معجزه خواب ها

● جدالی بین دو شیخ الرئیس اصلاح طلب و اصولگرا
بازار خواب در تیر ۸۴ بسیار گرم بوده، چنانچه سرنوشت یک کشور را گویی همین خواب ها رقم زده است. این را شیخ کروبی و شیخ جنتی۱ از زمان انتخابات رئیس جمهور اصولگرا «معجزه هزاره سوم»۲ نقل می کنند؛ یکی خواب رفته و رای هایش را از دست داده و دیگری به لطف خواب آلودگی اولی و خواب نمایی ملت، همان آرا را به سمت صندوقش سوق می دهد. تا این خواب شبانه ملت و شیوخ، سرنوشت رئیس جمهور نهم را رقم بزند.
شاید این را باید از معجزات هزاره سوم دانست که دموکراسی و رای مستقیم مردم تا این حد تحت تاثیر خواب دیدن و خواب رفتن قرار می گیرد. گرچه این خواب ها در سال پیش تعبیر شده اما گویی دو چهره «کروبی» و «جنتی» علاقه وافری دارند که در افزودن به نقاط تقابلشان، با یادآوری آنها، یکی «تلخ کام» در نامه اش شود و دیگری «شیرین سخن» در نطق آدینه اش. تقابل دو چهره کروبی و جنتی ماجرای امروز و دیروز نیست، اما گویی جنتی هرازگاهی، مهره ای برای رو کردن در خطبه های نماز جمعه دارد تا آنچنان کروبی را بر آشفته کند که وی در هراس از «به خطر افتادن جایگاه روحانیت و تزلزل آن در افکار عمومی»۳ مجبور شود در نامه هایی کوبنده، جنتی را به مراقبت در گفتار و کردارش به ویژه در جایگاه خطیب نماز جمعه هشدار دهد.
حداقل در یک سال گذشته دوبار کروبی مجبور شده تا دبیر شورای نگهبان را به خاطر مدح شخص رئیس جمهور از پشت تریبون نماز جمعه مورد سرزنش قرار دهد و به قول خودش از آنجا که جنتی «از طریق این تریبون نیمه رسمی دایره مخاطبان وسیعی دارد»۴، وی هم از راه دور و در قالب نامه «شیخ کروبی به شیخ جنتی» مردم را به داوری بنشاند. کروبی نخستین انتقادش از سخنان جنتی را به خاطر اطلاق صفت «نامه الهی» به نامه احمدی نژاد به بوش در قالب نامه ای سرگشاده ارائه داد تا به گفته خودش؛ «مردم در یک نظرسنجی عنوان کنند که از میان دو شیخ ، یکی بر مدار غلو می چرخد و دیگری از غلو پرهیز می کند، راه یکی را مطلوب تر انتخاب کنند.»
گرچه کروبی تصور کرد با آن نامه آشتین و یادآوری راه امام و رهبر فقید انقلاب، جنتی بار دیگر به سراغ این گونه «مدح گویی ها» از شخص احمدی نژاد نمی رود و «نهضت الهام الهی را برای استاد دانشگاه علم و صنعت به کار نمی برد»۵ اما بار دیگر تاریخ نشان داد که گویا دبیر شورای نگهبان علاقه وافری به ادامه این بازی دارد.
این بار جنتی علاوه بر آنکه حکایت همان داستان «نذر و نیاز مردم برای رای آوردن احمدی نژاد» را که پیش از این توسط سران دولت نهم هم نقل شده بود، تکرار کرد، از نمونه خواب هایی سخن به میان آورد که اگر گفته هایش را به صدق بگیریم باید از این خواب ها این گونه یاد کرد؛ «خواب هایی که سرنوشت کشور را تعیین کردند.» یکی از دوستان نقل می کند که در زمان انتخابات در تاکسی از راننده پرسیدم به چه کسی رای می دهی؟ او گفت؛ نمی دانم اما مادرم که چند سال پیش فوت کرده دیشب به «خوابم آمده» و گفته به «احمدی نژاد رای بده». حتی خطیب نماز جمعه تهران تاکید کرده که «از نمونه این خواب ها بسیار است.»
