بازار تلفن همراه در جهان همچنان پررونق است

در سالهای اخیر استفاده از تلفن همراه در كشورهای مختلف جهان افزایش چشمگیری داشته است تا حدی كه آمارها حكایت از اشباع شدن بازار كشورهای توسعه یافته و سرازیر شدن تولیدكنندگان گوشی تلفن همراه و ارایه‌دهندگان خدمات این وسیله ارتباطی جدید به كشورهای درحال توسعه و جهان سوم دارد. به گزارش واحد تحقیقاتی كشور هند در ماههای آغازین سال جاری شمار كاربران تلفن همراه در این كشور با سرعت بسیار زیادی افزایش یافته است. نرخ رشد تعداد كاربران در حدی است كه انتظار می‌رود در آینده‌ای نزدیك شمار دارندگان تلفن همراه در این كشور پهناور آسیایی از تعداد استفاده‌كنندگان تلفن همراه در كشورهای ایالات متحده امریكا و روسیه هم بیشتر شود. این مركز مطالعاتی نرخ رشد شمار دارندگان تلفن همراه در هند را ۵ میلیون نفر در هر ماه اعلام كرده است كه نسبت به سال گذشته بیشتر از سه برابر شده است. در صورت ادامه این روند تا پایان سال ۲۰۰۸ میلادی این كشور از نظر شمار استفاده‌كنندگان از تلفن همراه رتبه دوم را در جهان خواهد داشت.
مركز مطالعاتی دیتا كام كه اطلاعات بالا را در اختیار مراكز بین‌المللی قرار داده است در گزارش اخیر خود دلیل رشد ارتباطات بی سیم(wireless communication) در این كشور را سیاست‌گذاریهای دولت عنوان كرده است كه می‌تواند برای كشورهای در حال توسعه و حتی توسعه یافته یك الگوی مناسب قلمداد شود. شایان ذكر است در ماه آوریل سال ۲۰۰۶ كشور هند از نظر شمار دارندگان تلفن همراه كشور ژاپن را پشت سر گذاشت و انتظار می‌رود تا پاین ماه می ركوردی جهانی را برای خود ثبت كند و تعداد دارندگان تلفن همراه در این كشور ۱۰۰ میلیون نفر فراتر رود. البته این رشد هزینه‌های زیادی را هم برای كشور هند به همراه داشت .برای مثال دولت هند هرساله میلیاردها دلار برای توسعه زیرساختهای صنعت ارتباطی بدون سیم یا وایر لس و تحت پوشش قرار دادن روستاها و مناطق دور افتاده هزینه می‌كند. سهم زیادی از درآمد این كشور هم برای ارایه خدمات جانبی و پیشرفته به استفاده‌كنندگان این تكنولوژی روز دنیا و به روز كردن تجهیزات مورد استفاده این صنعت صرف می‌شود. در حال حاضر هزینه مكالمات در این كشور بسیار پایین است و به ازای هر دقیقه مكالمه با تلفن همراه تنها ۳/۰ دلار پرداخت می شود بنابراین اغلب استفاده‌كنندگان تلفن همراه كمتر از ۱۰ دلار برای مكالمات تلفنی خود در هر ماه پرداخت می‌كنند. اما تقاضای خدماتی مثل دان لود كردن موسیقی ویا تصاویر ویدیویی در این كشور بالاست و این بخش هزینه قبض‌های هر ماهه را ارتقا داده است. با وجود این رشد چشمگیر در صنعت وایر لس كشور هند هنوز گوشی‌های مدرن و گران‌قیمت در اختیار مردم این كشور قرار نگرفته و متوسط قیمت هر گوشی مورد استفاده افراد برابر با ۴۰ دلار است.
