ایران در «آنجا» سربلند است

قرار شد به تهیه کنندگی یک کمپانی امریکایی فیلمی در ایران بسازم به نام «آنجا». در وهله اول با اداره نظارت و ارزشیابی مشورت کردم و گفتند پروانه ساخت درخواست کن. کمپانی خارجی، به رغم تعجب اما به اصرار من، پروانه ساخت درخواست کرد. با همه چیز موافقت شد جز تهیه کننده، گفتند راجع به تهیه کننده باید تحقیق شود. پیش از آنها خودم تحقیق کرده بودم و از همه چیز مطمئن. حتی گفته بودم فیلم خودم را خواهم ساخت و البته آنها هم همین را می خواستند. در همه چیز آزادی عمل داشتم... گفتم تحقیق کنید. نمی دانم تحقیق کردند یا نه، اما گفتند نگران نباش و فیلمت را بساز.
فیلم را ساختم... برای اینکه درصد نگرانی ام را کم کنم، اصل جواز کمپانی را از طریق نماینده شان ارائه کردم تا پروسه تحقیقات کامل شود و بدانند کمپانی مربوطه یک کمپانی کوچک با اهداف فرهنگی و قطعاً غیرسیاسی است. گفتند حالا که فیلم ساخته شده بهتر است پس از رویت آن و به یکباره پروانه نمایش را صادر کنیم. قرار شد فیلم تمام شده را ارائه کنم، اما مصادف شد با ارائه فیلم به هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر. با خودم گفتم برخی اعضای هیات انتخاب اعضای صدور پروانه نمایش هم هستند، یعنی اگر فیلم از خوان هیات انتخاب عبور کند، به نوعی پروانه نمایش هم گرفته است. شاید تامل اداره نظارت و ارزشیابی هم برای همین باشد. فیلم به هیات انتخاب ارائه شد و مورد بازبینی قرار گرفت. تا جایی که اطلاع دارم و سند آن هم موجود است، فیلم مورد تایید هیات انتخاب قرار گرفت. حتی با توجه به همان سند دستور تبدیل فیلم به نسخه ۳۵ از طرف مدیر جشنواره صادر شد تا در موعد مقرر به جشنواره برسد. اما رفته رفته فیلم از فهرست نهایی فیلم های هیات انتخاب حذف شد.
حضور در جشنواره برایم مهم بود، چون می توانستم مجوز نمایش فیلم در ایران را به دست آورم وگرنه پیش از این دو بار دیگر به جشنواره آمده بودم و می دانم چه تحفه یی است. حالا هم می دانم این فیلم دیگر در ایران به نمایش درنخواهد آمد و برای همین درخواست پروانه نمایش آن را به اداره نظارت و ارزشیابی نخواهم داد. دیگر حوصله شنیدن جواب «نه» را ندارم. همین که یک ماه منتظر نظر هیات انتخاب بودم برای هفت پشتم کافی است، هیات انتخابی که می دانم برای چه اینقدر تامل در معرفی آثار کرده است. فقط همه آنهایی که در به نمایش درنیامدن فیلم سهیم بودند را به خدا واگذار می کنم. همه آنها که به خصوص زحمات عوامل فیلم «آنجا» را در اینجا به باد دادند. لازم می دانم همین جا از همه عوامل فیلم تشکر کنم و به آنها قول دهم که به هر کدام از آنها یک سیمرغ بلورین هدیه خواهم داد... پس از این نامه ممکن است عده یی بخواهند همه چیز را تکذیب کنند، اما پیش از تکذیب لطف کنند و به دلشان رجوع کنند تا موجبات تکذیب خودشان و وجودشان را فراهم نسازند.
فیلم «آنجا» فیلم خودم است. نه برای جای خاصی فیلم ساخته ام و هر شخصی فیلم را دیده مورد ممیزی در آن پیدا نکرده است و خوب می دانم عنوان بندی فیلم مقدمات حذف آن را فراهم کرده است. دیگر چیزی برای من مهم نیست. دو فیلم سینمایی ساخته ام و این یعنی کارنامه برای کسی که ادعا دارد صاحب اندیشه است. فیلم تجاری نمی سازم که سعی کنم حتماً کارنامه ام را به عدد ۲۰ برسانم. ساخت دو فیلم برای من یعنی رسیدن به ۲۰. بیست گرفته ام که در این وانفسا دو فیلم مستقل ساخته ام. وقتی «آنجا» را تمام کردم برای اولین بار احساس کردم از مرگ نمی ترسم. پیش از این همیشه از خدا می خواستم مرا برای ساختن دو فیلم زنده نگه دارد.
اگر باز هم این را از خدا بخواهم یعنی پررویی. گمان می کنم بیهوده نزیسته ام. از بیهوده زیستن متنفر بودم. البته باز هم برای ساخت فیلم سماجت خواهم کرد و به زودی فیلم سومم را هم کلید می زنم. اما قطعاً خودم را به در و دیوار نخواهم زد. همین قدر زندگی برای من کافی است.
فقط خواستم با نگارش این نامه به همه بگویم می دانم. خوب هم می دانم چه تفکراتی پشت سر این سینمای مظلوم نهفته است. متاسفانه جشنواره فجر مکان مناسبی شده برای آنان که نمی خواهند باشند و این آفت جهانی نشدن جشنواره است. حالا هی بگوییم چرا جشنواره ما جهانی نمی شود. از وزیر محترم ارشاد که خواستار عدالت است می خواهم عادلانه وقت بگذارد و فیلم را تماشا کند و ببیند که ایران چقدر در آن سربلند است. شاید این آخرین فرصت من برای نمایش فیلم در ایران باشد“ برای اولین بار و متظاهرانه می خواهم از خدا حرف بزنم و بگویم من هم خدایی دارم.

عبدالرضا کاهانیہ
کارگردان فیلم «آنجا»؛ پذیرفته نشده در جشنواره
منبع؛ مهر

منبع : روزنامه اعتماد