اگرچه جنتی حکایت از خواب هایی می کند که سونامی ۱۷ میلیون رای از ۵۲ میلیون واجد رای را به صندوق رئیس جمهور احمدی نژاد سوق داده اما گویی کروبی هم از این دست خواب ها بی تجربه نیست، خوابی که رای غالب وی را دو ساعته مغلوب کرد. وی جدا از اینکه بیان این گونه جملات از تریبون نماز جمعه و از سوی جنتی که روحانی ساده اندیش و بی سواد در روستایی و مسجدی نیست را مخالف معیار عدم ترویج مسائل خرافه و غیرعادی در مسائل حکومتی می داند، اما به دبیر شورای نگهبان یادآوری خواب اصحاب خودش را هم می کند. همان خوابی که بستری شد تا کروبی رئیس مجلس ششم و کاندیدای ریاست جمهوری نهم، در نامه ای سرگشاده با بیان بخشی از پشت پرده هایی که سرنوشت آرای مردم را در چند ساعت مانده به اعلام نتایج انتخابات تغییر داد، برای همیشه از تمام مسوولیت های سیاسی استعفا دهد.
حال در شرایطی که جنتی ، این بار «الهام و وحی» را نه در قالب نامه احمدی نژاد به بوش، بلکه از خواب نمایی عامه مردم به تصویر می کشد. کروبی هم خواب یک ساعته اش را این طور دوباره مرور می کند؛ «من نمی خواستم خاطرات گذشته را دوباره مرور کنم، اما اظهارات آقای جنتی من را بر آن داشت که بگویم اگر قرار است خوابی نقل شود، باید خواب یک ساعته من هم نقل شود که در طول آن اتفاقات بسیاری افتاد.»
البته برخلاف جنتی، کروبی دومین بار است که این خواب را نقل می کند. وی یک بار هم پیش از این، خواب را طی نامه ای سرگشاده برای همگان تعریف کرده بود که البته تعریف آن خواب با بیان جزئیات بیشتر بود؛ «حدود ساعت سه بامداد شنبه ۲۸ خرداد که ثبت رسمی آرا در سایت انتخابات آغاز شد، تمام آمارهای رسمی رای اینجانب را بسیار بالاتر از سایرین نشان می داد.
ساعت پنج صبح که اینجانب خوابیدم آرای بنده ۲۵ درصد و رای سایر کاندیداها کمتر از بیست درصد بود.» اما این خواب کروبی سرنوشت ساز می شود؛ «پس از نماز صبح حدود ۲ ساعت خوابیدم. پسر بزرگ من همان زمان به همراه تعدادی از دوستان به وزارت کشور رفت. در آن زمان رای من بیش از ۴ میلیون رای در سایت وزارت کشور بود و بزرگواری که جنتی از آن تعریف می کند نفر سوم. اما با بیرون کردن ناظران کاندیداها، همه چیز تغییر می کند.» s
اگرچه این خواب «کم» می کند اما خوابی که دبیر شورای نگهبان تعریف می کند «رای ها» را زیاد کرده است. جدا از میزان صحت و سقم دو نقال خواب آنچه مهم است ورود ارشدترین و سرشناس ترین چهره های روحانی به مقوله «خواب ها» آن هم از نوع سیاسی است. ورودی که نگرانی های کروبی را بیشتر می کند او پیش از این هم در نامه ای که به جنتی پس از خطبه های وی در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ۸۵ نوشته بود، ویژگی های امام خمینی (ره) را یادآوری کرده و از جنتی خواسته بود به عنوان پیرو مسیر امام خمینی (ره)، از سخنانی بپرهیزد که سبب می شود تا گفتن آن در جایگاه نهاد نماز جمعه، همه را به این گمان برساند که روحانیت در صف غلوگویان و مسحوران قدرت قرار گرفته است.