در بنگلادش هم وضع كم و بیش به همین صورت است. در پنج سال اخیر شمار استفاده‌كنندگان از این وسیله ارتباطی جدید بیش از ۱۰ میلیون افزایش یافته است. در سال ۲۰۰۱ شمار استفاده‌كنندگان از تلفن همراه در بنگلادش برابر با ۲۰۰ هزار نفر بود اما تعداد این افراد در سال ۲۰۰۶ به بیشتر از ۱۱ میلیون نفر رسیده است كه نشان از استقبال زیاد مردم از این تكنولوژی جدید دارد. البته با توجه به جمعیت بسیار زیاد اندونزی هنوز پتانسیل زیادی برای رشد در این كشور وجود دارد و در حال حاضر تنها ۷ درصد جمعیت این كشور از این وسیله ارتباطی استفاده می‌كنند. تحلیلگران انتظار دارند با كاهش قیمت این وسیله جدید ارتباطی و تنزل هزینه مكالمه با آن بر تعداد متقاضیان این وسیله اضافه شود. شایان ذكر است در سال گذشته دولت برای ایجاد انگیزه در مردم هزینه مكالمه در این كشور را ۳۰ درصد كاهش داد و تحلیلگران عقیده دارند برای حمایت از این صنعت و حفظ تبعات مثبت آن در اقتصاد این روند كاهشی ادامه یابد.
رشد بیش از حد این صنعت علاوه بر ایجاد درآمد كلان برای اقتصاد بنگلادش فرصتهای شغلی بسیار زیادی را برای این كشور ایجاد كرده است كه می‌تواند زمینه‌ا‌ی برای بهبود زیر ساختهای اقتصادی این كشور باشد. به گزارش مركز مطالعات بین‌المللی گزارش مركز مطالعات بین‌المللی OVUM رشد این صنعت به صورت مستقیم و غیر مستقیم برای ۲۳۷ هزارو۹۰۰ نفر شغل ایجاد كرده است كه درآمد آنها در مقایسه با متوسط دستمزد واحدهای دولتی بالاتر است. از طرف دیگر توسعه صنعت مذكور سبب شد تا ۶۵۰ میلیون دلار به تولید ناخالص داخلی این كشور اضافه شود و اقتصاد گام به گام به سمت اقتصادی پویا و سالم حركت كند. بدنه صنعت جهانی كه متشكل از ۶۹۰ اپراتور فعال است پیش‌بینی می‌كند صنعت تلفن همراه و خدمات جانبی آن می‌تواند سالانه این مبلغ را به تولید ناخالص داخلی كشور بنگلادش اضافه كند و سبب نجات مردم این كشور از دام فقر مطلق شود. این رشد در كشوری كه در زمره فقیرترین كشورهای جهان است و ۱۴۰ میلیون نفر از آنها درآمدی كمتر از یك دلار در روز دارند از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
ریكاردو تاواریس نماینده اتحادیه جی اس ام كه در صنعت ارتباطی وایر لس فعالیت می‌كند در مورد تاثیر این صنعت در اقتصاد بنگلادش می‌گوید: هر یك از اپراتورهای فعال در این كشور برای اخذ اجاره كار موظف هستند سالانه مبلغی به عنوان مالیات به دولت این كشور بپردازند و درآمد مالیاتی حاصل از فعالیت ۵ اپراتوری كه در كشور بنگلادش هستند معادل ۲۵۶ میلیون دلار امریكا است.این درآمد می تواند كمك بزرگی به دولت بنگال باشد و اجرای بسیاری از طرحهای اقتصادی را تسریع كند. در سالهای اخیر سرمایه‌گذاری‌های كلانی توسط اپراتورها در بخشهای مختلف كشور بنگلادش انجام شده است و به موجب آن در حال حاضر ۹۰ درصد از كشور بنگلادش تحت پوشش شبكه های تلفن همراه قرار دارد.
به نظر می‌رسد در كشورهای پیشرفته جهان كه كم و بیش اشباع شده اند رقابت در بازار گوشی‌های تلفن همراه باشد. طبق آمار انتشار یافته در سه ماه اول سال جاری ۸/۳۴ میلیون دستگاه تلفن همراه در كشور ایالات متحده امریكا به فروش رسید كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۱ درصد رشد داشته است. ارزش فروش این تعداد گوشی در كشور امریكا برابر با ۳/۲ میلیارد دلار بود كه از برآوردهای مقامات اقتصادی این كشور بیشتر بوده است. در بازار امریكا شركت موتورولا بزرگترین عرضه‌كننده گوشی است و پس از آن شركت نوكیا قرار دارد. این شركتها به ترتیب ۲۹ درصد و ۱۸ درصد از سهم بازار گوشی تلفن همراه این كشور را دارند. شركتهای سامسونگ، ال جی و كیوسرا وایر لس با داشتن ۱۸ درصد۱۵، درصد و ۴ درصد از سهم بازار گوشی های تلفن همراه رتبه های سوم تا پنجم را در این كشور دارند.شایان ذكر است فروش گوشی هایی كه بلوتوس(Bluetooth) دارند از ۹ درصد مجموع گوشی ها در بازار امریكا به ۱۸ درصد افزایش یافته است.
