سه شنبه, ۲۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 14 May, 2024
مجله ویستا


عبدالحسین میرزا فرمان‌فرما, زمانه و کارنامه سیاسی و اجتماعی: زمانه ناصرالدین شاه, زمانه مظفرالدین شا


عبدالحسین میرزا فرمان‌فرما, زمانه و کارنامه سیاسی و اجتماعی: زمانه ناصرالدین شاه, زمانه مظفرالدین شا
نویسنده : اتحادیه - منصوره(نظام‌مافی)
باهمکاری : سلامی - غلامرضاشمس - اسماعیل
ویراستار : زمانی‌نیا - مصطفی
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۳/۰۵/۱۲
رده دیویی : ۹۵۵.۰۷۵۲۰۹۲
قطع : رقعی
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۶۰۲
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
شماره کنگره : DSR۱۴۷۴/ف۴ف‌لا۲
نوبت چاپ : ۱
شماره مجلد : ۱
تیراژ : ۱۴۰۰
شابک : ۹۶۴-۶۱۴۱-۴۸-X

عبدالحسین میرزا فرمانفرما (1236 ـ 1318 ش), نوه عباس میرزا, ـ ولیعهد فتحعلی شاه ـ از چهره‌های برجسته سیاسی دوران قاجار و اوایل پهلوی بود. در دوران سلطنت پنج پادشاه (ناصرالدین شاه, مظفرالدین شاه, محمدعلی شاه, احمد شاه و رضا شاه) مصدر مشاغل و مسئولیت‌های مهم و حساس بود. در مجموعه حاضر, اقدامات و کارنامه سیاسی و اجتماعی وی در بستر شرایط سیاسی و اجتماعی آن روزگار, بررسی و ارزیابی می‌شود. در نخستین جلد از این مجموعه ـ کتاب حاضر ـ تکاپوهای سیاسی و اجتماعی فرمانفرما در زمان سه پادشاه نخستین دوران حیاتش بررسی شده است. در بخش اول, پس از اشاره‌ای به شرایط و اوضاع زمانه ناصرالدین شاه, از سالیان کودکی و نوجوانی فرمانفرما, والدین او, ماموریت آذربایجان, نخستین حکومت کرمان و بلوچستان (1309 ـ 1311 هـ ق/ 1892 ـ 1892 م.) و دومین حکومت فرمانفرما بر همان مناطق (1313 ـ 1314 هـ ق/ 1895 ـ 1896 م.) سخن می‌شود. بخش دوم دربرگیرنده مسئولیت‌ها و اقدامات سیاسی ـ اجتماعی فرمانفرما در دوران مظفرالدین شاه است که عبارت‌اند از: حکومت تهران, وزارت جنگ‌؛ نخستین حکومت فارس (1315 ـ 1316 هـ ق/ 1898 ـ 1899 م.)؛ تبعید به عراق (1316 ـ 1320 هـ ق/ 1899 ـ 1902 م.)؛ نخستین حکومت کرمانشاه (1320 ـ 1323 هـ ق/ 1902 ـ 1905 م.)؛ سومین حکومت کرمان و بلوچستان (25 ـ 1324 هـ ق/ 7 ـ 1906 م.) بخش سوم شامل فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی فرمانفرما در دوران محمدعلی شاه و مشتمل بر این موارد است: وزارت عدلیه (1325 هـ ق/ 1907 م.)؛ حکومت آذربایجان (6 ـ 1325 هـ ق/ 8 ـ 1907 م.) که حوادثی چون شورش رعایا, مسئله نان و خبازخانه, انتخابات انجمن تبریز, شورش ماکو, عواقب قتل اتابک, مقابله با تعدی عثمانی به خاک کشور را شامل می‌شود؛ دوران استبداد صغیر (1326 هـ ق/ 9 ـ 1908 م.). در پایان کتاب پس از نمایه اسامی, متن 'کتابچه قانون اساسی و متمم آن' که فرمانفرما در تبریز, در نخستین سال‌های انقلاب مشروطه به چاپ رسانده, ضمیمه شده است.