حال گرچه افکار عمومی و بعضی از رسانه ها با استناد به دو اظهارنظر جنجالی جنتی، چنین تعبیری از خطبه های نماز جمعه دبیر شورای نگهبان دارند، اما سوال این جا است که به راستی در جامعه روشنفکری امروز «خواب» از چه جایگاهی برخوردار است؟ آیا برای دادن قداست به یک حکومت می توان الهی بودن را حتی در تلقین یک رای به مردم به تصویر کشید؟ آیا زمانی که جنتی نامه احمدی نژاد به بوش را عجیب و قریب خواند و با این توصیف که رئیس جمهور شخصی متدین و مقتدر است که آبروی مملکت و اسلام را نگه داشته، بازتاب های منفی گفته هایش در افکار عمومی را مشاهده نکرد؟ آیا زمانی را که از تریبونی که قرار است منافع ملت مطرح شود و بی طرفی اش را حفظ کند به یک باره یک نامه را «الهام» می نامد که خداوند لطف کرده و برای زیاد کردن قدرت مملکت «الهاماتش را به این نحو می فرستد» به یاد ندارد که در هیچ رفتار مقامات ارشد نظام چنین سیر و سلوکی مشاهده نشده و حتی امام تاکید داشتند که نمی توان کشور را با خواب و معجزه اداره کرد؟ کروبی در دو نامه اخیرش به جنتی بارها یادآوری کرده که حداقل رفتارهای امام (ره) را برای خودش مرور کند تا یک بار دیگر سخن از «معجزه» به میان نیاورد و بار دیگر «خواب» را استناد مشروعیت یک قدرت معرفی نکند.
نه تنها کروبی بلکه بسیاری از چهره های نظام بارها پس از اظهاراتی مبنی بر قداست خاص شخص احمدی نژاد و ارتباطات ویژه او با عالم ماهویه از سوی نزدیکان دولتی، متذکر شده اند که بالاترین درجه مقبولیت برای یک حکومت عملکرد آن در عرصه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و میزان رضایت مردم است. شاید اگر جنتی به جای توسل به چنین ابزار الهی برای حمایت از دولت نهم، استنادهایش را عملکرد دولت نهم با وجود تمام ضعف هایش قرار می داد، بیشتر از این گونه نطق ها می توانست در جلب افکار عمومی به نفع رئیس جمهور موفق باشد. البته بدون این پیش فرض که فقیه شورای نگهبان نباید تا این میزان بی پروا حمایت بی چون و چرایش را از حاکمیت یک رئیس جمهور از تریبون اسلامی- ملی به زبان آورد.
به هرحال اگر رفتار جنتی این گونه ادامه داشته باشد آیا باید مردم انتظار داشته باشند که ماجرای «خواب ها» به داستانی دنباله دار تبدیل شود و این بار دوباره این داستان را پس از «ردصلاحیت های احتمالی اصلاح طلبان در انتخابات مجلس هشتم» بشنوند. تجربه ای که یک بار جریان چپ در آستانه انتخابات مجلس هفتم آن را تجربه کرد و با وجود نامه سرگشاده دیگر کروبی به جنتی که آن زمان در اعتراض به ردصلاحیت ۲۰۰۰ نفری کاندیداها بی نتیجه ماند. گرچه آن زمان حتی کروبی در نطقی در مجلس خطاب به جنتی گفت؛ بگویید سلیقه ای، خطی، سیاسی برخورد کرده اید؛ کلی حرف زدن و همه را متهم کردن جز اهانت نیست و... ندارید. اما نه این نطق و نه حتی نامه تظلم خواهی رئیس مجلس ششم کارساز نشد و شاید کروبی امروز و در پشت نطق جنتی پاسخ آن ردصلاحیت ها را می یابد؛ شاید اظهارات جنتی از آن باب بوده که خیال جناب آقای کروبی راحت شود که این اتهامات نادرست بوده و آنچه احمدی نژاد شهردار را رئیس جمهور کرد «نذر و نیاز و خواب» بوده است و بس.

صبا آذرپیک
پی نوشت ها
۱- عنوانی که کروبی در نامه سال گذشته برای خود و جنتی برگزید.
۲- عنوان کتاب فاطمه رجبی؛ «احمدی نژاد، معجزه هزاره سوم»
۳- نامه دوم کروبی، تیر ۸۶
۴- نامه اول کروبی، اردیبهشت ۸۵
۵- نامه اول کروبی، اردیبهشت ۸۵

منبع : روزنامه اعتماد