جنگ روانی با غرور شورشیان

عراق امروز کانون یک تناقض پایان ناپذیر است، بی ثباتی آشکاری که در این خصوصیت خود باثبات ترین تلقی می شود. این کشور به یک «گوی آتشین» همان گونه که در افسانه های سحرآمیز گفته می شود، شبیه است که هر که را به آن نزدیک شود یا درصدد لمس آن برآید خواهد سوزاند. این آتش بدون هیچ تبعیض و مدارایی چه بر اساس حق همسایگی، حق نژادی، حق مذهبی، حق بهانه هایی برای اشغالگری و حتی حق پوشش اخبار وقایع آن و کمک های انسان دوستانه که هر کدام به فراخور نیات و اهداف خود، بازیگر این صحنه تراژیک می شوند، شعله اش دامنگیر می شود.
طبق رئالیسم واقعاً موجود و عینیت اوضاع این کشور تمام این حق و نیات به ضد خود تبدیل می شود و نه تنها باری از دوش صحنه نمایش بر نمی دارند که بی پرده زخمی بر پیکره آن نیز می افزایند. تاکنون از عوامل سیاسی - اجتماعی و حتی اقتصادی این فضای خاکستری به فراوانی سخن گفته شده است که در جای خود بی شک اشاره یی به واقعیات موجود بوده است. بررسی اوضاع و ارزیابی پارامترهای دخیل در این موضوع هیچ چشم انداز مثبتی را برای بسامان شدن اوضاع و کاهش وخامت شرایط ناخوشایند کنونی به دست نمی دهد. اما یک نکته مهم و تقریباً تاثیرگذاری در این مورد به چشم می خورد که طی این سال ها و ماه ها یا به واسطه فرار از واقعیت ناخوشایند موجود یا حداقل عدم شناخت فرهنگ بومی منطقه معمولاً نادیده گرفته شده است.
قبل از هر چیز به اخبار یک روز عراق باید توجه کرد تا تصویر واقعی تری از آنچه در این مبحث می تواند مطرح شود در معرض نگاه همگانی قرار گیرد. روز شنبه ۷ ژوئیه در چندین عملیات تروریستی و انتحاری در این کشور بنا به گزارش خبرگزاری های بین المللی ۱۵۰ غیرنظامی جان باختند و صدها تن دیگر مجروح شدند. انفجار خودروی بمب گذاری شده در بازار شلوغ روستای آمرلی در شهر«طوز خورماتو» در نزدیکی کرکوک بیش از ۱۰۵ نفر کشته و ۲۴۰ تن زخمی برجای گذاشت. در استان دیاله بیش از ۲۰ نفر کشته شده اند، در بغداد ۷ نفر از اعضای یک خانواده با اصابت خمپاره از پای در آمدند. این تلفات به هیچ وجه شامل عملیات روزانه شورشیان علیه نیروهای ائتلاف به رهبری امریکا نمی شود.
چنانچه در دو ماه گذشته بیش از ۲۳۰ سرباز امریکایی کشته شده اند یا اینکه در دو روز گذشته ۸ نظامی این کشور در حوادث مختلف جان باخته اند. بگذریم از اینکه استراتژی نظامی جدید جرج بوش رئیس جمهور امریکا مبنی بر افزایش نیرو به تعداد ۳۰ هزار نفر، بعد از هفته ها تقریباً هیچ بازده مثبتی را به همراه نداشته است و در تمام محافل سیاسی واشنگتن و حتی در میان سیاستمداران حزب جمهوریخواه نیز دیگر به صراحت از شکست این طرح سخن گفته می شود. برای اینکه بحث حول «نکته نادیده گرفته شده» حالت معما گونه به خود نگیرد، بهتر آن است که زودتر به آن پرداخته شود.
نکته مهم اینجا است که جنگ عراق به موازات ابعاد نظامی - امنیتی خود درگیر یک چالش و وضعیت روانی - تبلیغاتی شده است که هر کدام از نیروهای رقیب در این ماجرا برای اثبات حقانیت و تثبیت موجودیت خود سعی در تشدید آن خواهند داشت. جرج بوش برای اقناع مردم ناراضی امریکا در آخرین سخنرانی خود در خصوص اوضاع عراق از کاهش ملموس تلفات انسانی و اقدامات شورشیان سخن گفته است. «ریک لینچ» فرمانده نیروهای ائتلاف در مرکز عراق و «هوشیار زیباری» وزیر خارجه عراق در روزهای اخیر بر موفقیت طرح های جدید در بغداد و دیگر نقاط عراق و همچنین کاهش ۴۰ درصدی تلفات غیرنظامیان تاکید کرده اند.
اصلاً به غیرقابل قبول بودن این ادعاها و آمارها کاری نداریم چرا که عرصه جنگ عراق دقیقاً خلاف این گفته ها را اثبات می کند. در اینجا به همان نکته نادیده گرفته شده یی باید توجه کرد که با چنین ادعا و سخنانی به جریحه دار شدن و تحریک غرور شورشیان در دامن زدن و تشدید اقدامات ویرانگر خود منجر می شود.
تجربه ۴ سال گذشته نشان می دهد هر بار که رئیس جمهوری امریکا، فرماندهان نظامی مستقر در عراق و دولت حاکم بر این کشور از کاهش درگیری ها و تلفات سخن گفته اند بسیار زودتر از حد انتظار و شاید در یک روز بعد از آن موج جدید و فزاینده تری از ویرانی و تلفات بر سر ملت عراق فرود می آید. هر دوی نیروهای درگیر در عراق به این نکته واقف شده اند که برنده واقعی در عرصه روانی و تبلیغاتی به نوعی برنده نهایی در میدان کارزار فیزیکی هم خواهد بود. به همین دلیل مدیریت بحران در ساختار شورشی این کشور بر اساس خنثی کردن چنین تبلیغاتی از سوی رقیب سازماندهی شده و هر بار پس از بیان چنین اظهاراتی، جهان شاهد موج بزرگ تری از درگیری و تلفات انسانی بوده است.
چنانچه کسی در این نکته شک دارد می تواند از این پس آن را تجربه کند، هر بار که بوش یا دولتمردان عراقی از کاهش تلفات و درگیری سخن گفتند، می توان حداکثر در ۴۸ ساعت بعد به انتظار موج ویرانگر انفجارات و تلفات هولناک تر نشست. شاید بهترین خدمتی که رهبران و فرماندهان ارشد امریکایی و همچنین دولتمردان عراقی می توانند برای این کشور انجام دهند این باشد که دهن خود را بسته نگاه دارند و هرگز از پیروزی هایی که مردم عراق دروغ بودن آن را همه روزه لمس می کنند سخن نگویند.

منبع : روزنامه اعتماد