهستان استفاده کنند و توقع نداشته باشند پنتاگون هزینه گزاف این اقدام را بپردازد. دولت آمریکا از مدرنیزه سازی ارتش لهستان در ازای موافقت با استقرار موشکهای رهگیر مربوط به سیستم دفاع ضد موشکی در خاک این جمهوری خودداری کرده است.
واشنگتن به دولت لهستان توصیه کرد از بودجه دفاعی خود برای این منظور استفاده کرده و توقع نداشته باشد که پنتاگون دهها میلیارد دلار در این خصوص هزینه کند.
استیون مان، مدیر دفتر مسائل سیاسی- نظامی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده است که لهستان باید خود هزینه گزاف مدرنیزه سازی سیستم تدافعی این کشور را که خواستار آن بود که دولت بوش در ازای موافقت با استقرار سامانه های سپر ضد موشکی بپردازد، متقبل شود.وی توضیح داد که مقامات لهستانی «آرزوی بسیار بزرگی» دارند، ولی بهتر است آن را از بودجه دفاعی خود برآورده سازند.
اخیرا دولت ایالات متحده بودجه ای معادل ۲۰ میلیون دلار برای کمک نظامی به لهستان در نظر گرفته که این مبلغ در واقع یک هزارم مبلغ ۲۰ میلیارد دلاری است که ورشو برای مدرنیزه سازی ارتش خویش مطالبه کرده است. مقامات لهستان با این پیشنهاد آمریکا موافقت نکردند. ، آمریکا و لهستان تلاش می کنند تا اختلاف نظرات خود در خصوص استقرار سامانه موشکی سپر ضد موشکی تا تابستان سال جاری حل و فصل کنند، ولی اگر طرفین نتوانند به توافقی دست یابند، پنتاگون مجبور خواهد بود به دنبال یافتن عرصه تازه ای برای استقرار پایگاه موشکهای رهگیر خود باشد. این احتمال وجود دارد که چک بعنوان جایگزین مطرح شود، البته اگر این مسئله با مخالفت پارلمان این کشور مواجه نگردد.
در نهایت اینکه ورشو و پراگ با وارد شدن در بازی استقرار سیستم دفاع ضدموشکی واشنگتن در خاک اروپا تا کنون هزینه و انرژی زیاد و غیرقابل توجیهی را در این زمینه صرف نموده اند.از این رو چک و لهستان باید هرچه زودتر با رد پیشنهاد آمریکا ،استقلال خود در عرصه سیاست خارجی را به عینیت برسانند.

سعید سبحانی

منبع : روزنامه رسالت