در ژاپن هم شركت NTT DoCoMo Inc. كه بزرگترین شركت ارایه دهنده خدمات تلفن همراه در این كشور است خبر از رسیدن شمار مشتریانش به ۳۹۷/۵۱ میلیون نفر در پایان ماه اوریل سال جاری داد.در این زمان تعداد متقاضیان نسل سوم تلفن همراه با یك میلیون و صد نفر افزایش به ۵۶۴/۲۴ میلیون نفر رسید و تعداد استفاده كنندگان از نسل دوم تلفن همراه با ۸۴۶هزارو ۵۰۰ نفر كاهش به ۸۳۴/۲۶ میلیون نفر رسید.شركت ودافون كی كیVodafone KK نیز اعلام كرد كه تعداد مشتریانش در ماه آوریل ۱۲هزار و ۶۰۰ نفر اضافه شده و به ۲۲/۱۵میلیون نفر رسیده است. متقاضیان نسل سوم تلفن همراه این شركت خدماتی با ۲۳۳هزار نفر افزایش به ۲۷/۳ میلیون نفر رسید و متقاضیان نسل دوم تلفن همراه ۲۲۰هزارو ۷۰۰نفر كاهش یافت.
به گزارش مركز تحقیقات استراتژی‌های وسایل ارتباطی وایر لس WDS در سه ماه اول سال ۲۰۰۶ مبادله گوشی تلفن همراه در جهان ۳۱ درصد نسبت به سال پیش از آن افزایش داشت و به ۲۲۹ میلیون دستگاه رسید.انتظار می‌رود با ادامه این روند تا پایان سال جاری تعداد گوشی‌های مبادله شده در كل سال ۲۰۰۶ به ۱ میلیارد دستگاه برسد .این در حالی است كه در سال ۲۰۰۵ تنها ۸۱۷ میلیون دستگاه تلفن همراه در جهان مبادله شده بود.در صورت تحقق این پیش بینی نرخ مبادله گوشی تلفن همراه در جهان نسبت به سال ۲۰۰۵ ، ۲۲ درصد رشد خواهد كرد كه ركوردی بی نظیر در تاریخ حضور تلفن همراه در جهان است .نیل ماستون، نماینده این مركز تحقیقاتی دلیل اصلی افزایش نرخ مبادلات گوشی های تلفن همراه را رشد بازار تلفن همراه در كشورهای در حال توسعه‌ای مثل هند می‌داند .البته این رشد سودی مشابه نصیب تمام شركتهای تولید كننده گوشی تلفن همراه نكرد و شركتهایی كه تولیداتشان را با تقاضای بازار هماهنگ كرده بودند توانستند سود بیشتری نصیب خود كنند.
در سه ماه اول سال جاری نوكیا ۳۳ درصد از بازار مصرف را به خود اختصاص داده بود و پس از آن شركت موتورولا قرار داشت كه ۲۰ درصد از بازار جهان را داشت. شركت موتورولا به دلیل تولید گوشی های ارزان قیمت بازار زیادی در كشورهای در حال توسعه دارد و رشد تقاضا در كشورها ی در حال توسعه به این شركت كمك كرد تا فاصله خود با نوكیارا كمتر كند.در سه ماه اول سال ۲۰۰۲ تفاوت سهم بازار نوكیا و موتورولا برابر با ۱۹ درصد بود اما رشد بازار كشورهای در حال توسعه به موتورولا كمك كرد تا فاصله سهم بازار خود با نوكیا را به ۱۳ درصد تنزل دهد.

مونا مشهدی رجبی

منبع : مجله گسترش صنعت